Σχεδόν 14 δισ. ονομαστικό ΑΕΠ «χάνεται» για την ελληνική οικονομία μέσα στην 2ετία 2020 - 2021 από το δεύτερο κύμα της πανδημίας που μεταξύ των άλλων είχε ως επακόλουθο ένα ακόμη lockdown. Και μπορεί αυτό το νούμερο να φαίνεται υπερβολικό, ωστόσο δυστυχώς δεν είναι και δείχνει πως οι επιπτώσεις στην οικονομία λειτουργούν πολλαπλασιαστικά.
Αν λοιπόν είχαν επιβεβαιωθεί οι προβλέψεις του υπουργείου Οικονομικών που περιλαμβάνονταν στο προσχέδιο του προϋπολογισμού, σε ότι αφορά τα ποσοστά μεταβολής του ΑΕΠ, τόσο για το 2020, όσο και το 2021, τότε αυτό στο τέλος του 2021 θα ήταν περίπου στα 180,6 δισ., ονομαστικού ΑΕΠ, ενώ στο τέλος του 2020 το ΑΕΠ θα ήταν στα 168 δισ.
Αντί αυτού σύμφωνα με τις προβλέψεις που περιλαμβάνονται στο τελικό σχέδιο του προυπολογισμού που κατατέθηκε χθες στην Βουλή το ονομαστικό ΑΕΠ θα διαμορφωθεί στο τέλος του 2020 στα 162,8 δισ. ευρώ και το 2021 στα 171,9 δισ.
Με λίγα λόγια, φέτος χάνεται ΑΕΠ 5,2 δισ. ευρώ λόγω της βαθύτερης ύφεσης και 8,7 δισ. ευρώ του χρόνου από την ηπιότερη ανάπτυξη. Να υπενθυμίσουμε ότι η πρόβλεψη για την ύφεση του 2020 ήταν τον περασμένο Οκτώβριο στο 8,2% και πλέον εκτοξεύεται στο 10,5%, μία διαφορά 2,3 ποσοστιαίων μονάδων, ενώ η εκτιμώμενη ανάπτυξη ήταν στο 7,5% και υποχωρεί στα επίπεδα του 4,8%.
Τα πράγματα μάλιστα θα ήταν πολύ χειρότερα εάν δεν λαμβάνονταν μέτρα, τα οποία αθροιστικά στην διετία 2020 – 2021 θα φτάσουν στο εντυπωσιακό ποσό των 31,4 δισ. εκ των οποίων τα 7,5 δισ. είναι προγραμματισμένα να δοθούν το επόμενο έτος. Μάλιστα η αποκάλυψη ότι χωρίς τα μέτρα η ύφεση για το 2020 θα είχε εκτοξευτεί στο εντυπωσιακό ποσοστό του 17,5%, μόνο τρόμο προκαλεί.
Ωστόσο ελπίδα προκαλούν οι εκτιμήσεις κορυφαίου στελέχους της κυβέρνησης, ότι ο προϋπολογισμός είναι ιδιαίτερα συντηρητικός και υπό κάποιες προϋποθέσεις είναι δυνατόν η επίδοση της ελληνικής οικονομίας για του χρόνου ίσως να είναι καλύτερη της σημερινής εκτίμησης. Και αυτό διότι οι ελπίδες για την ανάκαμψη του τουρισμού είναι τεκμηριωμένες με δεδομένο ότι θα κυκλοφορήσει και θα είναι αποτελεσματικό το εμβόλιο.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τα έσοδα από τον τουρισμό το 2021 θα ανέλθουν στο 60% αυτών του 2019, δηλαδή περίπου στα 12 δισ ευρώ. Όπως σημειώνεται από το υπουργείο Οικονομικών οι εκτιμήσεις αυτές βασίζονται σε παραδοχές που κάνουν οι αεροπορικές εταιρίες και οι tour operator.
Ανάκαμψη σε σχήμα W
Η μετάβαση της ελληνικής οικονομίας σε τροχιά ανάκαμψης το 2021 θα βοηθηθεί από την εισροή ευρωπαϊκών πόρων αλλά ο τουρισμός θα παραμείνει ένα ευάλωτο κομμάτι, προβλέπει η ING σε έκθεση της για τις προοπτικές της νέας χρονιάς με τίτλο «Το σκοτάδι πριν την ανατολή».
Παράλληλα σημειώνει ότι η χώρα είναι αντιμέτωπη με τον κίνδυνο η εξάπλωση της πανδημίας να εξαντλήσει τις δυνατότητες του συστήματος υγείας. Όσον αφορά το 2o lockdown, μπορεί, όπως και σε άλλες χώρες να είναι πιο χαλαρό από αυτό που είδαμε τον Απρίλιο/Μάιο, ωστόσο είναι αρκετό για να πλήξει τις προοπτικές ανάκαμψης, μειώνοντας την ζήτηση. Τα στοιχεία της ανεργίας τον Αύγουστο έδειξαν ότι τα μέτρα ενίσχυσης για τη διαφύλαξη των θέσεων εργασίας δεν κατάφεραν να σταματήσουν την πτώση της απασχόλησης. Με το ποσοστό ανεργίας στο 16,8% η εσωτερική ζήτηση θα είναι τροχοπέδη στην ανάπτυξη του 4ο τριμήνου.
«Η αβεβαιότητα για την πορεία της πανδημίας δεν θα αποσυρθεί μέχρι τις αρχές του 2021. Αν διανεμηθούν εμβόλια το 2021 θα είναι η χρονιά που η Ελλάδα θα βρει τρόπο να χαλαρώσει τους περιορισμούς και να προετοιμαστεί για μια αυθεντική ανάπτυξη. Πριν την εμφάνιση της πανδημίας Covid-19 η χώρα είχε αρχίσει να εξέρχεται από μια πολυετή οικονομική κρίση με υψηλή ανεργία. Νέα μέτρα στήριξης της οικονομίας μπορεί να χρειαστούν και στο 1ο εξάμηνο του 2021, πράγμα που σημαίνει ότι θα περιοριστούν οι προοπτικές σημαντικής βελτίωσης στα δημοσιονομικά. Πάντως, λόγω του ότι χαμηλό ποσοστό του ελληνικού δημοσίου χρέους διακρατείται από ιδιώτες επενδυτές, αυτό δεν θα ανησυχήσει τις αγορές.» αναφέρει ο Paolo Pizzoli, επικεφαλής οικονομολόγος του οίκου.
H εισροή ευρωπαϊκών πόρων θα προφέρει τόνωση το 2ο εξάμηνο του 2021 καθώς χρήμα από το Recovery and Resilience Facility της ΕΕ θα ενισχύσει τα κρατικά ταμεία της Ελλάδας για να χρηματοδοτήσει πολλά project.
«Δεδομένων των κεφαλαίων που δικαιούται η Ελλάδα, οι εισροές αυτές μπορεί να δράσουν καταλυτικά ως επιταχυντές της ανάκαμψης στο 2ο εξάμηνο του 2021. Θα είναι ενδιαφέρον να δούμε ποιες επενδύσεις θα χρηματοδοτηθούν και τι μεταρρυθμίσεις θα ακολουθήσουν που θα μπορούσαν να κάνουν την Ελλάδα πιο ελκυστική στα μάτια των διεθνών επενδυτών. Αν συμβεί αυτό οι προοπτικές ανάπτυξης το 2022 θα είναι καλύτερες του 2021».
