Tου Προκόπη Χατζηνικολάου
Στο αστρονομικό ποσό των 9,2 δισ. ευρώ έχουν φθάσει οι οφειλές του δημοσίου προς τους προμηθευτές, τους φορολογούμενους και τις επιχειρήσεις αλλά και τους συνταξιούχους (δεν έχουν λάβει ακόμα εφάπαξ).
Τους τελευταίους 18 μήνες οι οφειλές του δημοσίου έχουν διογκωθεί δημιουργώντας τεράστια προβλήματα στην αγορά η οποία περιμένει τη δόση αυτή ως ανάσα σωτηρίας. Αλλά τα χρήματα δεν επαρκούν. Η ζημιά που έχει γίνει στην αγορά είναι ανεπανόρθωτη και δυστυχώς τα 3,5 δισ. ευρώ που θα «πέσουν» εντός τους 2016 δεν φτάνουν για να διορθωθεί η κατάσταση. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό 1,8 δισ. ευρώ θα διοχετευτεί από τη δόση των 7,5 δισ. ευρώ και αλλά 1,7 δισ. ευρώ από τη δόση των 2,8 δισ. ευρώ που θα λάβει η χώρα εφόσον υλοποιηθούν τα 15 προαπαιτούμενα που προβλέπει το συμπληρωματικό μνημόνιο.
Το χειρότερο όμως είναι ότι από τη συνολική οφειλή του δημοσίου ύψους 9,2 δισ. ευρώ τα 7 δισ. ευρώ θα αποπληρωθούν από τα κεφάλαια που θα διαθέσει ο ESM σταδιακά και έως το τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2017. Τα υπόλοιπα 2,2 δισ. ευρώ θα πρέπει να αποπληρωθούν από άλλες πηγές και αφορούν οφειλές προς το ΕΤΕΑΝ, την καταβολή εφάπαξ που οφείλει, καθώς και των μερισμάτων και των επικουρικών συντάξεων.
Το θετικό είναι ότι η κυβέρνηση δεν μπορεί να βάλει χέρι στα χρήματα αυτά. Καθώς η συμφωνία προβλέπει τη δημιουργία ειδικού λογαριασμού για την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών. Και μάλιστα κάθε δόση του ESM προς τον ειδικό λογαριασμό για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών θα γίνεται υπό την προϋπόθεση ότι τουλάχιστον το 80% της προηγούμενης δόσης θα έχει φθάσει στην αγορά.
Όπως γίνεται αντιληπτό έχει χαθεί πλέον κάθε ίχνος αξιοπιστίας. Οι πιστωτές δεν εμπιστεύονται ότι η κυβέρνηση θα χορηγήσει τα ποσά που θα τη δοθούν για αποπληρωμή των οφειλών και απαιτεί τη δημιουργία του ειδικού λογαριασμού.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό αναμένεται να δοθούν 500 εκατ. ευρώ μέσα στον μήνα, 800 εκατ. ευρώ τον Ιούλιο, 500 εκατ. ευρώ και τον Αύγουστο, 800 εκατ. ευρώ. Τα υπόλοιπα 1,7 δισ. θα δοθούν μετά τον Σεπτέμβριο και εφόσον εκπληρωθούν οι υποχρεώσεις.
Ωστόσο, όπως προαναφέρθηκε τα ποσά αυτά δεν επαρκούν για να καλύψουν τη ζημιά που έχει γίνει. Διότι, μετά από μακρά περίοδο ύφεσης θα περίμενε κανείς και με βάση τους υπολογισμού του οικονομικού επιτελείου ότι το κλίμα θα άλλαζε. Θα περίμενε κανείς ότι οι θετικές αντιδράσεις των ευρωπαίων για την ολοκλήρωση τους πρώτου μισού της αξιολόγησης θα λειτουργούσε και θετικά στις αγορές. Αντίθετα τα spreads παρέμειναν σε υψηλά επίπεδα κάτι που δείχνει ότι δεν υπάρχει καμία εμπιστοσύνη από τους επενδυτές, ούτε καν για την αγορά εντόκων τρίμηνης διάρκειας, τα οποία δεν εμπεριέχουν κανένα ρίσκο.
Η αγορά λοιπόν είναι πολύ δύσκολο να βρει τα πατήματα της. Και αυτό διότι πέρα από τα ληξιπρόθεσμα χρέη τα οποία έχουν εκτιναχθεί καλείται να αντιμετωπίσει τη μετά την λαίλαπα των φόρων που ξεκίνησαν στις αρχές του Ιουνίου και οδηγούν στη μείωση της κατανάλωσης. Οσα χρήματα θα πέσουν στην αγορά θα επιστρέψουν στο κράτος. Τα ποσά αυτά δεν θα επενδυθούν, δεν θα μειώσουν την ανεργία αλλά θα χρησιμοποιηθούν για την πληρωμή των φόρων.
