Τα ομόλογα υποστήριξαν την κερδοφορία των ελληνικών τραπεζών το 2021, απορροφώντας σημαντικό μέρος από τους κραδασμούς των τιτλοποιήσεων. Οι ελληνικές τράπεζες βγήκαν πολλαπλά ωφελημένες αφού εκτός από τις κερδοφόρες ανταλλαγές ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου η μείωση των αποδόσεων στη διάρκεια της περυσινής χρονιάς ενίσχυσε σημαντικά τα κέρδη του trading. Η πρόσφατη αύξηση των αποδόσεων επανέφερε στο προσκήνιο την έκθεση των ελληνικών τραπεζών σε τίτλους σταθερούς εισοδήματος καθώς από ότι φαίνεται το 2022 θα είναι μια χρονιά που δεν θα έχουμε επανάληψη των ισχυρών κερδών του 2021.
Με βάση τα στοιχεία του εννεαμήνου 2021 το σύνολο των ελληνικών ομολόγων και εντόκων γραμματίων σε ονομαστικές αξίες που έχουν οι τράπεζες στα χαρτοφυλάκια τους ανέρχεται σε 26,8 δις ευρώ. Ωστόσο, το μέγεθος αυτό δεν χτυπάει 100% την κερδοφορία αφού στο επενδυτικό χαρτοφυλάκιο των τραπεζών περιλαμβάνονται μόνο τα 6,2 δις ευρώ. Τα υπόλοιπα 20,6 δις ευρώ ταξινομούνται ως «Aξιόγραφα αποτιμώμενα στο αναπόσβεστο κόστος» και δεν προσθέτουν ή αφαιρούν κάτι στην κερδοφορία της περιόδου. Δίνουν ωστόσο έσοδα από τόκους και μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως καλύμματα στην άντληση ρευστότητας από την ΕΚΤ.
Ανά τράπεζα με βάση τους τελευταίους διαθέσιμους ισολογισμούς ήταν η εξής:
- Η Τράπεζα Πειραιώς κατέχει 8,6 δις ευρώ ελληνικό χαρτί στο χαρτοφυλάκιο της. Από τα 8,6 δις ευρώ τα 2,0 δις ευρώ είναι ταξινομημένα στο εμπορικό χαρτοφυλάκιο εκ των οποίων το 1 δις ευρώ αφορά έντοκα γραμμάτια. Επιπλέον, η Τράπεζα Πειραιώς έχει 3,3 δις ευρώ σε ομόλογα κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης με το 80% να είναι ταξινομημένο στη λήξη της διάρκειας τους.
- Η Εθνική Τράπεζα έχει χαρτοφυλάκιο ελληνικών ομολόγων 8,1 δις ευρώ εκ των οποίων τα 200 εκατ. ευρώ περιλαμβάνονται στο επενδυτικό χαρτοφυλάκιο Επιπλέον η Εθνική Τράπεζα έχει 900 εκατ. ευρώ σε έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου.
- Η Alpha Bank κατέχει 5,3 δις ευρώ ελληνικά ομόλογα εκ των οποίων τα 2,2 δις ευρώ είναι στο επενδυτικό χαρτοφυλάκιο. Η Alpha κατέχει επιπλέον 820 εκατ. ευρώ σε έντοκα γραμμάτια (διακράτηση στην λήξη) και 2,3 δις ευρώ σε κρατικά ομόλογα άλλων χωρών στο εμπορικό χαρτοφυλάκιο.
- Η Eurobank τέλος έχει 4,8 δις ευρώ εκ των οποίων το 1,8 δις ευρώ αφορά επενδυτικό χαρτοφυλάκιο ενώ η αξία των εντόκων γραμματίων είναι 77 εκατ. ευρώ. Εκτός από το «ελληνικό χαρτί» η Eurobank κατέχει άλλα 2,6 δις ευρώ κρατικών ομολόγων με τα 600 περίπου εκατ. ευρώ να αφορούν τίτλους που διακρατώνται ως τη λήξη.
Εκτός από τις ωφέλειες των κεφαλαιακών κερδών την περίοδο του εννεαμήνου του 2021 οι τράπεζες κατέγραψαν σημαντικά έσοδα από τόκους στους ισολογισμούς τους: Στην Eurobank τα έσοδα από τόκους από ομόλογα στο εννεάμηνο ήταν 145 εκατ. ευρώ, στην Εθνική Τράπεζα 133 εκατ. ευρώ, στην Τράπεζα Πειραιώς 98 εκατ. ευρώ και στην Alpha Bank 95 εκατ. ευρώ, αποτελούν δηλαδή μια σημαντική πηγή επαναλαμβανόμενου εσόδου. Μαζί με την προσθήκη του δ’ τριμήνου τα έσοδα από τόκους μάλλον θα είναι η θετική συνεισφορά στην κατάσταση της κερδοφορίας του 2022 από το χαρτοφυλάκιο των 26,8 δις ευρώ. Προς το παρόν η δημιουργία υπεραξιών στο χαρτοφυλάκιο των ομολόγων φαίνεται μια δύσκολη άσκηση.
