Στη δημοσιότητα για διαβούλευση δόθηκε το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών για "την ενίσχυση της καταπολέμησης της παράνομης εμπορίας καπνού και βιομηχανοποιημένων καπνών και την Ίδρυση Συντονιστικού Κέντρου για την Καταπολέμηση του Λαθρεμπορίου''.
Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση του ΥΠΟΙΚ, πρόκειται για νομοσχέδιο, το οποίο έρχεται να καλύψει μεγάλα υφιστάμενα κενά στην εποπτεία και τον έλεγχο όλης της εφοδιαστικής αλυσίδας του καπνού. Στόχος του είναι η συνολική και αποτελεσματική αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου, ειδικά στον τομέα των καπνικών προϊόντων, το οποίο αποστερεί από τη χώρα μας μεγάλα ποσά και βλάπτει την υγιή λειτουργία της αγοράς.
Οι βασικές ρυθμίσεις που εισάγονται με το νομοσχέδιο είναι:
1. Η καθιέρωση συστήματος αδειοδότησης σε κάθε στάδιο της εφοδιαστικής αλυσίδας των καπνικών προϊόντων (άρθρο 1).
Η ρύθμιση αυτή προβλέπει την έκδοση αδειών από όλους τους εμπλεκόμενους στη διακίνηση και παρασκευή των καπνικών, έχοντας σαν στόχο να καθίσταται ευκολότερος και αποτελεσματικότερος ο έλεγχος διακίνησης του καπνού και του εξοπλισμού παραγωγής των σχετικών προϊόντων, προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα φαινόμενα λαθρεμπορίου και, συνακόλουθα, να διασφαλιστούν και να ενισχυθούν τα δημόσια έσοδα.
2. Η δημιουργία μητρώου εφοδιαστικής αλυσίδας καπνικών (άρθρο 2).
Πρόκειται για καθιέρωση μητρώου, στο οποίο θα καταχωρούνται όλες οι ανωτέρω άδειες, από την παραγωγή έως την τελική κατανάλωση. Όλοι οι διακινητές καπνικών προϊόντων θα λαμβάνουν μοναδικό κωδικό αριθμό, που θα αναγράφεται σε όλα τα έγγραφα μεταφοράς και θα τους ταυτοποιεί.
3. Η πρόβλεψη υποχρέωσης εφαρμογής μέτρων επιμέλειας από τις καπνοβιομηχανίες (σύστημα «know your client») (άρθρο 3).
Όλες οι καπνοβιομηχανίες υποχρεώνονται να εξακριβώνουν τα στοιχεία των πελατών και προμηθευτών τους, να τηρούν και να γνωστοποιούν σχετικά αρχεία. Αποτελεί κομβικής σημασίας ρύθμιση, η οποία καθιστά τις καπνοβιομηχανίες συνυπεύθυνες για τη νόμιμη διακίνηση των προϊόντων καπνού.
4. Η απαγόρευση διασυνοριακών πωλήσεων καπνού με τη χρήση νέων τεχνολογιών (άρθρο 4).
Στο πλαίσιο σχετικής Ευρωπαϊκής Οδηγίας, θεσμοθετείται η απαγόρευση της πώλησης καπνικών προϊόντων εξ αποστάσεως, λόγω μη δυνατότητας διασφάλισης της τήρησης της τελωνειακής και φορολογικής νομοθεσίας.
5. Η πρόβλεψη συστημάτων ιχνηλασιμότητας και επιπλέον χαρακτηριστικού ασφαλείας για όλα τα προϊόντα καπνού (άρθρο 5).
Στο πλαίσιο σχετικής Ευρωπαϊκής Οδηγίας, για πρώτη φορά θεσμοθετείται στη χώρα η υποχρέωση υιοθέτησης συστημάτων νέων τεχνολογιών, προκειμένου, με τη χρήση των συστημάτων αυτών, να είναι δυνατός ανά πάσα στιγμή ο έλεγχος της κίνησης των καπνικών προϊόντων, από τον παραγωγό ή εισαγωγέα έως το κατάστημα λιανικής πώλησης.
6. Η σύσταση Διυπουργικού Συντονιστικού Επιχειρησιακού Κέντρου για την αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου, στα πρότυπα άλλων χωρών (άρθρο 6).
Με τη σύσταση του Κέντρου αυτού επιτυγχάνεται η θεσμοθέτηση της συνεργασίας και του συντονισμού του αγώνα ενάντια στο λαθρεμπόριο, μεταξύ όλων των διωκτικών υπηρεσιών που ασχολούνται με την καταπολέμηση λαθρεμπορίου προϊόντων που υπόκεινται σε Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης (Τελωνειακή Υπηρεσία, Αστυνομία, Λιμενικό Σώμα, Σ.Δ.Ο.Ε., Γενική Γραμματεία για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς, Υπηρεσία Εσωτερικών Υποθέσεων της Γ.Γ.Δ.Ε, Γενική Γραμματεία Εμπορίου).