«Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα θεωρήσουν και πάλι τον εαυτό τους ένα αναπτυσσόμενο έθνος, ένα έθνος που αυξάνει τον πλούτο μας, επεκτείνει την επικράτειά μας, χτίζει τις πόλεις μας, αυξάνει τις προσδοκίες μας και μεταφέρει το σχέδιό μας σε νέους και όμορφους ορίζοντες και θα κυνηγήσουμε το προφανές πεπρωμένο μας στα αστέρια, εκτοξεύοντας Αμερικανούς αστροναύτες για να φυτέψουν τα αστέρια και τις ρίγες στον πλανήτη Αρη», είπε ο πρόεδρος Τραμπ σε μια αποστροφή της ομιλίας του.
Ενώ χαρακτήρισε χθες ως το «μεγαλύτερο έργο υποδομής AI στην ιστορία», το πλάνο 4ετής επένδυσης μισού τρισ. δολαρίων που αφορά στην κατασκευή υποδομών Τεχνητής Νοημοσύνης στις ΗΠΑ και την οποία ανακοίνωσαν τα ξημερώματα της Τετάρτης. Το project θα υλοποιήσουν οι εταιρείες OpenAI, Softbank και Oracle οι οποίες και θα συστήσουν μια κοινοπραξία με την ονομασία Stargate.φυσικά οι ανακοινώσεις του προέδρου αναλύθηκαν.
Τα πρώτα δείγματα Τραμπ
Ωραία η εκτόξευση στον Άρη με τους πυραύλους του Μασκ, αλλά επιβάλλεται η προσγείωση στη σκληρή πραγματικότητα. Σε σχέση με την εικόνα της οικονομίας των ΗΠΑ δεν μπορεί κανένας να πει ότι τα προηγούμενα χρόνια η Αμερική δεν ήταν σπουδαία, (με την Wall Street να οδηγεί το «τρένο της ανάπτυξης»), ενώ με τον Τραμπ θα γίνει ακόμα πιο σπουδαία! Το πιο πιθανό είναι να δούμε κάτι άλλο, τώρα που το γύρισαν και όλοι οι οίκοι στην αισιοδοξία! Με μια πρώτη ανάγνωση των εξαγγελιών του προέδρου Τραμπ βλέπουμε ότι η ατζέντα παραμένει ως έχει ανακοινωθεί από τον Νοέμβριο.
Η ΗΠΑ πρέπει να είναι η ισχυρότερη χώρα και οικονομικά και στρατιωτικά και ότι πρέπει να προστατευτεί η αμερικανική βιομηχανία, επιβάλλοντας δασμούς στα εισαγόμενα προϊόντα. Φυσικά, οι μετανάστες και οι πρόσφυγες είναι απειλή και πρέπει να επιστρέψουν στις χώρες τους για να σηκωθούν το 50% των Αμερικανών πολιτών από τον καναπέ και να πάνε να δουλέψουν στις γεωτρήσεις πετρελαίου και στη χαλυβουργία, στην αυτοκινητοβιομηχανία, κ.ο.κ.. Κατά τον πρόεδρο δεν υπάρχει κίνδυνος από την κλιματική αλλαγή και γι’ αυτό πρέπει να συνεχιστούν οι εξορύξεις και η κατασκευή κινητήρων εσωτερικής καύσης, αντί για ενίσχυση και επέκταση της χρήσης των ηλεκτρικών οχημάτων. Τώρα πως θα τα βρει με τον Μασκ εδώ ή θα τον στείλει στον Άρη ή θα τα βρουν αλλιώς!
Η εκ βαθέων συντηρητική και πατριαρχική αντίληψη, που πιστεύει ότι το φύλο καθορίζεται βιολογικά, θέλει μεγάλη συζήτηση, καθώς δεν πιστεύει στα δικαιώματα των τρανς ατόμων με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν μεγάλα κοινωνικά προβλήματα και αποκλεισμοί από την κοινωνία. Κάτι που μας θυμίζει λίγο από τον δικό μας «Καιάδα»!
Τέλος, η επιθυμία του προέδρου να επεκτείνει την αμερικανική επικράτεια, διεκδικώντας τη Γροιλανδία και τη Διώρυγα του Παναμά, μάλλον αποτελεί μελλοντικό πρόβλημα για την εικόνα των ΗΠΑ ως παγκόσμιου τρομοκράτη που δεν έχει να ζηλέψει τίποτε από τον φίλο Βλαντιμίρ, για να μην πάμε πιο πίσω.
Στην προσπάθεια του προέδρου να κάνει την Αμερική σπουδαία ξανά, η Γροιλανδία αποτελεί πολύ σημαντικό κομμάτι, καθώς διαθέτει τη δεύτερη μεγαλύτερη συγκέντρωση σπάνιων γαιών μετά την Κίνα. Αυτοί οι πόροι είναι ζωτικής σημασίας για την τροφοδοσία των τεχνολογιών του σύγχρονου κόσμου, για την Τεχνητή Νοημοσύνη, τα smartphones, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, τα μηχανήματα, τα μαχητικά αεροπλάνα, τα ρομπότ, τα drones και δεκάδες άλλες κρίσιμες εφαρμογές.
Επίσης, εκτιμάται η ύπαρξη κοιτασμάτων ουρανίου περίπου 270.000 τόνων που τα καθιστά τα 6ο μεγαλύτερα στον κόσμο. Το ουράνιο είναι απαραίτητο για την πυρηνική ενέργεια που χρειάζονται τα κέντρα δεδομένων και η ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης. Τώρα που βρίσκεται η Ευρώπη σε όλο αυτό το σκηνικό, καλύτερα να μην το αναλύσω.
Η ισοτιμία ευρώ δολαρίου το «κλειδί» για την επόμενη ημέρα
Αυτό που περιμένουμε να δούμε είναι ο πόλεμος μεταξύ του Τραμπ και του προέδρου της Fed που στις 29-30 του μήνα, στην πρώτη συνεδρίαση της κεντρικής τράπεζας, θα αναγκαστεί να μιλήσει για την πορεία των επιτοκίων. Σύμφωνα με τα δεδομένα, δεν προβλέπω περισσότερες μειώσεις επιτοκίων για εφέτος, καθώς η οικονομία των ΗΠΑ συνεχίζει να αναπτύσσεται, η ανεργία παραμένει ικανοποιητική, ενώ ο πληθωρισμός «τσιμπάει».
Επίσης, καθώς το 75% του παγκοσμίου χρήματος παίζει στη Wall Street, θα είναι πολύ δύσκολο να ρίξεις τον πληθωρισμό. Βέβαια, αυτό θα σηματοδοτήσει και το μεγαλύτερο κραχ στον πλανήτη, από το 1929, κάτι που θα αναλύσω όταν έρθει η ώρα.
Ενώ με τις κινήσεις Τραμπ οι θέσεις εργασίας θα αυξηθούν, με τις απελάσεις μεταναστών οι μισθοί θα πάρουν την ανιούσα και ο πληθωρισμός θα ακολουθήσει το «γράφημα του φόβου», με μονόδρομο τις αυξήσεις των επιτοκίων και τη λογική εξέλιξη των πραγμάτων στις υπερφουσκομένες αμερικάνικες αγορές. Θα έχει ενδιαφέρον λοιπόν ο Τραμπ να θέλει μειώσεις και ο Πάουελ να σκέφτεται αυξήσεις!
Στον αντίποδα η ΕΚΤ ακολουθεί, αμέσως μετά τη FED, στις 31 του μήνα, με την πτώση του ευρώ έναντι του δολαρίου να υπογραμμίζει την οικονομική υστέρηση της Ευρώπης. Η υποτίμηση αυτή ενδέχεται να ενισχύσει τα λαϊκιστικά κινήματα που αντιτίθενται στο ενιαίο νόμισμα, αυξάνοντας τον κίνδυνο διασπάσεων εντός της ΕΕ. Αυτό θα φανεί και στις γερμανικές εκλογές σε ένα μήνα.
Η εξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο έχει αυξήσει την ενεργειακή κρίση, υπονομεύοντας τις βιομηχανικές οικονομίες, ιδιαίτερα στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, όπως και η εξάρτηση της ΕΕ για τις σπάνιες γαίες από την Κίνα που ελέγχει μονοπωλιακά την αγορά με μερίδιο πάνω από 85%, και δείχνει την ανεπάρκεια της πολιτικής Ευρωπαϊκής ηγεσίας να αναπτύξει μακροχρόνιες στρατηγικές.
Με το διάταγμα περί έκτακτης ανάγκης στον τομέα της ενέργειας, την άρση των περιορισμών στην εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου, και την αποχώρηση από τη συμφωνία του Παρισιού, το πρόβλημα των δασμών από τις ΗΠΑ για την Ευρώπη γίνεται περισσότερο πολύπλοκο.
Η ΕΕ αποτελεί τους μεγαλύτερους πελάτες αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου, αφού καλύπτει με αυτό το 20% των αναγκών της. Το ποσοστό αυτό θα αυξηθεί μετά τη διακοπή της μεταφοράς φυσικού αερίου, μέσω του αγωγού της Ουκρανίας, που έπληξε κυρίως τις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης.
Η κατάκτηση της ενεργειακής αγοράς από τις ΗΠΑ, που ανοίγουν τις στρόφιγγες για πετρέλαιο και φυσικό αέριο, με κύριο αποδέκτη την Ε.Ε., σχετίζονται με τους φόβους για πληθωριστικές πιέσεις, παρά την αισιοδοξία της Κριστίν, που συνεχίζει να έχει στο βασικό της σενάριο τέσσερεις μειώσεις επιτοκίων που θα προσγειώσουν το κόστος χρήματος στην Ευρωζώνη στο 2%, από 3% που είναι σήμερα.
Ακόμα δεν μπορώ να ξεχάσω την αντίστοιχη αισιοδοξία του Τρισέ το 2008 που πήγε αντίθετα στη FED! Με δεδομένο ότι τον χειμώνα η απόδοση των ΑΠΕ στην Ευρώπη είναι εξαιρετικά περιορισμένη ενώ οι καιρικές συνθήκες, ειδικά τον φετινό χειμώνα, αυξάνουν τη ζήτηση για ενέργεια οι αποθήκες της Ευρώπης έχουν σήμερα μια πληρότητα στο 65-67% από 95% το ίδιο διάστημα του 2024.
Η διολίσθηση της ισοτιμίας του ευρώ όλο και πιο κοντά στο 1:1 με το δολάριο σημαίνει ότι τα ενεργειακά προϊόντα, οι εισαγωγές των οποίων εκκαθαρίζονται σε ρήτρα δολαρίου θα γίνονται συνεχώς ακριβότερα ακόμη και αν οι τιμές παραμένουν σταθερές. Αυτό σημαίνει νέες πληθωριστικές πιέσεις και για τα νοικοκυριά που θα επιβαρυνθούν άμεσα από τις τιμές ενέργειας.
Οι επιχειρήσεις θα έχουν αύξηση του κόστους παραγωγής και τελικά, αν η αστάθεια αυτή έχει διάρκεια θα δούμε μια νέα ανοδική πορεία των τιμών σε όλη την Ευρώπη. H καμπάνα θα χτυπήσει περισσότερο για τη χώρα μας λόγω των γνωστών προβλημάτων της οικονομίας μας.
Με την εκλογή του Ντόναλτ Τράμπ στην προεδρία των ΗΠΑ τον περασμένο Νοέμβριο, η ισοτιμία του ευρώ σε σχέση με το δολάριο άρχισε να διολισθαίνει αργά αλλά σταθερά και πλησιάζει στην απόλυτη ισοτιμία, που πιστεύω ότι δεν είναι καθόλου απίθανο να δούμε και εκπλήξεις με το δολάριο να υπερβεί το ευρωπαϊκό νόμισμα, λόγω της υψηλής κερδοσκοπίας που θα αναπτυχθεί στις αγορές χρήματος, όταν όλοι θα αισθάνονται ότι στο 1/1 δε θα υπάρχει κίνδυνος περαιτέρω διολίσθησης.
Εκεί θα πιάσουν δουλεία τα γεράκια των παραγώγων. Ο φόβος πλέον γίνεται άγχος που τόσο η ΕΚΤ όσο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, θα κληθούν να αντιμετωπίσουν μέσα στο 2025.
Ο κόσμος του Τραμπ ξεκίνησε! Πολλοί τον ονομάζουν τον «κόσμο των τεράτων». Μπορεί όντως να αποδειχθεί ένας χειρότερος κόσμος, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ο προηγούμενος ήταν καλύτερος. Η ρητορική Τραμπ δεν αποτελεί προνόμιο μόνο των ΗΠΑ, αλλά κομμάτια και πλευρές ενός κόσμου που αλλάζει.
Ενός κόσμου βίαιου, ανταγωνιστικού και αβέβαιου, που μπορεί να επαναφέρει την ανθρωπότητα σε πολύ «σκοτεινές εποχές», αλλά και να την ξυπνήσει για την επόμενη μεγάλη επανάσταση του ανθρώπινου είδους προς ένα καλύτερο αύριο. Και όπως έγραψε και ο Αντουάν ντε Σαιντ Εξυπερύ στον «μικρό πρίγκηπα»: «Οι άνθρωποι δεν χρειάζονται πάντα συμβουλές.
Μερικές φορές το μόνο που χρειάζονται είναι ένα χέρι για να κρατηθούν». Αρκεί θα πω το χέρι που μας απλώνεται να είναι αυτό που θα μας οδηγήσει προς τη σωστή κατεύθυνση..