Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Θετική για την πιστοληπτική αξιολόγηση της Ελλάδας είναι η αλλαγή κυβέρνησης καθώς η Νέα Δημοκρατία έχει μία πολύ καλή ευκαιρία να εφαρμόσει την ατζέντα της και να φέρει υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης και επενδύσεις, σύμφωνα με όσα αναφέρει σε έκθεσή της η Moody's, λίγες εβδομάδες πριν την αξιολόγηση του Αυγούστου.
Η έλλειψη επενδύσεων αποτελεί σημαντική πρόκληση για τις προοπτικές ανάπτυξης της Ελλάδας με την Moody' s να προβλέπει ότι η ελληνική οικονομία θα αναπτυχθεί με ετήσιους ρυθμούς της τάξης του 2% τα επόμενα χρόνια. Εκτός και αν η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας καταφέρει να επιταχύνει τις επενδύσεις σε σημαντικό βαθμό, σημειώνει ο οίκος αξιολόγησης. Επισημαίνει δε, ότι άλλες χώρες που βγήκαν από ύφεση και κρίση, όπως η Πορτογαλία και η Κύπρος κατάφεραν να επανέλθουν στα προ κρίσης επίπεδα επενδύσεων, ενώ η Ισπανία το έχει καταφέρει στο 80%, την ώρα που στην Ελλάδα οι επενδύσεις βρίσκονται στο ένα τρίτο σε σύγκριση με πριν την κρίση.
Όσο για την αναβάθμιση της Ελλάδας, αυτή θα εξαρτηθεί από τη στάση της κυβέρνησης στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων καθώς μόνο έτσι θα δοθεί ώθηση στην ανάπτυξη. «Εκτός από το φορολογικό βάρος υπάρχουν και άλλα εμπόδια για τις επενδύσεις, όπως η γραφειοκρατία και οι δυσκίνητες δικαστικές διαδικασίες και κανονισμοί», προσθέτει.
Η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων θα είναι κρίσιμος παράγοντας για να συνεχιστεί και η στήριξη των Ευρωπαίων, οι οποίοι αποτελούν τον μεγαλύτερο πιστωτή της Ελλάδας. Χρειάζονται επίσης θεσμικές αλλαγές για την βελτίωση της δημόσιας διοίκησης οι οποίες θα πρέπει να συνοδευτούν από αλλαγή συμπεριφοράς και αντίληψης των πολιτών, κυρίως σε ότι αφορά τη φορολογική συμμόρφωση και την ευρύτερη κουλτούρα πληρωμών η οποία παραμένει αδύναμη.
Η Moody's τοποθετεί το πρωτογενές πλεόνασμα στο 3% του ΑΕΠ στο τέλος του 2019, εξαιτίας των προεκλογικών παροχών της προηγούμενης κυβέρνησης, αλλά δεν «βλέπει» δημοσιονομικά προβλήματα καθώς οι δεσμεύσεις της νέας κυβέρνησης αρκούν για τους Ευρωπαίους. Μάλιστα, ο οίκος εκτιμά ότι οι Ευρωπαίοι θα καλωσορίσουν την αλλαγή μείγματος στη δημοσιονομική πολιτική καθώς τάσσονται υπέρ της μείωσης των φόρων και της αύξησης των δημοσίων επενδύσεων. Η κυβέρνηση, ωστόσο, θα πρέπει να επιδείξει δημοσιονομική πειθαρχία για πολλά χρόνια ακόμη και να μειώσει το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ.
Επιπλέον, οι προβλέψεις για χαμηλή ανάπτυξη αντανακλούν εν μέρει το δημογραφικό πρόβλημα της Ελλάδας, με τη χώρα να πάσχει επίσης από τη μετανάστευση στα χρόνια της κρίσης. Η ηλικιακή ομάδα 25-34 μειώθηκε κατά 380.000 (5,6% του εργατικού δυναμικού της χώρας) μεταξύ 2010-2018, κυρίως λόγω της μετανάστευσης. Οι περισσότεροι μάλιστα θα χρειαστούν περισσότερα κίνητρα από τις φοροελαφρύνσεις για να επιστρέψουν στην Ελλάδα.
Στο μεταξύ, η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των ξένων επενδυτών θα εξαρτηθεί και από τη συνεχιζόμενη εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων, ιδιαίτερα της διασφάλισης των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας. Σύμφωνα με τον οίκο, μπορεί τα μνημόνια να τελείωσαν αλλά θα χρειαστεί χρόνος και μακροπρόθεσμη προσήλωση για να αποδώσουν οι καρποί μιας σύγχρονης, αξιοκρατικής και αποτελεσματικής δημόσιας διοίκησης.