Λίγος πληθωρισμός θα μπορούσε να κάνει και καλό στην ελληνική οικονομία η οποία έζησε μια μακρά περίοδο αποπληθωρισμού που κόστισε, ειδικά σε ό,τι αφορά στην αναλογία του χρέους ως προς το ΑΕΠ. Ένας πολύ υψηλός πληθωρισμός όμως, μεταβολή του δείκτη τιμών καταναλωτή που είχε να καταγραφεί στην Ελλάδα από το 1995 και το 1996, δημιουργεί τεράστια προβλήματα: κίνδυνο μείωσης της κατανάλωσης, εκτόξευση του εμπορικού ελλείμματος ειδικά εξαιτίας των εισαγωγών ενεργειακών προϊόντων αλλά και κίνδυνο αναστολής επενδυτικών αποφάσεων εξαιτίας της αβεβαιότητας.
Αυτοί είναι και οι βασικοί λόγοι για τους οποίους ο διοικητής της ΤτΕ κατέβασε χθες τον πήχη της ανάπτυξης. Το +4,8% για το 2022 εγκαταλείπεται ως προοπτική και η αναθεωρημένη πρόβλεψη προσγειώνει το θετικό μεν πλην όμως μικρότερο ποσοστό αύξησης του ΑΕΠ από το +2,8% έως το 3,8% ανάλογα με την διάρκεια της κρίσης.
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι που «βλέπει» ο διοικητής της ΤτΕ; Προφανώς ο πληθωρισμός είναι ο νούμερο ένα κίνδυνος. Ενώ σήμερα η Ελληνική Στατιστική Αρχή αναμένεται να ανακοινώσει μεταβολή του δείκτη τιμών καταναλωτή κοντά στο 9%, ο κ. Στουρνάρας μετέθεσε χθες την προοπτική αποκλιμάκωσης του πληθωρισμού για το 2023 και αυτό υπό την προϋπόθεση ότι θα αποκατασταθεί η λειτουργία των εφοδιαστικών αλυσίδων και ότι θα έχει διασφαλιστεί η υποχώρηση των τιμών ενέργειας. Υπάρχουν όμως και άλλες μεγάλες αβεβαιότητες:
1. Ποια θα είναι η επιδείνωση του κλίματος εμπιστοσύνης; Προφανώς αυτό εξαρτάται από την διάρκεια του πολέμου αλλά για την ελληνική οικονομία είναι ένα εξαιρετικά κρίσιμο θέμα καθώς ειδικά φέτος, η χώρα ποντάρει πολύ στην τόνωση των επενδύσεων. Όχι μόνο αυτών που θα προχωρήσουν με πόρους του ταμείου ανάκαμψης αλλά και αυτών που θα χρηματοδοτηθούν από ιδιώτες.
2. Πόσο θα διαρκέσουν οι διαταράξεις στις διεθνείς τιμές ενέργειας και τροφίμων. Μέχρι τώρα, υφιστάμεθα τεράστια ζημιά στο εμπορικό ισοζύγιο της χώρας από την αύξηση των εισαγωγών ενέργειας. Τώρα όμως αρχίσουν να φουντώνουν οι λεγόμενες δευτερογενείς επιπτώσεις εστιασμένες στον τομέα των τροφίμων. Αυτό σημαίνει ακόμη μεγαλύτερη ζημιά για το εμπορικό ισοζύγιο και για το ΑΕΠ κάτι που θα φανεί κυρίως στα στοιχεία του Απριλίου. Η ζημιά από το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου μπορεί να αναπληρωθεί φέτος από τα αυξημένα έσοδα του τουρισμού. Σε ένα βαθμό όμως γι’ αυτό και η διάρκεια είναι ο καθοριστικός παράγοντας.
3. Ποια θα είναι η αναταραχή στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Και μόνο να φανεί ότι επιστρέφουμε σε περίοδο αύξησης του κόστους χρήματος προκειμένου να τιθασευτεί ο πληθωρισμός, είναι δεδομένο ότι θα υπάρξουν δεύτερες και τρίτες σκέψεις για οικονομικές δραστηριότητες.
Από την ομιλία του διοικητή της ΤτΕ βέβαια, δεν πρέπει να κρατήσει κάποιος μόνο τις αναθεωρημένες προς το χειρότερο προβλέψεις για την πορεία της οικονομίας αλλά και τις προτροπές να παραμείνει η χώρα πιστή και να ακολουθήσει τον οδικό χάρτη που θα οδηγήσει στην σταθερή ανάπτυξη με μέσο ετήσιο ρυθμό 3% τα επόμενα χρόνια. Πώς προτείνεται να γίνει αυτό;
1. εξωστρεφείς και ανταγωνιστικές αγορές αγαθών και υπηρεσιών, με εκμετάλλευση των τεχνολογικών εξελίξεων ώστε να προωθηθεί η παρουσία της ελληνικής οικονομίας στις διεθνείς αλυσίδες αξίας,
2. εκμετάλλευση της διαθέσιμης τεχνογνωσίας για τη μετατροπή της χώρας σε ενεργειακό κόμβο,
3. προστασία της υγιούς επιχειρηματικότητας,
4. δημιουργία λειτουργικότερου κράτους μέσω της ολοκλήρωσης του ψηφιακού μετασχηματισμού του,
5. ψηφιοποίηση του συστήματος απονομής δικαιοσύνης,
6. αντιμετώπιση του προβλήματος της συσσώρευσης ιδιωτικού χρέους,
7. επιτάχυνση του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων,
8. χρηματοδοτική στήριξη από ένα εύρωστο τραπεζικό σύστημα,
9. δημιουργία νησίδων αριστείας, καινοτομίας και τεχνολογικής προόδου και
10. προσαρμογή των εκπαιδευτικών προγραμμάτων στις ανάγκες της σύγχρονης αγοράς εργασίας.
