Του Γιώργου Φιντικάκη
Τα λόγια ανήκουν στον Πάνο Σκουρλέτη όταν στο περιθώριο της τελετής εγκαινίων του αγωγού TAP, ερωτήθηκε για τις προχθεσινές δηλώσεις Πιτσιόρλα του ΤΑΙΠΕΔ ότι οι επόμενοι στόχοι του Ταμείου θα είναι η αποκρατικοποίηση ποσοστών της ΔΕΗ, της ΔΕΠΑ και των ΕΛΠΕ.
Σε μια στιγμή που η κυβέρνηση πασχίζει να βρει βηματισμό στις επενδύσεις, και ενώ ο χρόνος μετρά αντίστροφα για την ψηφοφορία του πολυνομοσχεδίου τη Κυριακή, οι αποκρατικοποιήσεις δεν αποκλείεται να πυροδοτήσουν ένα νέο κύκλο εντάσεων.
Το θέμα είναι γνωστό, ανακυκλώνεται ωστόσο με κάθε ευκαιρία. Το μνημόνιο δεν μιλά για 9 αποκρατικοποιήσεις όπως ήθελε να εμφανίζει επί μήνες η κυβέρνηση, και επιμένει ακόμη ο κ. Σκουρλέτης, αλλά για 19, είτε μερικώς, είτε ολικώς. Ανάμεσα σε αυτές και αρκετές "κόκκινες σημαίες" για το ΣΥΡΙΖΑ και τη κυβέρνηση, όπως η ΔΕΗ. Επίσης γνωστό είναι ότι το ΤΑΙΠΕΔ και ο πρόεδρός του βρίσκονται σταθερά στο στόχαστρο υπουργών όπως οι Π. Σκουρλέτης, και Χρ. Σπίρτζης (σσ: ο Θ. Δρίτσας τελευταίως έχει μετριάσει τη κριτική του).
"Δεν θα ιδιωτικοποιηθεί καμία κρατική ενεργειακή εταιρεία", είπε χθες ο κ. Σκουρλέτης. "Δεν υπάρχει καμία τέτοια περίπτωση", επέμεινε ο υπουργός όταν οι δημοσιογράφοι του αντέτειναν ότι όλες οι ενεργειακές συγκαταλέγονται στο επικαιροποιημένο πρόγραμμα του ΤΑΙΠΕΔ, όπως αποκάλυψε προ ημερών και ο Στ.Πιτσιόρλας.
Που επομένως βρίσκεται η αλήθεια ; Καταρχήν το Μαξίμου έχει καταστήσει σαφές στους αντιδρώντες υπουργούς ότι το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων δεν αλλάζει, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είναι εύκολο να ελέγξει και τις αντιδράσεις τους. Το μήνυμα του Μαξίμου άλλωστε είναι ότι ειδικά στις ιδιωτικοποιήσεις που συνιστούν "κόκκινες σημαίες", δεν πρόκειται να πωληθούν πλειοψηφικά ποσοστά παρά μειοψηφικά, εν προκειμένω το 17% της ΔΕΗ.
Ενα επιπλέον επιχείρημα για να καμφθούν οι αντιρρήσεις είναι ότι ακόμη και αν μπει πωλητήριο στο 17% της ΔΕΗ, αυτό δεν θα συμβεί άμεσα. Διότι στο όνομα των μελλοντικών συμπράξεων μεταξύ ΔΕΗ και ιδιωτών που προωθεί ο Π. Σκουρλέτης, η κυβέρνηση θα μπορούσε να επιχειρηματολογήσει προς τους δανειστές ότι η αγορά ηλεκτρισμού βρίσκεται σε φάση πλήρους αναδιάταξης. Σύμφωνα με τη συλλογιστική αυτή, θα πρέπει πρώτα να πάρουν εντός του 2017 σάρκα και οστά οι πρώτες συμπράξεις, και εν συνεχεία, με βάση το νέο τοπίο που θα έχει προκύψει στην αγορά ηλεκτρισμού, να αξιολογηθεί η πώληση ποσοστού της ΔΕΗ.
Το επιχείρημα μπορεί να έχει βάση, η κυβέρνηση πιθανώς έτσι να κερδίσει χρόνο, εκτός απροόπτου όμως το 17% θα παραμείνει στη λίστα των προς ιδιωτικοποίηση επιχειρήσεων, δίχως φυσικά αυτό να σημαίνει και ότι θα βγει πωλητήριο αύριο. Δεν αποκλείεται δηλαδή, με μια πιο πολιτική ανάγνωση, να ζητήσει η κυβέρνηση και να πετύχει να γίνει αποδεκτό από τους δανειστές κάποια "ευαίσθητα" πωλητήρια, να καθυστερήσουν.
Αυτό φυσικά είναι το καλό σενάριο για τον Π. Σκουρλέτη. Το κακό σενάριο είναι οι δανειστές να απαιτήσουν να τρέξουν τάχιστα και οι 19 αποκρατικοποιήσεις, καθώς το θέμα είναι δημοσιονομικό. Η συνεπής υλοποίησή τους συνιστά και έναν από τους περίφημους όρους για την εφαρμογή του προγράμματος, που με τη σειρά του αποτελεί το πρώτο βήμα για την ελάφρυνση του χρέους.
Χαμένος από χέρι
Η αλήθεια είναι πως στις αποκρατικοποιήσεις ο ΣΥΡΙΖΑ είναι "χαμένος από χέρι", δεν μπορεί να διαχειριστεί πολιτικά ούτε αυτές που βρίσκονται σε εξέλιξη, πόσο μάλλον περισσότερες.
Δεν αποκλείεται επομένως να έχουν δίκιο όσοι προβλέπουν ότι οι ιδιωτικοποιήσεις και το νέο υπερ- Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων και Επενδύσεων (ΤΑΕ) θα ξεσηκώσουν νέο κύκλο εντάσεων εντός του ΣΥΡΙΖΑ. Για υπουργούς σαν το Σκουρλέτη, τυχόν πώληση του 17% της ΔΕΗ θα του χαλάσει το ενδοκυβερνητικό και εσωκομματικό "ίματζ", το οποίο έχει αναβαθμισθεί σημαντικά τους τελευταίους μήνες, ακριβώς γιατί πέτυχε να γλιτώσει τον ΑΔΜΗΕ από τα δόντια του μνημονίου, και να σταματήσει τη συζήτηση για τη "Μικρή ΔΕΗ".
Το πρόβλημα με τις αποκρατικοποιήσεις είναι πασιφανές, η σιωπή κορυφαίων υπουργών για το θέμα, μιλά από μόνη της. Ετσι εξηγείται και η αμηχανία των Τσακαλώτο και Σταθάκη, που αντίθετα με το Φορολογικό και Ασφαλιστικό, αποφεύγουν επιμελώς να μιλήσουν για το νέο Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων και Επενδύσεων (ΤΑΕ), να ενημερώσουν για το ποιές αποκρατικοποιήσεις αυτό θα περιλαμβάνει. Ιδεολογικά τα στελέχη αυτά δεν τις υιοθετούν, αντιλαμβάνονται ωστόσο ότι τις υπέγραψαν και πρέπει να τις τηρήσουν.
Ο χρόνος μετρά αντίστροφα, και σύμφωνα με το προσχέδιο του μνημονίου, θα πρέπει η κυβέρνηση σε κάποιο από τα επόμενα Κυβερνητικά Συμβούλια Οικονομικής πολιτικής (ΚΥΣΟΙΠ), να φέρει προς έγκριση το Asset Development Plan (ADP) του ΤΑΙΠΕΔ με τις 19 αποκρατικοποιήσεις, το οποίο επικαιροποιήθηκε τη Μεγάλη Τρίτη 26 Απριλίου.
Στη συνεδρίαση του ΚΥΣΟΙΠ που λογικά θα γίνει μέσα στις αμέσως επόμενες ημέρες, θα δοκιμαστεί μια λεπτή κόκκινη γραμμή της κυβέρνησης, καθώς οι συμμετέχοντες υπουργοί θα πρέπει να εγκρίνουν το σύνολο του ADP, δίχως εξαιρέσεις.