Του Απόστολου Σκουμπούρη
Πολλά «βουβά» προβλήματα που συσσωρεύονταν όλα τα τελευταία χρόνια χωρίς όμως να παίρνουν δημοσιότητα φαίνεται πως ώθησαν στο όριά τους τους εργαζόμενους στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, οι οποίοι προβαίνουν σε απεργία σήμερα και αύριο, 7 και 8 Νοεμβρίου.
Και ασφαλώς, παρ'' ότι απεργία στην Ε.Κ. έχει ξαναγίνει στο παρελθόν, ασφαλώς δεν είναι και το πιο συνηθισμένο πράγμα να γίνεται κάτι τέτοιο στην εποπτική αρχή.
Λόγω της φύσης των καθηκόντων της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και της σοβαρότητας των υποθέσεων που χειρίζεται γενικότερα υπάρχει μια τακτική... ομερτά σ'' όλη τη διάρθρωση και λειτουργία της, χωρίς αυτό να είναι κατ'' ανάγκη κακό, απεναντίας είναι (και) θετικό.
Όμως, προβλήματα που έχουν να κάνουν τόσο με τα καθημερινά καθήκοντα και τις διαρκώς αυξημένες υποχρεώσεις λόγω των απαιτήσεων της MiFid (Markets in Financial Instruments Directive), όσο και με τη διάρθρωση και κατανομή του προσωπικού συνδυαστικά με τις μεγάλες μισθολογικές περικοπές που έχουν υποστεί τα τελευταία χρόνια, οδηγεί τους εργαζομένους στα όριά τους.
Όπως τονίζει κορυφαίο στέλεχος της Ε.Κ. στο Liberal «έχουμε έντεκα χρόνια να κάνουμε προσλήψεις, κάτι που νομοτελειακά σημαίνει ότι το προσωπικό είναι ηλικιακά γερασμένο κατά έντεκα χρόνια, ενώ δεν έχουμε ούτε διοικητική, ούτε οικονομική – μισθολογική αυτοτέλεια όπως θα έπρεπε».
Σήμερα στην εποπτική αρχή εργάζονται περίπου 125 άτομα, όμως, στη... μάχιμη δουλειά, στην εποπτεία της αγοράς, στο ψάξιμο των χρηματιστηριακών παρανομιών, δηλαδή στην πρώτη γραμμή, είναι περίπου 50. Οι υπόλοιποι είναι σε άλλες υποστηρικτικές υπηρεσίες, όπως νομικό τμήμα, υπηρεσίες πληροφορικής, τεχνική υποστήριξη κ.λπ.
Από την άλλη πλευρά, η εποπτική αρχή, όπως το ίδιο στέλεχος τονίζει «δεν έχει διοικητική αυτοτέλεια, δηλαδή δεν μπορεί να ασκεί το δικό της... management στις προσλήψεις και στην κατανομή των εργαζομένων ανάλογα με τις ανάγκες της. Η ελληνική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς είναι η μόνη από τις αντίστοιχες των 28 μελών της Ε.Ε. χωρίς διοικητική αυτοτέλεια».
«Οι όποιες προσλήψεις γίνονταν στην Ε.Κ. (αυτές που έγιναν έως πριν 11 χρόνια) πραγματοποιήθηκαν μέσω ΑΣΕΠ. Όμως, τα καθήκοντα της εποπτικής αρχής είναι ιδιαιτέρως σύνθετα και απαιτούν εξειδικευμένες γνώσεις, τις οποίες δεν μπορούν να τις δώσουν συχνά τα... τυπικά προσόντα σπουδών».
Όπως τονίζει το στέλεχος της Ε.Κ. «οι προσλήψεις μέσω ΑΣΕΠ αφενός παίρνουν πολύ χρόνο, αφετέρου δεν μπορούν να εγγυηθούν ότι τα στελέχη που θα έρθουν θα είναι κατάλληλα για την ιδιαιτέρως εξειδικευμένη και δύσκολη δουλειά».
Αυτό που ζητά με λίγα λόγια η διοίκηση της Αρχής είναι ιδιωτικοοικονομικό management, σε έναν φορέα όμως που λειτουργεί υπό την αιγίδα του δημοσίου και του υπουργείου οικονομικών. Και βεβαίως, το ΑΣΕΠ, όταν εφαρμόζεται στην... πράξη, είναι ίσως ο πιο δίκαιος δρόμος για την ανεύρεση στελεχών...
Έως το 2009-2010 η Ε.Κ. είχε διοικητική αυτοτέλεια, όμως με κάποιες νέες διατάξεις, οι ελευθερίες της στο (εσωτερικό) management περιορίστηκαν.
Επιπλέον, οι εργαζόμενοι της εποπτικής αρχής θέτουν και το θέμα της οικονομικής αυτοτέλειας, θέτοντας το παράδειγμα της Τράπεζας της Ελλάδος που έχει, με ότι συνεπάγεται αυτό για αμοιβές κ.λπ.
Στην Ε.Κ. έχουν γίνει όλα τα τελευταία χρόνια σημαντικές μισθολογικές περικοπές, όπως και στο ευρύτερο δημόσιο. Η... ένσταση των εργαζομένων στην εποπτική αρχή είναι ότι εφόσον έχει οικονομική αυτοτέλεια η ΤτΕ που χειρίζεται παρόμοια θέματα θα έπρεπε να έχει και η Ε.Κ., πολλώ δε μάλλον που η εποπτική αρχή δεν επιβαρύνει τον κρατικό κορβανά, καθώς αμείβεται από την αγορά.
Η Ε.Κ. έχει δικά της αποθεματικά, τα οποία προέρχονται απ'' όλη τη χρηματιστηριακή δραστηριότητα όπως τη λειτουργία των ΑΧΕ, τις αυξήσεις κεφαλαίου, τις νέες εισαγωγές, τις εκδόσεις ομολόγων κ.ο.κ.
Η... σοβούσα κόντρα των εργαζομένων με τη διοίκηση
Μέσα σ'' όλα τα παραπάνω, φαίνεται πως υπάρχει και σοβούσα κόντρα των εργαζομένων στις χαμηλότερες βαθμίδες της αρχής, με τη διοίκηση αυτής.
Στην πρόσφατη ανακοίνωσή τους αναφορικά με τα αιτήματά τους ήταν η στελέχωση της Επιτροπής με επιπλέον προσωπικό αλλά και να μην στέλνουν οι ίδιοι στον εισαγγελέα τις υποθέσεις που χειρίζονται - εφόσον διαπιστώνεται η διάπραξη αξιόποινης πράξης - αλλά το δ.σ. της Επιτροπής.
«Μας έχουν αλλάξει τα φώτα οι εισαγγελείς με τις διαρκώς αυξανόμενες απαιτήσεις τους, οι οποίες μπορεί να είναι δίκαιες και σωστές, όμως δεν μπορούν τα στελέχη να βγάλουν πορίσματα τόσο αβίαστα που θα μπορούσαν να παραπέμψουν κάποιον στο εδώλιο».
Στα διοικητικά πρόστιμα, υπάρχει το απλό δ.σ. που αποφαίνεται. Όμως, στα θέματα που άπτονται του ποινικού, η κατάσταση (και η ευθύνη) είναι εύλογα πολύ πιο σοβαρή.
Οι υπάλληλοι θεωρούν πως ο κίνδυνος να εμπλακούν σε νομικές διαδικασίες τους αποτρέπει από το να κάνουν σωστά τη δουλειά τους και θεωρούν πως το ΔΣ θα πρέπει να προχωρεί σε μηνυτήρια αναφορά.
Μεταξύ άλλων στην ανακοίνωσή τους οι εργαζόμενοι κατηγορούν τη διοίκηση της Ε.Κ. πως «με τη μέχρι τώρα στάση της δείχνει να αποφεύγει την ανάληψη των ευθυνών που της αναλογούν, ενώ η ασυνέπεια μεταξύ των λόγων και των πράξεων έχει δημιουργήσει κλίμα αβεβαιότητας, ανασφάλειας, έλλειψης εμπιστοσύνης και σεβασμού στους εργαζόμενους».
Οι εργαζόμενοι ζητούν όταν παίρνονται αποφάσεις να προηγείται διαβούλευση και να μην υπάρχει αιφνιδιασμός και αυταρχικές συμπεριφορές από τη διοίκηση.
Τι ανακοίνωσε χθες η διοίκηση της Ε.Κ.
Χθες η διοίκηση της εποπτικής αρχής πήρε θέση με επίσημη ανακοίνωσή της στην οποία μεταξύ άλλων παραδέχεται το πρόβλημα της έλλειψης προσωπικού, αλλά σημειώνει ότι αυτό δεν επηρεάζει τη λειτουργία της Αρχής.
Για το μείζον θέμα του ποιος θα παίρνει την ευθύνη στα θέματα που... αγγίζουν το ποινικό, η διοίκηση σημειώνει πως «είναι προφανές ότι η αρμοδιότητα αυτή ασκείται από το ΔΣ, αλλά οι αρμόδιες υπηρεσίες πρέπει να παραθέσουν τα στοιχεία που είναι απαραίτητα για την άσκηση της μηνυτήριας αναφοράς. Το ΔΣ είναι πάντα έτοιμο να αναλάβει τις ευθύνες του, χωρίς να ζητάει από τις αρμόδιες υπηρεσίες κάτι που δεν προβλέπεται στο νόμο, αλλά αντίθετα ζητάει την εφαρμογή του νόμου».
Επίσης, η διοίκηση τονίζει ότι «στον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας αναφέρεται ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι οφείλουν να ανακοινώνουν χωρίς χρονοτριβή στον αρμόδιο εισαγγελέα οτιδήποτε πληροφορούνται, με κάθε τρόπο, σχετικό με αξιόποινη πράξη που διώκεται αυτεπαγγέλτως κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους.
Φωτογραφία: Intime News