Του Βασίλη Γεώργα
Η κυβέρνηση έχει επιλέξει να χτίσει έναν καινούριο μύθο περήφανης πολιτικής διαπραγμάτευσης με τα ερείπια του χρόνου που είχε διαθέσιμο η οικονομία για να ανακάμψει.
Ήδη μετράμε μήνες που θα έπρεπε σύμφωνα με τον σχεδιασμό να έχει κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση και σήμερα από τα συμμαχικά χείλη του «συντρόφου» Πιερ Μοσκοβισί πληροφορούμαστε πως δεν πρέπει να περιμένουμε τίποτα από το μεθαυριανό Eurogrpoup.
Ούτε, όμως και η κυβέρνηση δείχνει ότι θέλει να επιταχύνει τις διαδικασίες, θαρρείς και πιστεύει πως έχει πράγματι το χρόνο με το μέρος της για να κερδίσει την άνιση μάχη με το ΔΝΤ και το Βερολίνο.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος μετέδωσε νωρίτερα το μήνυμα της ελπίδας ότι όσο κι αν πιέζουν οι δανειστές της χώρας για εκ των προτέρων νομοθέτηση των προληπτικών μέτρων κατάργησης της προσωπικής διαφοράς για τις συντάξεις και της μείωσης του αφορολόγητου ορίου, η κυβέρνηση όχι μόνο δεν θα τα δεχτεί, αλλά θα καταφέρει να κλείσει μια «συνολική συμφωνία» που θα περιέχει ως προς το σκέλος των υποχρεώσεων μόνο τον «κόφτη» για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης και θα «δίνει» στην Ελλάδα τα μεσοπρόθεσμα μέτρα του χρέους και τα χαμηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα που ζητά (2,5%+1%). Οι κυβερνητικές θέσεις απηχούν εν μέρει την αλήθεια αλλά εμπεριέχουν μεγάλες δόσεις αποπροσανατολισμού της κοινής γνώμης.
Οι δανειστές έχουν ήδη προειδοποιήσει σε όλους τους τόνους την ελληνική κυβέρνηση πως θέλουν και εκείνοι μια «συνολική συμφωνία» με όρους, όμως, που θα ικανοποιούν τις δικές τους εκπεφρασμένες θέσεις και ειδικά εκείνες που έχουν συνομολογηθεί στο Νταβός μεταξύ του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και τις Κριστίν Λαγκάρντ για την εκ των προτέρων νομοθέτηση πολύ συγκεκριμένων μέτρων που θα περιλαμβάνουν την μείωση του αφορολόγητου ορίου από το 2019 ως μέσο για να καλυφθούν τα δημοσιονομικό κενό έως 700 εκατ. ευρώ που υπολογίζουν για το 2018, και την κατάργηση της περιβόητης «προσωπικής διαφοράς» ως εγγύηση ότι από το 2019 και εντεύθεν θα επιτυγχάνονται οι στόχοι των υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων 3,5% του ΑΕΠ που έχουν ήδη υπολογιστεί για μια δεκαετία ως η συνεισφορά των Ελλήνων φορολογούμενων για να συμφωνηθεί η ενεργοποίηση των βραχυπρόθεσμων μέτρων μείωσης του χρέους.
Τις επόμενες ώρες ο Ευκλείδης Τσακαλώτος θα ξεκινήσει επαφές με ευρωπαίους ομολόγους του επιχειρώντας να ενισχύσει τα επιχειρήματα της Ελλάδας για μια «πολιτική συμφωνία» στο Eurogroup. Τα περιθώρια για να επιτύχει κάτι περισσότερο από αυτά που έχουν ήδη διαμηνύσει οι ισχυροί παίκτες του τραπεζιού των υπουργών οικονομικών της ευρωζώνης είναι ελάχιστα.
Όσο κι αν επαναλαμβάνεται μονότονα η κυβερνητική θέση ότι συγκεκριμένα μέτρα πλην του «μηχανισμού αυξημένων εγγυήσεων» δεν πρόκειται να ψηφιστούν από την ελληνική Βουλή, άλλο τόσο επιστρέφει η πίεση στην ελληνική πλευρά για τις συντάξεις και το αφορολόγητο από «εχθρικούς» και φίλα προσκείμενους εκπροσώπους των δανειστών. Ως μόνη παραχώρηση στο τραπέζι για τον Αλέξη Τσίπρα υπάρχει αυτή τη στιγμή η υπόσχεση πως μετά την ενεργοποίηση των βραχυπρόθεσμων μέτρων για το χρέος και σε αντάλλαγμα των περικοπών που θα δρομολογήσει η κυβέρνηση, θα ασκηθεί πίεση προς το Βερολίνο από το ΔΝΤ και άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, να αναληφθούν ισχυρές δεσμεύσεις από το Eurogroup ότι θα ξεκινήσει η συζήτηση για τα μεσοπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους με χρονικό άξονα μια απόφαση για αυτά μετά τις γαλλικές και γερμανικές εκλογές και ενδεχομένως πριν η Ελλάδα βρεθεί να κάνει το μεγάλο βήμα αυτόνομης χρηματοδότησής της από τις αγορές.
Αν μια τέτοια δέσμευση στο Eurogroup της 20ης Φεβρουαρίου -που φέρεται να αποτελεί το τελευταίο παράθυρο ευκαιρίας πριν οι Ολλανδοί, οι Γάλλοι και οι Γερμανοί αρχίσουν να απομονώνουν το ελληνικό «πρόβλημα» για να αφιερωθούν στις δικές τους εκλογικές αναμετρήσεις- αποτελέσει το «κλειδί» ώστε η κυβέρνηση Τσίπρα να δεχτεί τις απαιτήσεις και να πείσει την κοινοβουλευτική της ομάδα ή και ένα μέρος της Αντιπολίτευσης να …σώσουν για μια ακόμη φορά την Ελλάδα, τότε μπορούμε να ελπίζουμε πως η χρονιά δεν θα χαθεί μέσα στους κινδύνους μιας νέας επαπειλούμενης χρεοκοπίας.
Διαφορετικά από τον Μάρτιο και μετά θα πρέπει να προετοιμαζόμαστε για όλα, ακόμη και για πρόωρες εκλογές ή στην καλύτερη των περιπτώσεων για μια συμφωνία μόνο επί τις δεύτερης αξιολόγησης που θα αποδεσμεύει χρήματα (τη δόση των 6,1 δις. ευρώ) για να πληρωθούν μόνο οι δόσεις προς τους δανειστές, αλλά όχι για να καλυφθούν οι υποχρεώσεις του κράτους προς όλους τους υπόλοιπους, μισθοδοτούμενους, συνταξιούχους και ιδιώτες πιστωτές.
Θα σπάσει η αξιολόγηση;
Την εκτίμηση πως ένα πολύ πιθανό σενάριο είναι να «σπάσει» η συμφωνία στα δύο (αξιολόγηση και μέτρα για την μετά το μνημόνιο περίοδο) ενισχύει και ενημερωτική ανακοίνωση του προέδρου του Eurogroup J. Dijsselbloem προς το ολλανδικό Κοινοβούλιο σχετικά με την ατζέντα του Eurogroup της 26ης/ 27ης Ιανουαρίου. Σε αυτή ενώ κατακρίνεται ως «μονομερής ενέργεια» η διανομή των έκτατων παροχών προς τους συνταξιούχους αλλά «χαιρετίζεται» η πρόοδος που έχει γίνει για τα δημοσιονομικά μέτρα του 2018 προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος για πρωτογενή πλεονάσματα 1,75% και η ενεργοποίηση των μέτρων για το χρέος, δεν γίνεται αναφορά σε «συνολική συμφωνία».
Αντιθέτως επισημαίνεται πως στις 5 Δεκεμβίου το Eurogroup κάλεσε μεταξύ άλλων την Ελλάδα και τους θεσμούς να καταλήξουν σε μια συμφωνία το συντομότερο δυνατό για τα μέτρα που απαιτούνται προκειμένου να ολοκληρωθεί η δεύτερη αξιολόγηση με την επισήμανση πως αυτό περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την συμφωνία για τον προϋπολογισμό του 2018 και την μεταρρύθμιση της εργατικής νομοθεσίας.
