Του Γιώργου Φιντικάκη
Τελευταία ευκαιρία για την διάσωση της ΔΕΗ φαίνεται ότι αποτελεί το σχέδιο Χατζηδάκη, καθώς η επιχείρηση βρίσκεται υπό κατάρρευση, που σημαίνει ότι υπό τις παρούσες συνθήκες δεν είναι δυνατόν να βρεθεί στρατηγικός επενδυτής, ούτε είναι βιώσιμη τυχόν διαίρεση σε «καλή» και «κακή».
Το έκανε όσο πιο σαφές μπορούσε ο ίδιος ο Κυρ. Μητσοτάκης λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «αν χρειαστεί να πουληθούν και κάποια περιουσιακά στοιχεία, θα το κάνουμε γιατί αλλιώς θα χρεοκοπήσει και θα χάσουν τις θέσεις εργασίας τους οι εργαζόμενοι και θα καταρρεύσει το ενεργειακό σύστημα της χώρας».
Στην κριτική μάλιστα Τσίπρα και Τσακαλώτου, ο τόνος του κ. Μητσοτάκη και το ύφος της εκφοράς της φράσης του «υπάρχουν και ευθύνες», δείχνει ότι η υπόθεση ΔΕΗ ανάλογα και με την εξέλιξη του σχεδίου διάσωσης και την στάση που θα τηρήσει η αξιωματική αντιπολίτευση, όπως και άλλοι παράγοντες (ΓΕΝΟΠ), θα έχει και την ανάλογη συνέχεια σε επίπεδο έρευνας, δηλαδή ποιοι, πως και γιατί, την έφεραν ως εδώ.
Το σχέδιο Χατζηδάκη που απαρτίζεται από συνολικά 8 μέτρα στήριξης και εξυγίανσης της ΔΕΗ συνεπάγεται παρεμβάσεις τόσο στα έσοδα, όσο και στα κόστη της, καθώς αμφότερα δεν συνάδουν με την σημερινή οικονομική της κατάσταση.
Οι παρεμβάσεις στα έσοδα
Στο σκέλος των εσόδων, η επιχείρηση θα εισπράξει ενέσεις ρευστότητας μέσω εξορθολογισμού της τιμολογιακής της πολιτικής που δεν θα επιβαρύνει όμως τους καταναλωτές, αφού θα «εξουδετερωθεί» από αντίστοιχες μειώσεις στη χρέωση του ΕΤΜΕΑΡ. Επίσης γενναίες ενέσεις θα της δώσουν η μερική ιδιωτικοποίηση του ΔΕΔΔΗΕ, το αυστηρότερο κυνήγι των μπαταξήδων, και άλλες κινήσεις, όπως η επιστροφή αποζημιώσεων που της χρωστούνται από παλαιά για υπηρεσίες κοινής ωφέλειας.
Και η επέμβαση στις δαπάνες
Στο μέτωπο των δαπανών, σημαντική εξοικονόμηση αναμένεται να προέλθει από στοχευμένες εθελουσίες εξόδους για το προσωπικό, προφανώς για όσους έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικά δικαιώματα, ζήτημα που μαζί με τα παραπάνω θα συμπεριληφθούν σε ένα νέοbusiness plan της επιχείρησης, πιο ορθολογικό από το σημερινό, με γνώμονα, το πως αυτή θα στραφεί προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Σημαντικό επίσης όφελος θα έχει η ΔΕΗ από την επιδίωξη της κυβέρνησης να καταργήσει τις υποχρεωτικές δημοπρασίες πώλησης ενέργειας (ΝΟΜΕ) στον ανταγωνισμό, σε τιμές κάτω του κόστους, από τις οποίες η επιχείρηση έχει μέχρι σήμερα ζημιωθεί με περίπου 600 εκατ. ευρώ.
Το ύψος των εσόδων που θα εξοικονομήσει η ΔΕΗ από τα παραπάνω θα φανεί στην πορεία. Όπως και η απάντηση στο ερώτημα αν όλα αυτά επαρκούν για να διασωθεί ή θα απαιτηθούν στην πορεία επιπλέον μέτρα, τα οποία πάντως, κρίνοντας από τα όσα είπε χθες ο Πρωθυπουργός, φάνηκε διατεθειμένος να λάβει, προκειμένου να σταθεί η επιχείρηση στα πόδια της.
Το πρώτο βήμα θα είναι να εφαρμοστεί το συγκεκριμένο σχέδιο το οποίο προβλέπει αναλυτικά τα εξής:
Μερική ιδιωτικοποίηση των δικτύων του ΔΕΔΔΗΕ: Τούτο σημαίνει πώληση μειοψηφικού ποσοστού σε στρατηγικό επενδυτή.
Εξορθολογισμό τιμολογιακής πολιτικής της ΔΕΗ, η οποία δεν θα φανεί στις τσέπες των καταναλωτών: Στην πράξη, η αναπροσαρμογή των τιμολογίων στο ρεύμα που προανήγγειλε ο Κ. Χατζηδάκης θα «απορροφηθεί» από τις ταυτόχρονες μειώσεις στον λογαριασμό της ΔΕΗ άλλων χρεώσεων και συγκεκριμένα αυτής που πληρώνουν οι καταναλωτές για το ΕΤΜΕΑΡ, το οποίο αφορά τη στήριξη των ΑΠΕ.
Σύμφωνα με τη δέσμευση Χατζηδάκη, η τελική εξίσωση για τους πελάτες της ΔΕΗ θα είναι μηδενική, καθώς τα όποια επιπλέον χρήματα πληρώσουν ως αυξήσεις θα «εξουδετερωθούν» από ισοδύναμες μειώσεις μέσα από τη χρέωση του ΕΤΜΕΑΡ, για την οποία ο υπουργός ανέφερε ότι διαθέτει πλεόνασμα 200 εκατ. ευρώ.
Εθελούσιες έξοδοι του προσωπικού: Η νέα διοίκηση θα προχωρήσει σε στοχευμένες εθελούσιες εξόδους του προσωπικού της ΔΕΗ των 16.000 εργαζομένων -προφανώς όσων έχουν συμπληρώσει συνταξιοδοτικά δικαιώματα.
Κυνήγι στους στρατηγικούς κακοπληρωτές: Ο κ. Χατζηδάκης επανέλαβε ότι μόλις 60.000 καταναλωτές χρωστούν περίπου 800 εκατομμύρια στην εταιρεία. «Για τους κοινωνικά αδύναμους συμπολίτες μας θα υπάρχει πάντοτε ειδική μέριμνα, εναρμονισμένη άλλωστε με τις πρακτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης», όπως ανέφερε.
Αλλαγή του στόχου για μείωση του μεριδίου της ΔΕΗ στο 50% που είχε συμφωνήσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ με τους θεσμούς. Βάσει αυτού του στόχου η ΔΕΗ θα έπρεπε να χάσει 4 εκατ. πελάτες ως το 2020. Η κυβέρνηση θα συζητήσει και θα ζητήσει από τους θεσμούς την αλλαγή του στόχου ώστε η ΔΕΗ να διατηρήσει μερίδιο μεγαλύτερο του 50%.
Κατάργηση των δημοπρασιών ΝΟΜΕ μέσω των οποίων η ΔΕΗ παράγει ακριβά και πουλά φθηνά, δουλεύοντας προς όφελος των ανταγωνιστών της. Το μέτρο αντικατέστησε τη «Μικρή ΔΕΗ», δηλαδή την πώληση του 30% των μονάδων, των ορυχείων, των πελατών, του προσωπικού αλλά και των δανειακών υποχρεώσεων της εταιρείας. Στις δημοπρασίες ρεύματος, η ΔΕΗ πουλά υδροηλεκτρική και λιγνιτική παραγωγή μέσω δημοπρασιών σε προκαθορισμένη τιμή εκκίνησης. Το μέτρο της έχει κοστίσει ως σήμερα 600 εκατ. ευρώ.
Επιστροφή των αποζημιώσεων από ΥΚΩ (υπηρεσιών κοινής ωφέλειας). Πρόκειται για το κόστος που συνεπάγεται για τη ΔΕΗ η ηλεκτροδότηση των νησιών και των φθηνών τιμολογίων για τις ευπαθείς ομάδες, και για το οποίο δεν έχει αποζημιωθεί επαρκώς για παλαιότερα έτη. Η ΡΑΕ έχει εγκρίνει την επιστροφή χρεών του κράτους από το 2011 της τάξης των 195 εκατ. ευρώ, που απομένει να διευκρινιστεί πως θα πληρωθούν στη ΔΕΗ.
Απόδοση στις λιγνιτικές μονάδες αποδεικτικών διαθεσιμότητας ισχύος. Είναι κάποιας μορφής αποζημίωσης που εισπράττουν σήμερα οι ιδιωτικές μονάδες φυσικού αερίου, προκειμένου να είναι ανά πάσα στιγμές διαθέσιμες να δώσουν την ισχύ τους στο σύστημα, με την Ελλάδα να έχει υποβάλει αίτημα στις Βρυξέλλες να ενταχθούν στον ίδιο μηχανισμό, και οι λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ.
