Του Γιώργου Φιντικάκη
Στις απαιτήσεις των επενδυτών που δεν έγιναν αποδεκτές μαζί με μια ατυχή διεθνή συγκυρία, αποδίδεται το ναυάγιο της πιο εμβληματικής αποκρατικοποίησης του ελληνικού προγράμματος.
Τρεις λόγοι, η απαίτηση των μνηστήρων να έχουν την αποκλειστική διαχείριση της παραγωγής αργού και πετρελαιοειδών προϊόντων, η αξίωση να μπορούν ανά πάσα στιγμή να πουλήσουν τη συμμετοχή τους, και το πραξικόπημα στην Αλγερία, που μπλόκαρε την κάθοδο της κρατικής Sonatrach, λέγεται ότι βρίσκονται πίσω από το ναυάγιο στο διαγωνισμό για το 50,1% των ΕΛΠΕ.
Συγκεκριμένα οι πολιτικές εξελίξεις στην Αλγερία με το πρόσφατο πραξικόπημα, λέγεται ότι κατέστησαν απαγορευτική την κατάθεση προσφοράς από τη κρατική εταιρεία της χώρας Sonatrach που συμμετείχε στο ίδιο επενδυτικό σχήμα με την ολλανδική Vitol.
Τόσο η κοινοπραξία Glencore-Carlyle όσο και το σχήμα Vitol-Sonatrach δεν υπέβαλαν προσφορές, παρά απέστειλαν επιστολές στο ΤΑΙΠΕΔ εξηγώντας τους λόγους για τους οποίους δεν εμφανίστηκαν.
Αλλά ανεξάρτητα από το πραξικόπημα στην Αλγερία, πηγές με γνώσεις των διαπραγματεύσεων, κάνουν σαφές ότι προέκυψαν σημαντικές διαφωνίες μεταξύ των επενδυτικών σχημάτων και της ελληνικής πλευράς, δηλαδή ΕΛΠΕ και ΤΑΙΠΕΔ.
Το βασικότερο όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές ήταν η αξίωση αμφότερων των σχημάτων, να έχει ο νέος στρατηγικός επενδυτής των ΕΛΠΕ, εκείνος την αποκλειστική διαχείριση της παραγωγής του αργού και των πετρελαιοειδών προϊόντων των ΕΛΠΕ, δηλαδή να αποκομίζει τα οφέλη, αφήνοντας σε ρόλο παρατηρητή τους υπόλοιπους μετόχους. Το αίτημα είχε εξαρχής απορριφτεί από τα ΕΛΠΕ και το ΤΑΙΠΕΔ, τα οποία, εφόσον πετύχαινε η πώληση του 50,1%, θα παρέμεναν στην εταιρεία, με ένα συνολικό ποσοστό 30%, δηλαδή από 15% έκαστος.
Έτερο ζήτημα στο οποίο αρνήθηκε να συναινέσει η ελληνική πλευρά, ήταν το αίτημα, κυρίως του αμερικανικού fund της Carlyle, να μπορεί να πάσα στιγμή το επιθυμεί, να πουλήσει το ποσοστό του και να αποχωρήσει. Το ΤΑΙΠΕΔ είχε βάλει ως όρο να μην μπορεί να αποχωρήσει ο νέος επενδυτής πριν την πάροδο 5 ετών. Επίσης επενδυτές και πωλητές φαίνεται να διαφώνησαν ως προς τα δικαιώματα βέτο και τη παρουσία στα Διοικητικά συμβούλια.
Ντόμινο στην πώληση της ΔΕΠΑ
Το γεγονός πάντως ότι κανένα από τα δύο σχήματα δεν κατέθεσε προσφορά στον πολυαναμενόμενο διαγωνισμό, εκτιμάται ότι θα έχει επιπτώσεις ντόμινο στο ευρύτερο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων, με την έννοια ότι τα ΕΛΠΕ ελέγχουν το 35% της ΔΕΠΑ, άρα κρατούν το κλειδί για την πώληση της.
Το γεγονός ότι ναυάγησε ο διαγωνισμός και άρα ουδείς ξέρει πότε θα επαναπροκηρυχτεί, και τι πολιτική θα ακολουθήσει ο νέος τους αγοραστής, αν δηλαδή θα πουλήσει ή θα κρατήσει το ποσοστό 35% στη δημόσια επιχείρηση αερίου, θολώνει το τοπίο. Σε μια στιγμή που η προκήρυξη για το διαγωνισμό πώλησης της ΔΕΠΑ Εμπορίας είχε προγραμματιστεί για τις 8 Απριλίου, οι εξελίξεις στα ΕΛΠΕ περιπλέκουν τα πράγματα.
Το λογικό θα ήταν τέσσερις ημέρες πριν τη προκήρυξη του διαγωνισμού για τη ΔΕΠΑ Εμπορίας, να είχε ξεκαθαρίσει το τοπίο με τα ΕΛΠΕ, να υπήρχε δηλαδή εικόνα για την επόμενη ημέρα του ομίλου.
Το ερώτημα αυτό όμως θα πάρει απάντηση μόνο μετά από μήνες, όταν θα τελεσφορήσει ο νέος διαγωνισμός στα ΕΛΠΕ, γεγονός που σημαίνει ότι η προκήρυξη πώλησης της ΔΕΠΑ Εμπορίας- εφόσον τρέξει ο διαγωνισμός- θα γίνει στα τυφλά.
Είναι προφανές ότι τα ΕΛΠΕ κρατούν στα χέρια τους την τύχη της ΔΕΠΑ. Αν κρίνουν ότι η παραμονή τους ως παθητικός μέτοχος στη ΔΕΠΑ, δηλαδή δίχως να ελέγχουν το μάνατζμεντ, δεν τους προσφέρει υπεραξίες- κάτι που έχει κατ' επανάληψη διαμηνύσει η σημερινή διοίκηση του ομίλου- τότε θα ανάψει αυτόματα το πράσινο φως για πώληση του ποσοστού του 35%.
Είναι προφανές ότι σε μια τέτοια περίπτωση θα επαναληφθεί το μοντέλο του ΔΕΣΦΑ, δηλαδή κράτος και ΕΛΠΕ θα πουλήσουν τις συμμετοχές τους από κοινού.
Εάν πάλι, τα ΕΛΠΕ κρίνουν ότι τους ενδιαφέρει η ΔΕΠΑ, θα μπορούσαν να κρατήσουν το 35%, και να επιχειρήσουν να αποκτήσουν έως και το 51% της εταιρείας.
