Ποσό 250 εκατ. ευρώ, υπόλοιπο από το ΕΣΠΑ της περιόδου 2014-2020 που θα χανόταν στο τέλος του χρόνου γιατί δεν προλαβαίναμε να απορροφήσουμε τους πόρους, μπορούμε να το διαθέσουμε για να καλύψουμε ένα πρώτο μέρος των ζημιών. Ποσό 500 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, θα μας επιτρέψουν να το διαθέσουμε και αυτό για την αποκατάσταση των καταστροφών.
Το Ταμείο Ανάκαμψης δεν διαθέτει κεφάλαια για κατασκευή δρόμων. Όμως, δίνεται η δυνατότητα διασταλτικής ερμηνείας στη χώρα. Να χρησιμοποιήσει αυτά τα 500 εκατ. ευρώ όχι για άλλα «πράσινα έργα» αλλά για να αποκατασταθούν δίκτυα και υποδομές κάτι που προφανώς είναι προτεραιότητα. Και ερχόμαστε στο ΕΣΠΑ 2021-2027. Άλλα 1,5 δισ. ευρώ από εκεί. Έργα και προγράμματα που δύσκολα θα μπορούσαν να ολοκληρωθούν εμπρόθεσμα, θα απενταχθούν από το πρόγραμμα και οι πόροι θα διατεθούν και αυτοί για την αποκατάσταση των ζημιών.
Αυτά είναι τα 2,25 δισ. ευρώ στα οποία αναφέρθηκε η Ούρσουλα Φον Ντερ Λαϊεν. Για το οικονομικό επιτελείο, ξεκινά τώρα ένας αγώνας ταχύτητας να γίνουν όλες οι απαραίτητες διαβουλεύσεις, εντάξεις και απεντάξεις ώστε να ολοκληρωθεί η απαιτούμενη γραφειοκρατία των Βρυξελλών. Ουσιαστικά, μπορεί η χώρα να μην πάρει «φρέσκο χρήμα» όμως αποκτά μεγαλύτερη ευελιξία στο να διαχειριστεί το υπάρχον χρήμα με τέτοιο τρόπο ώστε να χρηματοδοτηθούν γρήγορα τα απαιτούμενα έργα χωρίς να χρειαστεί να αυξηθεί ακόμη περισσότερο το δημόσιο χρέος.
Επίσης, το οικονομικό επιτελείο θα επιδιώξει το επόμενο διάστημα να εντάξει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο αριθμό έργων στα συγχρηματοδοτούμενα ώστε να «προστατεύσει» και το πρωτογενές αποτέλεσμα.
Μέσα στο επόμενο τρίμηνο θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η πλήρης καταγραφή των ζημιών ώστε να κατατεθεί το αιτιολογημένο αίτημα ενίσχυσης στο Ταμείο Αλληλεγγύης της ΕΕ. Είναι γεγονός ότι το συγκεκριμένο Ταμείο αυτή τη στιγμή είναι άδειο. Όμως, με την αλλαγή του έτους, θα ανοίξει ο δρόμος για την εκταμίευση ποσού έως και 400 εκατ. ευρώ. Αυτά τα λεφτά δεν είναι δάνεια αλλά επιπλέον πόροι.
Αυτό είναι το βραχυπρόθεσμο. ΟΙ καταβολές των αποζημιώσεων θα γίνουν άμεσα καθώς υπάρχει η σχετική ρευστότητα ενώ θα επιχειρηθεί ο φετινός προϋπολογισμός να κλείσει εντός στόχων δηλαδή με πρωτογενές πλεόνασμα 0,7%. Μέχρι το τέλος του χρόνου, από το συνολικό κόστος των ζημιών, θα εγγραφεί στον προϋπολογισμό ποσό που θα κυμαίνεται από 400 έως 750 εκατ. ευρώ κάτι που θα εξαρτηθεί από την καταγραφή των ζημιών. Με συνετή δημοσιονομική διαχείριση για το υπόλοιπο της χρονιάς (με ότι αυτό συνεπάγεται για τα όποια νέα μέτρα στήριξης) ο στόχος εκτιμάται ότι μπορεί να επιτευχθεί. Για το 2024, επίσης θα παραμείνει ο στόχος του 2%, με ένα «κοκτέϊλ» παρεμβάσεων όπως τα συγχρηματοδοτούμενα έργα και τα 400 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Αλληλεγγύης.
Υπάρχει ο εξής προβληματισμός: Και τι γίνεται στο επόμενο χτύπημα της κλιματικής κρίσης; Το θέμα το έθεσε ο πρωθυπουργός και θα το θέσει και στο Συμβούλιο Αρχηγών. Το ζητούμενο είναι να αλλάξει ο προϋπολογισμός της ΕΕ και να μπουν περισσότερα χρήματα στο Ταμείο Αλληλεγγύης. Οι επόμενοι μήνες θα είναι κρίσιμοι…
