Του Βασίλη Γεώργα
Την πρώτη απάντηση στη διαρκή αγωνία της ελληνικής κυβέρνησης για την εφαρμογή της συμφωνίας αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους θα δώσουν οι δανειστές στο Euro Working Group της 29ης Αυγούστου.
Λίγο πριν ξεκινήσει ο δύσκολος Σεπτέμβριος της εκπλήρωσης των προαπαιτούμενων της 1ης αξιολόγησης και της προετοιμασίας για τη συζήτηση της 2ης αξιολόγησης, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας θα παρουσιάσει στους εκπροσώπους των υπουργών Οικονομικών τις τελικές προτάσεις του για την υλοποίηση του «οδικού χάρτη» που διαμορφώθηκε με τη συμφωνία του περασμένου Μαϊου, και θα σηματοδοτήσει έτσι επίσημα το άνοιγμα μιας νέας μακράς διαπραγμάτευσης για το ελληνικό χρέος.
Μιας διαπραγμάτευσης που θα έχει επίσημα ως αφετηρία το Eurogroup της 9ης Σεπτεμβρίου (σ.σ ανήμερα της υπό προγραμματισμό «Συνόδου Κορυφής» με τους ηγέτες των χωρών του Νότου) και η οποία δεν αναμένεται να ολοκληρωθεί πριν την εκπνοή του 2016, όταν το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θα κληθεί να αποφασίσει την επανένταξη ή την οριστική αποχώρησή του από το ελληνικό πρόγραμμα με βάση τη δική του έκθεση αξιολόγησης για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους.
Στόχος, θεωρητικά, είναι οι προτάσεις του ESM να εγκριθούν από το Eurogroup στις 9 Σεπτεμβρίου ώστε να δοθεί χρόνος στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο να προετοιμάσουν το ταχύτερο δυνατό τις εκθέσεις βιωσιμότητας.
Πάνω σε αυτές τις εκθέσεις θα στηριχτεί και η συζήτηση που θα ακολουθήσει τον χειμώνα για την ανάγκη λήψης νέων μέτρων ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους, αλλά και το αν η Ελλάδα μπορεί να ενταχθεί στο πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων (QE) που εκτελεί η ΕΚΤ. Απαραίτητη προϋπόθεση για το τελευταίο είναι η ΕΚΤ να κρίνει βιώσιμο το χρέος.
Εντούτοις όλα τα παραπάνω δεν συνεκτιμούν τις πιθανές καραμπόλες που θα μπορούσαν να προκύψουν από την εκπεφρασμένη πρόθεση της κυβέρνησης να ανοίξει το θέμα της μείωσης του στόχου των πρωτογενών πλεονασμάτων κάτω από το 3,5% για το διάστημα μετά το 2018 που ολοκληρώνεται το τρέχων πρόγραμμα. Ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος έχει ήδη εξαγγείλει επίσημα την καθυστέρηση κατάθεσης του Μεσοπρόθεσμου στη Βουλή για το τέλος του έτους, συνδέοντας ευθέως την διαπραγμάτευση για το ύψος των πρωτογενών πλεονασμάτων με εκείνη για το χρέος, δεδομένου ότι οποιαδήποτε μείωση του στόχου απαιτεί αύξηση των μέτρων για την αναδιάρθρωσή του.
Παρά την αρνητική στάση των ευρωπαίων εταίρων όπως έχει ήδη διατυπωθεί από τον Επίτροπο Οικονομικών Πιερ Μοσκοβισί και τον επικεφαλής του ESM Κλάους Ρένγκλινγκ ότι οι στόχοι έχουν συμφωνηθεί και δεν πρόκειται να αλλάξουν, υπάρχουν στελέχη στην κυβέρνηση που πιστεύουν πως η ευρύτερη συζήτηση το Φθινόπωρο θα συμπεριλάβει αναθεώρηση στόχων ακόμη και για τη διετία 2017-2018 (1,75% και 3,5% αντίστοιχα).
Με δεδομένες τις θέσεις του ΔΝΤ που επιθυμεί πολύ μεγαλύτερη και ταχύτερη αναδιάρθρωση χρέους στην Ελλάδα, βαρόμετρο για τις προθέσεις των ευρωπαίων εταίρων θα αποτελέσει η επίσκεψη του επικεφαλής του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ στην Αθήνα, η οποία τοποθετείται χρονικά μετά τις 20 Αυγούστου.
Στο EWG της 29ης Αυγούστου θα γίνει και μία πρώτη αποτίμηση της κατάστασης στην οποία βρίσκεται το ελληνικό πρόγραμμα λίγο πριν επιστρέψουν οι εκπρόσωποι των θεσμών στο πρώτο 10ήμερο του Σεπτεμβρίου. Επί της ουσίας, οι εκεί θα καταγραφεί η πρόοδος ή η υστέρηση της κυβέρνησης έναντι των υποχρεώσεων εφαρμογής των προαπαιτούμενων μέτρων για την εκταμίευση της υποδόσης των 2,8 δισ ευρώ. Επίσης, θα προετοιμαστεί και το έδαφος για τη δεύτερη αξιολόγηση, η οποία έχει ως μεγαλύτερα «αγκάθια» τις αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις.
