Ενώ η Ευρώπη που κινείται σε «ταραγμένα νερά» προετοιμάζεται ακόμη και για το ενδεχόμενο να πέσει σε ισχυρή καταιγίδα που θα φέρει ύφεση, η Ελλάδα θα πρέπει να προετοιμάζεται για σημαντική δημοσιονομική προσαρμογή μέσα στο 2023. Το έλλειμμα του -2% που θα γράψει φέτος ο προϋπολογισμός (αν όλα πάνε καλά) θα πρέπει του χρόνου να μετατραπεί σε πρωτογενές πλεόνασμα της τάξεως του 1%.
Το μήνυμα που έστειλε το χθεσινό Eurogroup ήταν σαφές: όχι σε οριζόντια μέτρα στήριξης μέσα στο 2023, όχι σε παρεμβάσεις που θα επηρεάζουν οριζόντια τις τιμές (βλέπε μειώσεις ειδικών φόρων κατανάλωσης) ναι στις εισοδηματικές ενισχύσεις που θα βοηθήσουν τους οικονομικά ασθενέστερους προκειμένου να ξεπεράσουν την οικονομική κρίση. Και το κυριότερο: ιδιαίτερη προσοχή από τις χώρες που έχουν πρόβλημα χρέους με την Ελλάδα να κατατάσσεται σε αυτές.
Με αυτά τα δεδομένα, τον Αύγουστο το οικονομικό επιτελείο θα ξεκινήσει να συντάσσει το προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού για το 2023 θέτοντας ως στόχο την επιστροφή στα πρωτογενή πλεονάσματα. Αν ο πήχης μπει εκεί που ορίζει το πρόγραμμα σταθερότητας -το μεσοπρόθεσμο μάλλον δεν θα κατατεθεί στην Βουλή εν μέσω τέτοιας αβεβαιότητας- τότε το 2023 θα πρέπει να κλείσει με πρωτογενές πλεόνασμα της τάξεως του 1%.
Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να γίνει δημοσιονομική προσαρμογή 6 δις. ευρώ και ταυτόχρονα να βρεθεί δημοσιονομικός χώρος για να χρηματοδοτηθεί η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης αλλά και η διατήρηση των μειωμένων ασφαλιστικών εισφορών. Ενδεχομένως δε, η κυβέρνηση να θελήσει να εντάξει στον προϋπολογισμό της επόμενης χρονιάς και ένα τμήμα από τα αναδρομικά που θα πρέπει να λάβουν οι συνταξιούχοι για να μην τρέχουν στα δικαστήρια. Αυτό σημαίνει ακόμη μεγαλύτερες δημοσιονομικές απαιτήσεις.
Το 2023, θα είναι επίσης χρονιά επιδότησης των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος εκτός και αν γίνει κάποιο… θαύμα και υποχωρήσουν οι τιμές του φυσικού αερίου.
Γι? αυτό και η ελληνική κυβέρνηση επιμένει να βρεθεί ευρωπαϊκή λύση. Διότι σε διαφορετική περίπτωση, υπάρχει ο κίνδυνος μέσα στο πρώτο εξάμηνο της επόμενης χρονιάς ο προϋπολογισμός να φορτωθεί με επιπλέον 1,5 δισ. ευρώ αν οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος παραμείνουν στα σημερινά επίπεδα.
Εγείρεται μάλιστα ένα ζήτημα: θα θεωρηθεί ο μόνιμος μηχανισμός επιδότησης του ηλεκτρικού ρεύματος «οριζόντια» παρέμβαση; Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη δώσει άδεια στην Ελλάδα να προχωρήσει στην εφαρμογή του μηχανισμού αλλά μένει να φανεί αν θα υπάρξει πρόβλημα στο να παραταθεί η εφαρμογή του και μέσα στο 2023.
Ένα είναι βέβαιο. Η σύνταξη του προϋπολογισμού του 2023, ενός καθ? όλα προεκλογικού προϋπολογισμού, δεν θα είναι καθόλου εύκολη υπόθεση πόσο μάλλον όταν τα βλέμματα όλων (ευρωπαϊκής επιτροπής, αγορών κλπ) θα είναι στραμμένα πάνω μας.
