Του Βασίλη Γεώργα
Η συζήτηση για την διευθέτηση του χρέους είναι πολύ σημαντική για την επόμενη μέρα της οικονομίας, αλλά μέχρι σήμερα έχει θέσει σε δεύτερο πλάνο την επόμενη αξιολόγηση που ξεκινά επισήμως από σήμερα με το Υπερταμείο, τα ληξιπρόθεσμα, τη διαφθορά, την Παιδεία και την ενέργεια.
Όσο πιο δυνατά μιλά η κυβέρνηση για την ανάγκη άμεσων παρεμβάσεων στο χρέος, τόσο πιο μακριά στην εξέδρα μοιάζει να προσπαθεί να πετάξει τη μπάλα της αξιολόγησης γνωρίζοντας πως πριν ξεκινήσει επί της ουσίας οτιδήποτε άλλο, πρέπει να ολοκληρώσει αυτή η διαπραγμάτευση που ούτε ανώδυνη, ούτε γρήγορη προοιωνίζεται να είναι.
Το μήνυμα του κεντρικού τραπεζίτη Mario Draghi χθες ότι είναι πρώιμη η συζήτηση για την ποσοτική χαλάρωση στην Ελλάδα προσγείωσε απότομα τις προσδοκίες και έδειξε ότι προέχουν να γίνουν άλλα βήματα πριν φτάσουμε στο θέμα του χρέους. Τα δε στοιχεία για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2015 που αποδείχθηκε τελικά πολύ χαμηλότερο από το αρχικώς ανακοινωθέν (0,2% αντί για 0,7%) ήταν μια ψυχρολουσία που απέδειξε πως τα πράγματα δεν είναι τόσο εύκολα ούτε στο δημοσιονομικό μέτωπο από όσο πίστευε η κυβέρνηση.
Η δεύτερη αξιολόγηση δεν είναι μια καθόλου βολική συζήτηση κυρίως επειδή πάνω – πάνω στο τραπέζι υπάρχουν οι περικοπές κοινωνικών επιδομάτων, οι αλλαγές στα εργασιακά του ιδιωτικού τομέα και οι παρεμβάσεις που έχουμε συμφωνήσει να γίνουν με την κινητικότητα, την αξιολόγηση και στα ειδικά μισθολόγια του Δημοσίου.
Υπάρχουν επίσης μια σειρά από πολλά ακόμη σημαντικά «προαπαιτούμενα» τα οποία η κυβέρνηση δεν έχει αγγίξει ακόμη ή τα έχει μισοτελειώσει. Σύμφωνα με τον ΣΕΒ σε σύνολο 59 «βασικών παραδοτέων» της αξιολόγησης, έχουν εκπληρωθεί μόνο πέντε που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας. Αν υπολογίσει κανείς ότι υπάρχουν κάπου 45 προαπαιτούμενα με δεκάδες επιμέρους δράσεις το καθένα, μπορεί κανείς να αμφιβάλει από τώρα για το αν επαρκεί ο χρόνος και η βούληση όλα αυτά να τελειώσουν μέχρι το Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου.
Αυτός είναι ένας βασικός λόγος που οι υπουργοί προσπαθούν να αναπροσανατολίσουν την κουβέντα από το τι χρειάζεται να κάνουμε για να την κλείσουμε, στο τι θα θέλαμε να γίνει αν την κλείσουμε.
Αλλά η «έγκαιρη» ολοκλήρωσή της αξιολόγησης αποτελεί το απόλυτο προαπαιτούμενο για να πάμε ένα βήμα παρακάτω: Στο χρέος, στην θετική έκθεση βιωσιμότητας του ΔΝΤ, στην ένταξη της Ελλάδας στην ποσοτική χαλάρωση και τελικά στις αγορές και στην ανάκαμψη εντός του 2017. Η ίδια η κυβέρνηση παραδέχεται πως έστω και ένας κρίκος αυτής της αλυσίδας να σπάσει, όλο το σχέδιο θα καταρρεύσει και το 4ο μνημόνιο θα αρχίσει να ξεπροβάλει.
Οι δανειστές δεν είναι διατεθειμένοι να μας πουλήσουν αυτό το εισιτήριο «φτηνά». Φέρονται πρόθυμοι να διευκολύνουν την κυβέρνηση και τους εαυτούς τους, δίνοντας χρόνο και χώρο να εξελιχθούν οι διαπραγματεύσεις μέχρι τον Φεβρουάριο- Μάρτιο του 2017. Αλλά εμμέσως πλην σαφώς προειδοποιούν ότι μόλις η Γερμανία, η Γαλλία, η Ολλανδία και η Ιταλία (δημοψήφισμα) εισέλθουν στον σκληροπυρηνικό τμήμα της προεκλογικής περιόδου, θα κλείσουν την πόρτα και μπορεί να τραβήξουν και το χαλί…
Με τον τρόπο αυτό «παροτρύνουν» την ελληνική πλευρά αφενός να μην παίξει παιχνίδια καθυστερήσεων, αφετέρου να μην ανεβάσει ψηλά τον πήχη των προσδοκιών ότι μπορεί να πετύχει κρίσιμες πολιτικά επικοινωνιακές νίκες στη διαπραγμάτευση τις οποίες εν συνεχεία θα επιχειρήσει να εκμεταλλευτεί πολιτικά.
Η κυβέρνηση εμφανίζεται από την πλευρά της να έχει μπει σε ένα ριψοκίνδυνο αλισβερίσι ζητώντας όχι μόνο ανταλλάγματα για το χρέος αλλά και επί συγκεκριμένων παρεμβάσεων, έναντι των μέτρων που καλείται να εφαρμόσει.
Ενώ η ουσιαστική ατζέντα εκ μέρους των δανειστών βρίσκεται επικεντρωμένη στα εργασιακά, τις πιθανές νέες περικοπές στις συντάξεις και στο αφορολόγητο (ΔΝΤ), στο κόψιμο κοινωνικών παροχών, τις κατασχέσεις του Δημοσίου, την απελευθέρωση αγορών και τις ιδιωτικοποιήσεις, εδώ τα φώτα της δημοσιότητας επιχειρείται να στραφούν σε «φιλολαϊκές» πρωτοβουλίες αμφίβολης αποτελεσματικότητας όπως είναι η καθιέρωση του ακατάσχετου λογαριασμού, τα κίνητρα επιστροφής και νομιμοποίησης αδήλωτων καταθέσεων, η νομοθετική προστασία της πρώτης κατοικίας για τα χρέη προς το Δημόσιο, η αξιοποίηση των αμφισβητούμενων πρωτογενών πλεονασμάτων και άλλων άδηλων πόρων για την χρηματοδότηση του Επιδόματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης, η αναβολή κάποιων κρίσιμων ιδιωτικοποιήσεων κ.α
Αν θέλουμε να βλέπουμε όλη την εικόνα, δεν είναι ο «κακός» Schaeuble και το ΔΝΤ ή η «καλή ΕΚΤ» οι πρωταγωνιστές σε αυτή την ιστορία της δεύτερης αξιολόγησης που κατά το επίσημο αφήγημα, επιδίωξη είναι να κλείσει το αργότερο σε 50 μέρες από σήμερα, όταν η προηγούμενη διήρκεσε δέκα μήνες.
Το δάχτυλο όλων δείχνει πρωτίστως εμάς, την αποφασιστικότητα αλλά και τη δυνατότητα της σημερινής κυβέρνησης να προχωρήσει στην νομοθέτηση, την ψήφιση και την εφαρμογή των δεσμεύσεων. Όχι για να κερδίσει μόνο η ίδια πολιτικούς πόντους αλλά για να μην βρεθεί αντιμέτωπη για μια ακόμη φορά η χώρα με ανεξέλεγκτες καταστάσεις.
Διαβάστε ακόμα:
- Αρχίζουν οι διαπραγματεύσεις για τη δεύτερη αξιολόγηση
- Το θέμα του χρέους στο επίκεντρο των συναντήσεων του Α. Τσίπρα στις Βρυξέλλες
