Με την ημερομηνία απόσυρσης του LIBOR (London Interbank Offered Rate) να πλησιάζει, νέα επιτόκια αναφοράς λανσάρονται στις ΗΠΑ για να το αντικαταστήσουν, με τις εποπτικές αρχές να δείχνουν προτίμηση στο SOFR (Secured Overnight Financing Rate).
To LIBOR χρησιμοποιήθηκε παγκοσμίως σαν επιτόκιο αναφοράς για το κόστος διατραπεζικού δανεισμού αλλά μετά από σκάνδαλα χειραγώγησης αμφισβητήθηκε η αξιοπιστία του σαν δείκτης του κόστους με το οποίο οι μεγάλες τράπεζες δανείζουν βραχυπρόθεσμη ρευστότητα η μία στην άλλη.
Η αντικατάσταση του σημαίνει ότι πάνω από $200 τρις σε δάνεια και χρηματοοικονομικές συναλλαγές θα πρέπει να υιοθετήσουν νέο επιτόκιο αναφοράς πριν το τέλος της φετινής χρονιάς.
Ένας άλλος λόγος που θα αποσυρθεί το LIBOR έχει να κάνει με τις ανησυχίες για τα τεράστια ποσά παραγώγων που το χρησιμοποιούν σαν επιτόκιο αναφοράς καθώς σε πολλές περιπτώσεις βασίζεται σε υποθέσεις για το κόστος δανεισμού και όχι σε πραγματικές συναλλαγές, πέρα από το ότι χειραγωγήθηκε την περίοδο της μεγάλης χρηματοοικονομικής κρίσης.
Το LIBOR πιθανότατα θα διαδεχθούν νέοι δείκτες και κατά συνέπεια δεν θα υπάρχει εξάρτηση σε ένα μόνο επιτόκιο αναφοράς.
To LIBOR είναι ο μέσος όρος των επιτοκίων με τα οποία οι μεγάλες τράπεζες δηλώνουν ότι δανείζουν η μία την άλλη. Η ανάγκη για ένα επιτοκιακό δείκτη εντάθηκε με την ανάπτυξη των επιτοκιακών προϊόντων τη δεκαετία του 1980. Η βρετανική ένωση τραπεζών (ΒΒΑ) το 1984 καθιέρωσε τα επιτόκια διακανονισμού που εξελίχθηκαν στο LIBOR το 1986 καθώς άρχισε να χρησιμοποιείται ευρέως στις συναλλαγές με βάση τα επιτόκια και το συνάλλαγμα διεθνώς.
Ακολούθησαν αρκετές αλλαγές με το LIBOR της ΒΒΑ να εξελίσσεται στο LIBOR του χρηματιστηρίου Ιntercontinental Exchange το 2014.
Το 2012 έρευνα αποκάλυψε σκάνδαλο χειραγώγησης του επιτοκίου αναφοράς από τους trader αρκετών τραπεζών όπως της Barclays, Deutsche Bank, UBS, Rabobank και Royal Bank of Scotland που είχε αρχίσει από το 2003.
Αποκαλύφθηκε ότι οι trader δρούσαν συνωμοτικά φουσκώνοντας η ξεφουσκώνοντας τα επιτόκια που ανέφεραν για τον καθορισμό του ώστε να αποκομίζουν κέρδη από θέσεις σε προϊόντα που βασίζονταν στο LIBOR.
Κάθε ημέρα το ICE ζητά από τις μεγάλες τράπεζες να αναφέρουν τα επιτόκια με τα οποία δανείζουν βραχυπρόθεσμη ρευστότητα και αφού αφαιρέσει το υψηλότερο και το χαμηλότερο επιτόκιο υπολογίζει τον μέσο όρο και τον δημοσιεύει.
Το LIBOR χρησιμοποιείται επίσης και ως βάση για καταναλωτικά δάνεια και άρα δεν επηρεάζει μόνο τους θεσμικούς παίκτες. Τα επιτόκια σε αρκετά προιόντα όπως οι πιστωτικές κάρτες, τα δάνεια για αγορά αυτοκινήτου και στεγαστικά κυμαινόμενου επιτοκίου κινούνται με βάση το επιτόκιο της διατραπεζικής αγοράς.
Τα περισσότερα συμβόλαια παραγώγων που βασίζονται στο LIBOR θα μεταναστεύσουν στο SOFR που έχει την αποδοχή των εποπτικών αρχών για να το αντικαταστήσει. Το SOFR βασίζεται σε περίπου $1,0 τρσ. δανείων ημερησίως στην αγορά ρέπος των ΗΠΑ για overnight ρευστότητα. Ωστόσο, πολλές τράπεζες και θεσμικοί επενδυτές ενδέχεται να προτιμήσουν εναλλακτικά επιτόκια αναφοράς όπως το AMERIBOR που πλασάρει το American Financial Exchange.
Το AMERIBOR και το BSBY (Short-Term Bank Yield Index) του Bloomberg προσελκύουν το ενδιαφέρον επίσης σαν επιτόκια αναφοράς για δάνεια παρόλο που το λανσάρισμα τους είναι σχετικά πρόσφατο. Εναλλακτικά υπάρχει και ο δείκτης ICE Bank Yield που πλασάρεται από το χρηματιστήριο Ιntercontinental Exchange.
Η έκδοση από τη Bank of America ομολόγου εξάμηνης διάρκειας, κυμαινόμενου επιτοκίου που άντλησε $1,0 δισ. την περασμένη εβδομάδα χρησιμοποίησε τον επιτοκιακό δείκτη του Bloomberg.
Οι οίκοι αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας Standard & Poor’s and Fitch Ratings έχουν αποφασίσει ότι ο επιτοκιακός δείκτης BSBY του Bloomberg ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις τους σαν επιτόκιο αναφοράς στη χρηματαγορά, κίνηση που δίνει το πράσινο φως στα fund διαχείρισης διαθεσίμων να τοποθετούνται σε ομόλογα που βασίζονται στον δείκτη αυτόν που ενδέχεται να υιοθετηθεί ευρέως.
Στις αγορές παραγώγων, ωστόσο, τα περισσότερα προϊόντα αναμένεται να μετακομίσουν στο SOFR. Περίπου $223 τρισ. συμβολαίων σε παράγωγα χρησιμοποιούν μέχρι τώρα το LIBOR, έχοντας αυξηθεί από $199 τρις το 2016.
Στο χρηματιστήριο παραγώγων CME στο Σικάγο ό μέσος ημερήσιος όγκος συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης στο SOFR αυξήθηκε στα 112,000 συμβόλαια το πρώτο τρίμηνο αλλά υπολείπεται ακόμη των 2,72 εκατ. συμβολαίων που αλλάζουν χέρια ημερησίως στα Eurodollar futures που βασίζονται στο LIBOR.
Σύμφωνα με την ING, το SOFR προορίζεται ως ο κυρίαρχος αντικαταστάτης του LIBOR που θα παύσει να δημοσιεύεται πριν από τα μέσα του 2023 αλλά θα υπάρχουν συμμετέχοντες στην αγορά που θα επιλέξουν να προσθέσουν ένα συστημικό spread σε αυτό, κάτι σαν ένα υβριδικό LIBOR.
