Προσφορές, προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας και παραδοσιακά «μπακάλικα», με διευρυμένο, όμως, ωράριο, είναι ορισμένα από τα «όπλα» που περιέχει η «φαρέτρα» των επιχειρήσεων σούπερ μάρκετ στη μάχη για την διατήρηση των μεριδίων αγοράς, σε μια εποχή που ο πληθωρισμός, παρά την πτωτική τάση παραμένει σε υψηλά επίπεδα.
Ήδη, διανύουμε το δεύτερο εξάμηνο του 2022 και όλα δείχνουν ότι η κατάσταση δεν φαίνεται να αλλάζει σημαντικά. Μάλιστα στην τελευταία της έρευνα η NielsenIQ είχε καταλήξει σε δύο βασικά σενάρια, βάσει των μέχρι στιγμής στοιχείων και εκτιμήσεων. Σύμφωνα με το θετικό σενάριο ο συνολικός τζίρος των σούπερ μάρκετ θα υποχωρήσει κατά 0,3%, ενώ με βάση το πιό απαισιόδοξο σενάριο θα μειωθεί κατά 2,6%, μετά από πέντε χρόνια συνεχούς ανόδου.
Η στροφή των καταναλωτών στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας είχε αρχίσει να παρατηρείται από τα τέλη του 2021. Στην πορεία και με την αύξηση του πληθωρισμού και των ανατιμήσεων, ειδικά μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η τάση αυτή άρχισε να γίνεται πιό έντονη. Με τη σειρά τους οι επιχειρήσεις σούπερ - μάρκετ αύξησαν την προσφορά, προκειμένου να προσελκύσουν καταναλωτές, με αποτέλεσμα στο πρώτο πεντάμηνο του 2022 η κατανάλωση των ειδών ιδιωτικής ετικέτας να αυξηθεί κατά 6,3% έναντι του αντίστοιχου χρονικού διαστήματος του 2021, σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας IRi.
Ιδιωτική ετικέτα
Η αύξηση του τζίρου στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας μπορεί να θεωρηθεί ως ενδεικτική της τάσης ανόδου της προτίμησης των καταναλωτών για αυτά, κυρίως, λόγω χαμηλότερων τιμών, καθώς, η Ελλάδα κινείτο διαίτερα χαμηλά σε ό,τι αφορά το μερίδιο πωλήσεων προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Σύμφωνα με την καταναλωτική κουλτούρα της χώρας μας, η αύξηση κατανάλωσης των συγκεκριμένων προϊόντων εμφανίζεται ουσιαστικά στις περιόδους κρίσης, ενώ στις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης η αγορά αυτών των προϊόντων εντάσσεται σταθερά στην κουλτούρα των καταναλωτών.
Σε ό,τι αφορά τις τιμές «στο ράφι» , εκεί οι επιχειρήσεις εκτός από τη συμπίεση των περιθωρίων κέρδους, στα οποία άλλωστε είχε ι επιβληθεί πλαφόν από την κυβέρνηση, προσπαθούν να συγκρατήσουν τις τιμές και με τις προσφορές.
Μάλιστα όπως ανέφεραν στο Liberal πηγές προσκείμενες στην AB Βασιλόπουλος, οι κινήσεις της εταιρείας με στόχο την συγκράτηση των τιμών είχαν ξεκινήσει πολύ πριν την άνοδο του πληθωρισμού.
Από την βορειοελλαδική αλυσίδα Μασούτης, στελέχη ανέφερανότι η πρώτη αντίδραση είναι να συμπιέσουν όσο μπορούν τα περιθώρια κέρδους. Παράλληλα σε προϊόντα που δεν είναι ευαλλοίωτα, όπως χαρτικά, καθαριστικά, είδη ατομικής φροντίδας κλπ, γίνεται προσπάθεια να «στοκάρουν» με ποσότητες που έχουν αγοραστεί σε φθηνότερες τιμές.
Ακόμη, στα ευαλλοίωτα είδη γίνεται προσπάθεια ώστε από την όποια αύξηση έχουν τα προϊόντα αυτά, να φθάνει μόνο η μισή στο ράφι. Δηλαδή αν σε ένα είδος η αύξηση είναι για παράδειγμα στο 10%, στον καταναλωτή να φθάσει μόνο το 5%.
Μικρά συνοικιακά καταστήματα
Άλλη μια τάση που υιοθετούν οι επιχειρήσεις σούπερ - μάρκετ, φανερά εναρμονισμένη με την αλλαγή συμπεριφοράς των καταναλωτών είναι η μεταφορά του ανταγωνισμού στα μικρά, συνοικιακά καταστήματα που θυμίζουν περισσότερο, λόγω μεγέθους και πλήθους κωδικών, παραδοσιακό παντοπωλείο ή μίνι μάρκετ.
Έτσι, η η ΑΒ Βασιλόπουλος, εν μέσω οικονομικής κρίσης είχε προνοήσει να επενδύσει στα καταστήματα Shop & Go τα οποία αναπτύσσονται με την μέθοδο του franchising. Τα καταστήματα αυτά ήταν προσανατολισμένα, αρχικά, στην εξυπηρέτηση των καθημερινών, έκτακτων ή συμπληρωματικών αγορών, προσφέροντας πολλές επιλογές μαζί με ταχύτητα αγορών και φιλική εξυπηρέτηση, και όλα αυτά στο πλαίσιο της γειτονιάς. Ως το τέλος του 2022 η αλυσίδα έχει στόχο να φθάσει τα 150 καταστήματα και στο τέλος του 2023 να διαθέτει συνολικά 250 σε Αθήνα, Πειραιά και Θεσσαλονίκη.
Ακόμη, η επαναδραστηριοποίηση της Carrefour στην ελληνική αγορά, μετά από 10 χρόνια απουσίας, μέσω της Retail & More, που ελέγχεται από τον όμιλο Βαρδινογιάννη, περιλαμβάνει τον συγκεκριμένο τύπο καταστημάτων, καθώς στον σχεδιασμό της είναι η λειτουργία των καταστημάτων Cerrefour Express με χαρακτήρα convenience stores τα οποία θα βρίσκονται σε γειτονιές αλλά και σε κέντρα πόλεων.
Μάλιστα, ως το τέλος του χρόνου προβλέπεται να λειτουργούν συνολικά 25 καταστήματα, στα οποία θα περιλαμβάνονται και αυτά του προαναφερόμενου τύπου.
Την τάση αυτή ακολουθεί και η ΜΕΤΡΟ ΑΕΒΕ, η οποία σε πρόσφατη ενημέρωση είχε αναφέρει ότι ένα από τα σημαντικά εγχειρήματα της εταιρείας είναι και η επέκταση της με μικρά καταστήματα λιανικής εμβαδού από 120 ως 200 τετραγωνικά μέτρα, με τη μέθοδο του franchising.
Στόχος είναι μέσα στην ερχόμενη τριετία να λειτουργήσουν 86 νέα καταστήματα αυτού του τύπου, στο πρότυπο του πιλοτικού καταστήματος που άνοιξε και λειτουργεί από την προηγούμενη χρονιά στην Κυψέλη, ενώ στην ερχόμενη δεκαετία, στόχος είναι να ανοίξουν και να λειτουργήσουν περί τα 290 νέα καταστήματα.
Σε ό,τι αφορά τις υπόλοιπες αλυσίδες, η Μασούτης μέσω δικαιόχρησης διαθέτει 232 καταστήματα γειτονιάς, με το 95% να βρίσκεται εκτός Αττικής.
Το επενδυτικό πλάνο της αλυσίδας για φέτος ανέρχεται σε 20 εκατ. ευρώ, ποσό που προορίζεται για τη δημιουργία 10 νέων καταστημάτων και την ανακαίνιση περίπου 15-20 παλαιότερων σημείωντου δικτύου.
Στο ίδιο μοντέλο καταστημάτων γειτονιάς που έχουν στόχο να καλύψουν ανάγκες άμεσης κατανάλωσης, επιμένει και η αλυσίδα ΑΝΕΔΗΚ Kρητικός.
Διευρυμένο ωράριο
Εκτός, βέβαια, από τα συνοικιακά καταστήματα, τύπου «παντοπωλείου» ή μικρού μάρκετ, στο πλαίσιο του ανταγωνισμού παρατηρείται και μια τάση από πλευράς των επιχειρήσεων για λειτουργία σημείων πώλησης με διευρυμένο ωράριο ακόμη κι με 24ωρη λειτουργία, επτά ημέρες την εβδομάδα.
Στο πλαίσιο αυτό, από τον Μάιο, η Wolt έχει προχωρήσει στην παροχή 24ωρης υπηρεσίας αγοράς και παράδοσης όχι μόνο σε ό,τι αφορά τη δική της υπηρεσία μικρής λιανικής, τη Wolt Market, αλλά και την παράδοση προϊόντων από συνεργαζόμενα με την πλατφόρμα μίνι μάρκετ, αλλά και εστιατόρια.
Βέβαια, κάποια από τα συνεργαζόμενα καταστήματα λειτουργούσαν επί 24ώρου βάσεως. Όμως, στο εξής, έχουν τη δυνατότητα, μέσω της συνεργασίας με τη Wolt, να διανέμουν τα προϊόιντα τους και κατ’ οίκον.
Στη διεύρυνση του ωραρίου, σε επίπεδο μικρής λιανικής προχώρησε και η efood . Με την ολοκλήρωση, μάλιστα, της εξαγοράς των εταιρειών του ομίλου Μούχαλη από την Delivery Hero (ο όμιλος στον οποίο ανήκει η efood) προστίθενται στο δίκτυο της efood εκατοντάδες μίνι μάρκετ (convenience stores) και συνεργαζόμενα καταστήματα της μικρής λιανικής, συμπεριλαμβανομένων και περιπτέρων. Σημειώνεται ότι η απόκτηση των καταστημάτων Kiosky’s (convenience stores) καθώς και το δίκτυο των συνεργαζόμενων μίνι μάρκετ και περιπτέρων προσθέτουν στην efood market τουλάχιστον άλλα 400 σημεία πώλησης.
