Η κίνηση της Fitch να υποβαθμίσει το outlook για το ελληνικό αξιόχρεο σε «σταθερό» από «θετικό» το βράδυ της Πέμπτης, σε μία… εμβόλιμη αξιολόγηση αντανακλά το κλίμα που επικρατεί στις τάξεις των οίκων αξιολόγησης και ταυτόχρονα δίνει μία πρόγευση για τους «χρησμούς» των Standard & Poor's και DBRS που αναμένονται σήμερα το βράδυ.
Η αξιολόγηση των οικονομιών που πλήττονται περισσότερο από την πανδημία θα εξαρτηθεί από την ταχύτητα ανάκαμψης και τα συνολικά μέτρα στήριξης που θα εφαρμοστούν και όχι τις πρωτοφανείς και εξωγενείς επιπτώσεις των δύο μηνών που διήρκεσαν τα lockdown. Αυτή είναι σύμφωνα με πληροφορίες η αντίληψη που επικρατεί στους οίκους αξιολόγησης καθώς βρίσκεται σε εξέλιξη η προσπάθεια περιορισμού των συνεπειών της πανδημίας από κεντρικές τράπεζες και κυβερνήσεις.
Στην ουσία οι Moody’ s, S&P, Fitch και DBRS δεν επιθυμούν να ρίξουν λάδι στη φωτιά και την ώρα που η παγκόσμια οικονομία βιώνει τη μεγαλύτερη κρίση του αιώνα να αρχίσουν να υποβαθμίζουν «ανεξέλεγκτα» χώρες – βασιζόμενες δηλαδή στο δυσμενές σενάριο - και σε διάστημα λίγων μηνών να υποχρεωθούν να πάρουν πίσω τις υποβαθμίσεις αν επικρατήσει οποιοδήποτε σενάριο που θα είναι καλύτερο από το δυσμενές.
Με άλλα λόγια, οι επόμενοι μήνες θα είναι καθοριστικοί για την πορεία που θα πάρει η ελληνική οικονομία. Θα συνεχίσει την τροχιά προς την επενδυτική βαθμίδα, έστω και με χαμηλότερη ταχύτητα λόγω της κρίσης ή θα επικρατήσει το απευκταίο σενάριο και θα επανέλθει σε τροχιά υποβαθμίσεων καθώς συγκαταλέγεται, με βάση τις εκτιμήσεις των αναλυτών, στις χώρες που θα πληγούν περισσότερο από την κρίση;
Είναι χαρακτηριστικό ότι η Fitch προβλέπει ύφεση 8,1% στην Ελλάδα το 2020, αντανακλώντας τις επιπτώσεις των περιοριστικών μέτρων για την επιβράδυνση της εξάπλωσης της επιδημίας, την παγκόσμια ύφεση αλλά και την απότομη πτώση των εσόδων στον κλάδο του τουρισμού. Η Fitch εκτιμά ότι η ανάκαμψη θα ξεκινήσει στο β’ εξάμηνο του 2020 με αποτέλεσμα το 2021 η ελληνική οικονομία να αναπτυχθεί με ρυθμό 5,1%.
Θα πρέπει ωστόσο να σημειωθεί ότι οι προβλέψεις των οίκων αλλάζουν ανάλογα με τις εξελίξεις και στη δεδομένη χρονική στιγμή συγκλίνουν προς το δυσμενές σενάριο. Η πρόβλεψη για ύφεση 8,1% είναι με βάση τα σημερινά δεδομένα, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη πιθανή ενίσχυση της στήριξης από την Ευρώπη, η επιβεβαίωση του καλού σεναρίου σε ό,τι αφορά την εξέλιξη της πανδημίας ή ακόμη και οι θετικές επιπτώσεις για την ελληνική οικονομία από την δραματική πτώση των τιμών του πετρελαίου.
«Η ύφεση και η μετέπειτα ανάκαμψη υπόκειται σε σημαντικές αβεβαιότητες. Ένα παρατεταμένο lockdown ή ένα δεύτερο κύμα του ιού στην Ελλάδα ή στην Ευρώπη θα σημάνει μεγαλύτερη πτώση φέτος και μικρότερη ανάκαμψη την επόμενη χρονιά», σημειώνει στην απόφασή του ο οίκος αξιολόγησης.
Οι συνθήκες είναι τόσο ρευστές που οι οίκοι αξιολόγησης προτιμούν να κρατήσουν μία στάση συντηρητική μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο χωρίς να βιάζονται, παραμένουν ωστόσο σε επαφή με το δυσμενές σενάριο. Αν και ποτέ οι οίκοι αξιολόγησης δεν δίνουν guidance για μελλοντικές ενέργειές τους, S&P και DBRS αναμένεται να κινηθούν παράλληλα σήμερα καθώς και οι δύο δίνουν αξιολόγηση «BB-» με θετικό outlook για την Ελλάδα. Το πιθανότερο, πάντως, είναι να δούμε ανάλογη στάση με της Fitch και υποβάθμιση του outlook σε σταθερό.