Τι πρέπει να ξέρουν όσοι είναι δικαιούχοι επιστροφής φόρου και υπόχρεοι σε ΕΝΦΙΑ

Του Γιώργου Α. Κορομηλά*

Στην αρμόδια Δ.Ο.Υ θα πρέπει να προσέλθουν όσοι είναι δικαιούχοι επιστροφής φόρου εισοδήματος και να προβούν σε συμψηφισμό της επιστροφής του φόρου  με τον ΕΝ.Φ.Ι.Α.

Ωστόσο, σύμφωνα με τη νομοθεσία σε περίπτωση που υφίστανται βεβαιωμένα χρέη στο Δημόσιο (Δ.Ο.Υ. ή Τελωνείο), ληξιπρόθεσμα ή μη, ανεξαρτήτως εάν έχουν υπαχθεί σε νομοθετική ρύθμιση ή σε διευκόλυνση τμηματικής καταβολής ή τελούν σε αναστολή και από τα στοιχεία που υπάρχουν αποδεικνύεται η απαίτηση του οφειλέτη κατά του Δημοσίου ο συμψηφισμός ενεργείται αυτεπάγγελτα από τον προϊστάμενο της υπηρεσίας.

Παρακάτω παρατίθενται οδηγίες για όσους έχουν επιστροφή φόρου και είναι υπόχρεοι σε ΕΝΦΙΑ.

Τα εκκαθαριστικά σημειώματα (πράξεις διοικητικού προσδιορισμού) του ΕΝ.Φ.Ι.Α. αναρτήθηκαν και όλοι οι φορολογούμενοι, φυσικά και νομικά πρόσωπα γνωρίζουν τα ποσά που τους αναλογούν και έχουν βεβαιωθεί .

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων (Γ.Γ.Δ.Ε.), τα συνοπτικά δεδομένα του φόρου έχουν ως εξής:

Συμμετοχή φυσικών και νομικών προσώπων στο συνολικά βεβαιωθέν ποσό

Μεταβολές (ΕΝ.Φ.Ι.Α. 2016 VS ΕΝ.Φ.Ι.Α. 2015)

Αύξηση ΕΝΦ.Ι.Α. 2016 σε σχέση με το 2015

Καταβολή ΕΝ.Φ.Ι.Α. έτους 2016

Ο ΕΝ.Φ.Ι.Α. που βεβαιώθηκε πρέπει να καταβληθεί είτε εφάπαξ είτε σε πέντε μηνιαίες δόσεις, καθεμιά από τις οποίες δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 10,00 ευρώ. Επισημαίνεται ότι, ειδικά, για το έτος 2016 η πρώτη δόση καταβάλλεται μέχρι και την 30^η Σεπτεμβρίου 2016 και η τελευταία μέχρι και την 31^η Ιανουαρίου.

Προσοχή: Αν το ποσό του φόρου δεν καταβληθεί εντός της νόμιμης προθεσμία καταβολής, ο φορολογούμενος υποχρεούται να καταβάλει τόκους επί του εν λόγω ποσού φόρου για τη χρονική περίοδο από την επόμενη μέρα της λήξης της νόμιμης προθεσμίας. Οι τόκοι υπολογίζονται με ποσοστό 0,73% μηνιαίως.

Συμψηφισμός εκκαθαρισμένης χρηματικής απαίτησης με βεβαιωμένες οφειλές στο Δημόσιο

Γενικά

α) Σύμφωνα με το άρθρο 83 του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων, βέβαιη και εκκαθαρισμένη χρηματική απαίτηση του οφειλέτη κατά του Δημοσίου (π.χ. επιστροφή φόρου εισοδήματος), η οποία αποδεικνύεται με τελεσίδικη δικαστική απόφαση ή δημόσιο έγγραφο, συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη αυτού προς το Δημόσιο (π.χ. ΕΝ.Φ.Ι.Α.). 

β) Ο συμψηφισμός προτείνεται με δήλωση του οφειλέτη που υποβάλλεται στη Δ.Ο.Υ., η οποία είναι αρμόδια για την είσπραξη του χρέους. Ο συμψηφισμός μπορεί να ενεργείται και αυτεπάγγελτα, με πράξη του προϊσταμένου της ίδιας υπηρεσίας, εφόσον από τα υπάρχοντα στοιχεία αποδεικνύεται η απαίτηση του οφειλέτη.

γ) Σε συμψηφισμό υπόκεινται :

αα) Οι βεβαιωμένες οφειλές είτε είναι ληξιπρόθεσμες είτε όχι.

ββ) Οι βεβαιωμένες οφειλές που τελούν σε δικαστική ή διοικητική αναστολή, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 6 του άρθρου 6 του Κ.Ε.Δ.Ε., όπως τροποποιήθηκε με την παράγραφο 5 του άρθρου 67 του Ν .3842/2010.

γγ) Οι βεβαιωμένες οφειλές που για οποιοδήποτε λόγο καταβάλλονται τμηματικά (είτε με διευκόλυνση τμηματικής καταβολής είτε με νομοθετική ρύθμιση είτε με διοικητική πράξη).

δδ) Οι παραγεγραμμένες οφειλές, οι οποίες αντιτάσσονται σε συμψηφισμό για μία τριετία από τη συμπλήρωση της παραγραφής τους.

Προσοχή: Όσοι είναι δικαιούχοι επιστροφής φόρου εισοδήματος μπορούν να προσέλθουν στην αρμόδια Δ.Ο.Υ και να προβούν σε συμψηφισμό της επιστροφής φόρου εισοδήματος με τον ΕΝ.Φ.Ι.Α., διότι αν το ποσό της επιστροφής δεν έχει πιστωθεί στους λογαριασμούς τους, πρέπει πρώτα να εξοφληθεί ο ΕΝ.Φ.Ι.Α. για να πιστωθεί, τυχόν υπόλοιπο.

Aυτεπάγγελτος συμψηφισμός επί βεβαιωμένων οφειλών στο Δημόσιο

α) Σύμφωνα με τις οδηγίες που δόθηκαν με την παράγραφο 4 της εγκυκλίου ΠΟΛ. 1022/24.1.2012 σε περίπτωση που υφίστανται βεβαιωμένα χρέη στο Δημόσιο (Δ.Ο.Υ. ή Τελωνείο), ληξιπρόθεσμα ή μη, ανεξαρτήτως εάν έχουν υπαχθεί σε νομοθετική ρύθμιση ή σε διευκόλυνση τμηματικής καταβολής ή τελούν σε αναστολή και από τα στοιχεία που υπάρχουν αποδεικνύεται η απαίτηση του οφειλέτη κατά του Δημοσίου (π.χ. αν υφίσταται τίτλος επιστροφής, αν ο οφειλέτης αιτείται χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας από το Δημόσιο ή γνωστοποιεί την απαίτησή του κατά του Δημοσίου ο ίδιος ή η εκκαθαρίζουσα αρχή) ο συμψηφισμός ενεργείται αυτεπάγγελτα από τον προϊστάμενο της υπηρεσίας.

β) Όταν η απαίτηση (εκτός των τίτλων πληρωμής, που υφίστανται στις Δ.Ο.Υ.) εκκαθαρίζεται ή πρόκειται να πληρωθεί από άλλη υπηρεσία του Δημοσίου (Δημόσιο με τη στενή του όρου έννοια), ο συμψηφισμός ζητείται με έγγραφο του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. στην οποία είναι βεβαιωμένη η οφειλή.

Επισημάνσεις

i) Στην περίπτωση πληρωμής ποσών από το Δημόσιο δεν εκδίδεται αποδεικτικό ενημερότητας όταν υφίστανται οφειλές σε αυτό αλλά υποχρεωτικά διενεργείται αυτεπάγγελτος συμψηφισμός, κατά τα ανωτέρω. Για το συμψηφιστέο ποσό επί διενέργειας συμψηφισμού δεν απαιτούνται έγκριση επιστροφής κατά τις διατάξεις του άρθρου 32 του N. 3220/2004 και δικαιολογητικά πληρωμής.

ii) Ο συμψηφισμός, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις διενεργείται και για τις περιπτώσεις που ο δικαιούχος απαλλάσσεται από την προσκόμιση αποδεικτικού ενημερότητας ή ο τίτλος επιστροφής του έχει ποσό μικρότερο των 500,00 ευρώ για την είσπραξη του οποίου δεν απαιτείται αποδεικτικό ενημερότητας.

iii) Όταν υφίστανται οφειλές και δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις διενέργειας συμψηφισμού αυτών με απαίτηση του οφειλέτη (π.χ. από Δήμο) τότε χορηγείται κατά περίπτωση είτε αποδεικτικό ενημερότητας είτε βεβαίωση οφειλής, κατά τις διατάξεις του άρθρου 28 του Ν. 3943/2011.

*Ο κ. Γιώργος Α. Κορομηλάς είναι Φοροτεχνικός - Πρόεδρος Ινστιτούτου Οικονομικών και Φορολογικών Μελετών