Σε πρόσφατη έκθεση της, η JP Morgan αναφέρει, ότι η επιβράδυνση που παρουσιάζεται στους ρυθμούς αύξησης του πληθυσμού στον πλανήτη, πιθανότατα θα οδηγήσει στη χρονική επέκταση του καθεστώτος των χαμηλών επιτοκίων. Αλλά και γενικότερα για το σύνολο της παγκόσμιας οικονομίας, σε έναν κόσμο, με χαμηλούς ρυθμούς αύξησης του πληθυσμού, οι αποδόσεις θα είναι χαμηλότερες.
Τα τραπεζικά δεδομένα, όχι μόνο της JPMorgan Chase & Co, αλλά και των υπόλοιπων σημαντικών πολυεθνικών τραπεζών, παρουσιάζουν μια ενδιαφέρουσα μεταβολή των αποταμιευτικών και καταναλωτικών συνηθειών της πελατείας των τραπεζών.
Έτσι οι μεγαλύτεροι ηλικιακά πελάτες, αποταμιεύουν με ευκολία και διάθεση για να έχουν επαρκείς αποταμιεύσεις για τη συνταξιοδότηση τους. Αντίθετα, οι νεότερες ηλικίες, δεν προσελκύονται από τον τραπεζικό δανεισμό για την αγορά κατοικίας ή αυτοκινήτου, ή για τη χρηματοδότηση των σπουδών τους.
Επομένως, η επαρκής προσφορά κεφαλαίων προς αποταμίευση και η μειωμένη διάθεση για δανεισμό, συμβάλλει στη σταθεροποίηση των επιτοκίων σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα. Έτσι οι τράπεζες δεν έχουν λόγο να αυξήσουν τα επιτόκια αποταμίευσης, αφού οι καταθέτες αποταμιεύουν ούτως ή αλλιώς. Και φυσικά προσφέρουν όσο το δυνατόν χαμηλότερα επιτόκια στους δυνητικούς δανειολήπτες, με σκοπό να τους μεταβάλλουν την τάση που παρουσιάζεται διεθνώς με αποστροφή των νέων ηλικιών προς τον δανεισμό.
Η πρώτη οικονομία που παρουσίασε τα προαναφερθέντα χαρακτηριστικά ήταν αυτή της Ιαπωνίας. Χαμηλοί ρυθμοί γεννήσεων, αύξηση του δείκτη προσδόκιμου ζωής και χαμηλοί ρυθμοί ανάπτυξης, σε σχέση με το παρελθόν. Τον δρόμο αυτό, τον ακολουθούν ήδη οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Αλλά και η Κίνα παρουσιάζει συμπτώματα μείωσης του ρυθμού των γεννήσεων και αύξησης του αριθμού των πολιτών που βρίσκονται στην τρίτη ηλικία. Είναι δε δεδομένο, ότι θα ακολουθήσουν σύντομα και οι αναπτυσσόμενες οικονομίες, εισερχόμενες στο στάδιο της ωρίμανσης τους.
Η μείωση του ρυθμού αύξησης του πληθυσμού, επιδρά με τρόπους που μέχρι πρότινος δεν φανταζόμασταν. Η μείωση αυτή, επιδρά αρνητικά στη δημιουργία νέων επιχειρήσεων και στην ανάπτυξη νέων προϊόντων. Έτσι καθώς ο παγκόσμιος πλούτος θα παραμένει σχεδόν σταθερός, λιγότερα κεφάλαια θα διοχετεύονται σε παραγωγικές επενδύσεις και περισσότερα στη αποταμίευση. Οι αποδόσεις στις μετοχές και στα ακίνητα θα βαίνουν μειούμενες.
Γενικότερα οι οικονομικοί παράμετροι αλλάζουν, αν σκεφτούμε ότι τα παρόντα επίπεδα των επιτοκίων βρίσκονται στις χαμηλότερες τιμές τους εδώ και 670 χρόνια.
Μια ιστορική αναδρομή
Σύμφωνα με έκθεση του World Economic Forum, που χρησιμοποίησε γραφήματα του Visual Capitalist, τα τρέχοντα επιτόκια βρίσκονται σήμερα στα χαμηλότερα επίπεδα τους από το 1350 μ.Χ..
WEF
Πηγή: Visual Capitalist
Τα πρώτα Ολλανδικά perpetual bonds, που είναι ομόλογα άνευ λήξεως, όπου οι κάτοχοι τους εισπράττουν μόνο τόκους, έφεραν επιτόκια της τάξης του 8%. Και άρχισαν να αποπληρώνονται από το 1640 και μετά. Παράλληλα το 1640 το αξιόχρεο της Ολλανδίας, είχε αναβαθμιστεί τόσο πολύ, που το επιτόκιο έπεσε στο 5%.
Τα επιτόκια των δανείων διάρκειας 4-5 ετών, που χορηγούσε η Δημοκρατία της Γένοβας, στην ισπανική βασιλική οικογένεια, για να χρηματοδοτήσει τις ναυτικές επιχειρήσεις στο Νέο Κόσμο, αποτελούσαν το σημείο αναφοράς από το 1540 μέχρι το 1630. Η διακύμανση τους ήταν ανάμεσα στο 1,1% και στο 9,0%.
Τα Βρετανικά κρατικά ομόλογα, τα λεγόμενα Consolidated, έφεραν το 1752, επιτόκιο της τάξης του 3,5%. Το 1757 τα επιτόκια υποχώρησαν στο 3%. Το 1888, η βρετανική κυβέρνηση ενοποίησε τα Consolidated 3% Annuities, μαζί με τα Reduced 3% Annuities (εκδόσεως 1752) και τα New 3% Annuities (εκδόσεως 1855), σε ένα νέο ομόλογο, το «2,75% Consolidated Stock». Το επιτόκιο αυτό υποχώρησε στο 2,5% το 1903.
Μετά το κραχ του 1929, σημείο αναφοράς έγινε το 10ετές ομόλογο του Αμερικανικού Δημοσίου, το οποίο είχε εκδοθεί το 1870 παράλληλα με το 15ετές και το 30ετές.
Όπως βλέπουμε και στο ανωτέρω διάγραμμα, διανύουμε την περίοδο με τα χαμηλότερα επιτόκια των τελευταίων 670 ετών και απ’ ότι δείχνουν οι αναλύσεις, τα χαμηλά επιτόκια ήρθαν για να μείνουν για μια σειρά από λόγους, μεταξύ των οποίων όπως είδαμε είναι και το δημογραφικό.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.