Σε έξι φάσεις οι οποίες θα έχουν ολοκληρωθεί σε έξι εβδομάδες θα ξεδιπλωθεί το σχέδιο στήριξης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων για την αντιμετώπιση της ακρίβειας. Θα είναι έξι εβδομάδες μεγάλης αβεβαιότητας καθώς η έκβαση του πολέμου αλλά και η στάση των Ευρωπαίων ουσιαστικά θα καθορίσουν και το τι θα πρέπει να περιμένει ο κάθε πολίτης από το κράτος. Η άσκηση είναι εξαιρετικά σύνθετη καθώς θα πρέπει από τη μία να βοηθηθούν οι πολίτες και από την άλλη να μην εκτροχιαστεί ο προϋπολογισμός καθώς οι αγορές… καραδοκούν.
Ήδη το επιτόκιο δανεισμού της μοναδικής χώρας στην ΕΕ που δεν έχει επενδυτική βαθμίδα, φλερτάρει με το 3% και το ερώτημα είναι πώς θα μπορέσει η Ελλάδα να χρηματοδοτήσει τη στήριξη των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων. Δύο τα ενδεχόμενα: Ύστερα από 6 εβδομάδες η ΕΕ αποφασίζει να αξιοποιήσει τα 230 δισ. ευρώ που είναι αδιάθετα από το Next Generation EU. Σε μια τέτοια περίπτωση η Ελλάδα βρίσκει μια χρηματοδότηση περίπου 4 δισ. ευρώ και χρηματοδοτεί τη στήριξη των νοικοκυριών. Δεύτερο ενδεχόμενο, οι χώρες της ΕΕ να χρειαστεί να χρηματοδοτήσουν τη στήριξη από μόνοι τους. Σε μια τέτοια περίπτωση, η Ελλάδα θα χρειαστεί να αυξήσει περισσότερο τα πρωτογενή ελλείμματα και να «φουσκώσει» το χρέος. Για να φτάσουμε όμως στο σημείο να γνωρίζουμε τι θα συμβεί από όλα αυτά, θα περάσουμε από τα ακόλουθα έξι στάδια.
1. Μέσα στη Μεγάλη Εβδομάδα θα καταβληθούν περισσότερα από 500 εκατ. ευρώ για τη στήριξη των νοικοκυριών. Θα ενεργοποιηθεί η πλατφόρμα για την έκδοση των καρτών καυσίμων ενώ στις 20 Απριλίου θα δοθούν και τα επιδόματα ακρίβειας.
2. Τη Μεγάλη Τρίτη ανακοινώνεται η πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού για το α’ τρίμηνο της φετινής χρονιάς ενώ στις 21 Απριλίου, η Ελληνική Στατιστική Αρχή θα γνωστοποιήσει τα στοιχεία για την τελική πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού μέσα στο 2021. Και από τα δύο μέτωπα αναμένονται ευχάριστα νέα: Υπεραπόδοση στο σκέλος των εσόδων κατά το πρώτο τρίμηνο της φετινής χρονιάς και μικρότερο ακόμη και κατά μια ποσοστιαία μονάδα πρωτογενές έλλειμμα μέσα στο 2021. Αυτά τα δύο «νέα» θα είναι και τα βασικά επιχειρήματα της ελληνικής πλευράς για να τεκμηριώσει το επιχείρημα ότι μπορεί να διαθέσει πρόσθετους πόρους για τη χρηματοδότηση νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
3. Αμέσως μετά το Πάσχα, στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου θα «κλειδώσει» η αύξηση του κατώτατου μισθού. Με τους εργοδότες να ζητούν συγκράτηση της αύξησης στο 4% και τους εργαζομένους να αξιώνουν διψήφια ποσοστά, η κυβέρνηση αναμένεται να ισορροπήσει εγκρίνοντας μια αύξηση της τάξεως του 6-7%.
4. Στις 30 Απριλίου το οικονομικό επιτελείο θα καταθέσει το αναθεωρημένο μεσοπρόθεσμο στις Βρυξέλλες. Εκεί θα στείλει το μήνυμα στις αγορές ότι ναι μεν το πρωτογενές έλλειμμα φέτος μπορεί να αυξηθεί στην περιοχή του 2%, ωστόσο από το 2023 και μετά η χώρα θα επιδιώξει να επιστρέψει στα πρωτογενή πλεονάσματα και να κλείσει τον προϋπολογισμό της με πλεόνασμα 0,8%. Το μήνυμα θεωρείται απολύτως απαραίτητο από τη στιγμή που η απόδοση του ελληνικού ομολόγου έχει ξεφύγει κοντά στο 3% κάτι που σημαίνει ότι οι αγορές δεν πρέπει να χάσουν την εμπιστοσύνη τους για τους χειρισμούς της ελληνικής πλευράς.
5. Τον Μάιο, η Ευρώπη θα λάβει τις αποφάσεις της για το ποιοι θα είναι οι δημοσιονομικοί στόχοι που θα πρέπει να τηρηθούν και το 2023. Δεδομένου ότι θα έχουν ολοκληρωθεί και οι γαλλικές εκλογές, θα είναι πιο εύκολο να ληφθούν αποφάσεις για το ενδεχόμενο παράτασης της λεγόμενης ρήτρας διαφυγής και για το 2023. Σε μεγάλο βαθμό, αυτές οι αποφάσεις, οι οποίες αναμένεται να συμπέσουν χρονικά με τις εαρινές προβλέψεις της Κομισιόν για την πορεία της Ευρωπαϊκής Οικονομίας, θα ρίξουν ακόμη περισσότερο φως όσον αφορά στον διαθέσιμο δημοσιονομικό χώρο.
6. Η Σύνοδος Κορυφής του Μαΐου θα είναι εξαιρετικά κρίσιμη. Εκεί θα φανεί αν θα υπάρξει κοινή αντιμετώπιση της ακρίβειας στην Ευρώπη - πιθανότατα με την αξιοποίηση των αδιάθετων δανείων του RRF συνολικού ύψους 230 δισ. ευρώ - ή αν η κάθε χώρα θα αφεθεί μόνη της να αντιμετωπίσει το κύμα ακρίβειας κατά μόνας.
