Προ ημερών ο υπουργός Οικονομικών είχε προαναγγείλει την αναπροσαρμογή της πρόβλεψης για την πορεία του φετινού πληθωρισμού. Από τη μεταβολή του μέσου δείκτη κατά περίπου μία μονάδα μέσα στο 2022, είχε ανεβάσει τον πήχη στο 1,5-2%. Από χθες όμως, τα δεδομένα αλλάζουν εκ νέου καθώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανεβάζει ακόμη περισσότερο τον πήχη πάνω από 3%.
Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Μεγαλύτερη πίεση του διαθέσιμου εισοδήματος. Αλλά και προοπτική μεγαλύτερης αύξησης του κατώτατου μισθού από τον Μάιο αλλά και αύξησης των συντάξεων για πρώτη φορά ύστερα από 12 χρόνια αρχής γενομένης από τις αρχές του 2023.
Σημαίνει επίσης αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ ακόμη και πάνω από τα 190 δισ. ευρώ στο τέλος της φετινής χρονιάς -καθώς σε ονομαστικό επίπεδο το ΑΕΠ μπορεί να αυξηθεί ακόμη και κατά οκτώ μονάδες- αλλά και βελτίωση της αναλογίας του χρέους ως προς το ΑΕΠ με ρυθμό ταχύτερο από ότι θα αναμενόταν. Σημαίνει όμως και κίνδυνο αύξησης των επιτοκίων. Που μπορεί να μην επηρεάζει το δημόσιο χρέος καθώς αυτό τοκίζεται με σταθερό επιτόκιο σε ποσοστό 99%, όμως το νοικοκυριό που εξυπηρετεί ένα δάνειο με κυμαινόμενο επιτόκιο, δε θα το αφήσει σε καμία περίπτωση ανεπηρέαστο.
Για κάθε 0,25% αύξησης που θα ανακοινώνει η Κριστίν Λαγκάρντ, το δάνειο με υπόλοιπο 100.000 ευρώ και υπόλοιπη διάρκεια αποπληρωμής 15 ετών, θα χρειάζεται τουλάχιστον 10-15 ευρώ παραπάνω για να εξακολουθήσει να εξυπηρετείται κανονικά.
Η μεγάλη αύξηση του πληθωρισμού έχει σαφή αρνητική διάσταση για τα νοικοκυριά και αυτή είναι η απότομη αύξηση των τιμών ακόμη και σε είδη και υπηρεσίες πρώτης ανάγκης. Η ίδια η κυβέρνηση παραδέχεται ότι το πρόγραμμα επιδοτήσεων των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου δεν καλύπτει τις απώλειες ενώ σε λίγες ημέρες θα αποτυπωθεί και η αύξηση στα είδη πρώτης ανάγκης και ειδικά στα τρόφιμα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει ότι το φαινόμενο να κορυφωθεί στο πρώτο τρίμηνο κάτι που σημαίνει ότι τα δύσκολα είναι ακόμη μπροστά.
Όμως η αύξηση του πληθωρισμού, δεν έχει μόνο την αρνητική όψη. Από τον Μάιο και μετά που θα ενεργοποιηθεί η δεύτερη αύξηση του κατώτατου μισθού, θα δημιουργηθεί κλίμα αυξήσεων σε όλο τον ιδιωτικό τομέα. Η ίδια η αύξηση του κατώτατου, μπορεί να υπερβεί το 5% (σ.σ υπάρχει σενάριο ακόμη και για 8%) ενώ από το 2023 θα έχουμε και αυξήσεις στις συντάξεις κάτι που προβλέπεται από την ίδια τη νομοθεσία.
Όσον αφορά στο δημόσιο χρέος, ο ΟΔΔΗΧ μάλλον συγκαταλέγεται στους κερδισμένους της υπόθεσης καθώς η αποκλιμάκωση της αναλογίας χρέους ως προς ΑΕΠ επιταχύνεται καθώς αυξάνει ο παρονομαστής γρηγορότερα από τον αριθμητή.
Ποια είναι η πρόκληση για το οικονομικό επιτελείο και την κυβέρνηση; Να βρεθεί το μείγμα αύξησης των μισθων και των αποδοχών ώστε να συγκρατηθεί το διαθέσιμο εισόδημα χωρίς όμως να τροφοδοτηθεί νέο δευτερογενές πληθωριστικό κύμα που τελικώς θα πλήξει την κατανάλωση και κατά συνέπεια το ΑΕΠ.