Για πολλούς, ο ΟΤΕ πιθανόν να είχε αφήσει σήμερα μικρότερο στίγμα στον επιχειρηματικό χάρτη, εάν οι τελευταίες διοικήσεις, και ο σημερινός πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΟΤΕ Μιχάλης Τσαμάζ, δεν είχαν το όραμα να οικοδομήσουν μια εταιρεία που στον κατάλληλο χρόνο θα ξέφευγε από τα στενά περιθώρια του προϊόντος της τηλεφωνίας και δεν επεκτείνονταν σε ευρύτερους επιχειρηματικούς ορίζοντες. Και για τον ΟΤΕ, μερικά απ’ αυτά ήταν η έγκαιρη είσοδος στην συνδρομητική τηλεόραση, τις υπηρεσίες utilities, τις ασφαλίσεις και σύντομα τον στοιχηματισμό. Προϊόντα που «δομούνται» για έναν επιχειρηματικό όμιλο ο οποίος έχει μια τεράστια πελατειακή βάση.
H αναδιάρθρωση του ομίλου ΟΤΕ συνεχίζεται με ταχείς ρυθμούς. Από τη μια πλευρά η μείωση του προσωπικού και από την άλλη πλευρά ο μετασχηματισμός του δομής του ομίλου, ο οποίος οδηγεί στη δημιουργία νέων θυγατρικών εταιρειών και στην μετακίνηση του προσωπικού, κυρίως από την μητρική ΟΤΕ Α.Ε. προς τις θυγατρικές εταιρείες.
Με την νέα εθελούσια έξοδο, που αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το τέλος του έτους, σύμφωνα με πληροφορίες μέχρι τώρα έχουν συλλεγεί πάνω από 650 αιτήσεις. Το πρόγραμμα στοχεύει στη μείωση του προσωπικού κατά τουλάχιστον 500 άτομα τα οποία θα αποχωρήσουν μέχρι το τέλος του 2020. Ωστόσο σημειώνεται υπερκάλυψη καθώς πολλοί είναι εκείνοι οι εργαζόμενοι που θεωρούν ότι το επόμενο πρόγραμμα μείωσης προσωπικού θα περιλάβει δυσμενέστερους όρους για τους αποχωρούντες.
Αυτή τη φορά η αναπλήρωση μισθού για όσους εντάσσονται στο πρόγραμμα αποχώρησης και βρίσκονται κοντά στην θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος γίνεται με ποσοστό αναπλήρωσης μισθού 70% (οριζόντια) και όχι μέχρι 90% (μεσοσταθμικά 81%) που ήταν στα προηγούμενα προγράμματα. Αν σε αυτό συμπεριληφθεί και το γεγονός ότι η αναπλήρωση που δίνεται αφορά 12 μισθούς και όχι 14 μισθούς όπως συνέβαινε πριν, σημαίνει ότι οι όροι έχουν γίνει αρκετά δυσμενέστεροι απ’ ότι στο παρελθόν.
Έτσι όλο και περισσότεροι συνωθούνται στην έξοδο. Μέχρι τώρα ο αριθμός των αιτήσεων μπορεί να έχει ξεπεράσει τις 700 και μέχρι την ερχόμενη Παρασκευή που λήγει η προθεσμία υποβολής των αιτήσεων, ο αριθμός μπορεί να αυξηθεί πολύ περισσότερο καθώς οι περισσότεροι υποβάλλουν τις σχετικές αιτήσεις τις τελευταίες ημέρες, αν όχι την τελευταία.
Βεβαίως, την τελική απόφαση για το ποιοι θα αποχωρήσουν ή όχι, έχει η διοίκηση του οργανισμού. Ωστόσο, όπως φάνηκε και από προηγούμενες εθελούσιες εξόδους, η διαθέσιμη χρηματοδότηση (budget) θα παίξει καθοριστικό ρόλο στον τελικό αριθμό των αποχωρούντων από την υπηρεσία. Ο ΟΤΕ αυτή τη φορά θα διαθέσει 85 εκατ. ευρώ προκειμένου να αποχωρήσουν περίπου 500 εργαζόμενοι, κυρίως από την μητρική ΟΤE Α.Ε. και από την θυγατρική Cosmote A.E.
Ο μετασχηματισμός του ομίλου ΟΤΕ
H κίνηση αυτή είναι μια σε μια σειρά άλλων ενεργειών που στόχο έχουν να φέρουν μια νέα εποχή στον ΟΤΕ, με λιγότερους εργαζόμενους και περισσότερο “αεροδυναμικό σχήμα”. Αυτή η εποχή θα σηματοδοτηθεί από τη δημιουργία μιας σειράς θυγατρικών εταιρειών που θα μελλοντικά θα καταστούν κέντρα κόστους στον όμιλο.
Δηλαδή, όπως η Cosmote Ε-Value (CEV) που παρέχει υπηρεσίες τηλεφωνικών κέντρων σε τρίτους (Attica Group, ΔΕΔΔΗΕ, Info-Quest κ.ά.), ή τα καταστήματα λιανικής που προσφέρουν και πακέτα τρίτων (Protergia), με τον ίδιο τρόπο η νέα θυγατρική εταιρεία Cosmote Technical Services (CTS) που τώρα δημιουργείται στον όμιλο ΟΤΕ, θα μπορεί να προσφέρει και υπηρεσίες εκτός ομίλου ΟΤΕ. Οι περίπου 3.000 τεχνικοί του ΟΤΕ θα σταματήσουν να προσφέρουν υπηρεσίες μόνον στον ΟΤΕ και θα μπορούσαν μέσω του νέου σχήματος να διευρύνουν τα έσοδα του ομίλου και από άλλες πηγές.
Πρόκειται για μια νέα στρατηγική που αναπτύσσεται στον όμιλο ΟΤΕ με στόχο τη διεύρυνση των πηγών εσόδων, καθώς τα παραδοσιακά έσοδα τηλεφωνίας (κινητής & σταθερής) μειώνονται, ενώ η ευρυζωνικότητα καθίσταται ευρείας κατανάλωσης αγαθό (commodity).
Όταν ο Μ. Τσαμάζ, μεταπηδούσε στον OTE, ο οργανισμός ήταν «φορτωμένος» με δάνεια 4,5 δισ. και βρίσκονταν υπό πίεση, με τους συνδρομητές σταθερής τηλεφωνίας να αποχωρούν κατά χιλιάδες, προς τους εναλλακτικούς παρόχους. Και η τότε συνδρομητική τηλεόραση του Conexx TV βρισκόταν στα σπάργανα έχοντας να αντιμετωπίσει τη Nova. Σήμερα τα δάνεια βρίσκονται στο επίπεδο των 500 εκατ. ευρώ, με την εταιρεία να παρουσιάζει οικονομικά χαρακτηριστικά που το περασμένο φθινόπωρο της επέτρεψαν να εκδώσει ομολογιακό δάνειο 500 εκατ. ευρώ με επιτόκιο κατώτερο του 1%. Το χαμηλότερο που έχει επιτύχει ελληνική επιχείρηση και το οποίο αντανακλά έναν από του κεντρικούς στόχους του Τσαμάζ: να εκμηδενίσει τον υψηλότοκο δανεισμό και το κόστος χρήματος για την εταιρεία, αλλά και να την φέρει στα διεθνή πρότυπα διαχείρισης προσωπικού.
Στο πλαίσιο αυτό, τώρα ετοιμάζεται η μεγαλύτερη μετακίνηση προσωπικού που έχει γίνει μέχρι σήμερα στον Ομιλο ΟΤΕ. Περίπου 3.200 εργαζόμενοι από τις τεχνικές υπηρεσίες του ΟΤΕ και της Cosmote, θα μετακινηθούν στην CTS. Στην μητρική εταιρεία θα μείνουν περίπου 200 τεχνικοί, που θα υποστηρίζουν αποκλειστικά και κέντρο ελέγχου του δικτύου του ομίλου ΟΤΕ, το γνωστό NMS (Network Management System).
Επίσης 1.150 εργαζόμενοι του ΟΤΕ και της Cosmote θα μετακινηθούν στην Γερμανός, ενισχύοντας έτσι τις λιανικές πωλήσεις του ομίλου. Πρόκειται για προσωπικό που απασχολούνταν σε καταστήματα Cosmote τα οποία θα συνεχίσουν να εργάζονται στα ίδια καταστήματα, αλλά αντί να μισθοδοτούνται από τις εταιρείες ΟΤΕ και Cosmote, από το 2021 θα μισθοδοτούνται από την 100% θυγατρική Γερμανός ΑΒΕΕ.
Τέλος, περίπου 750 εργαζόμενοι σε τηλεφωνικά κέντρα του ΟΤΕ και της Cosmote θα μετακινηθούν στην Cosmote e-Value (CEV). Η τελευταία, με περίπου 2.500 εργαζόμενους, θα καταστεί η τρίτη μεγαλύτερη εταιρεία του ομίλου ΟΤΕ, μετά την μητρική ΟΤΕ Α.Ε. και την CTS.
Ειδικότερα στη νέα δομή που τώρα δημιουργείται στον όμιλο ΟΤΕ, η μεγαλύτερη εταιρεία θα είναι ο CTS με 3.200 εργαζόμενους, θα ακολουθήσει η μητρική ΟΤΕ Α.Ε. με περίπου 3.000 εργαζόμενους, η CEV με 2.500 εργαζόμενους, η Γερμανός με περίπου 1.500 άτομα και η Cosmote με περίπου 1.100 απασχολούμενους. Αν σε αυτούς προστεθούν και οι άλλες θυγατρικές εταιρείες (OTE Estate, Cosmote TV κ.λπ.) , εκτιμάται ότι το προσωπικό του ομίλου ΟΤΕ στην Ελλάδα, στο τέλος του 2021 δεν θα ξεπερνά τις 11.500 εργαζόμενους.
Πρόκειται για έναν αριθμό που φυσικά δεν θυμίζει σε τίποτα τις εποχές του μονοπωλίου που στο τέλος της δεκαετίας του 1980, ο οργανισμός που πουλούσε μόνον υπηρεσίες τηλεφωνίας, είχε 34.000 εργαζόμενους.
Ανακαινίσεις κτιρίων και τηλεργασία
Με την αναδιάρθρωση αυτή, αλλά και με την εισαγωγή της τηλεργασίας, ο όμιλος ΟΤΕ θέλει να εντάξει το προσωπικό του σε ένα πολύ μικρότερο γραφειακό όγκο με στόχο την περαιτέρω εξοικονόμηση πόρων. Στόχος της διοίκησης είναι στα επόμενα χρόνια να μετακινηθεί όλο το προσωπικό –πάνω από 1.200 εργαζόμενοι- που απασχολείται στο κτίριο της Παιανίας και να μεταφερθεί σε ιδιόκτητα κτίρια προεξάρχοντος του Μεγάρου του ΟΤΕ στην Λ. Κηφισίας, αλλά και στο κτίριο του ΟΤΕ στην Πλ. Βικτωρίας, το γνωστό ΥΜΑ-ΝΥΜΑ (Υπεραστικό Μέγαρο Αθηνών-Νέο Υπεραστικό Μέγαρο Αθηνών) που παλιά στέγαζε τις υπεραστικές συνδιαλέξεις.
Τα δύο αυτά κτίρια θα καλύψουν τον μεγαλύτερο όγκο εργαζομένων των ΟΤΕ, Cosmote και Cosmote e-Value. Για το λόγο αυτό ανακαινίζονται πλήρως με κόστος άνω των 40 εκατ. ευρώ. Μόνον η ανακαίνιση του Μεγάρου ΟΤΕ επί της Κηφισίας θα κοστίσει περίπου 25 εκατ. ευρώ. Ήδη οι εργασίες έχουν ξεκινήσει ανά όροφο και ανά πτέρυγα και για την κάλυψη των αναγκών, ο ΟΤΕ αξιοποιεί ιδιόκτητους χώρους (κτίριο Αγ. Παρασκευής) και μισθωμένους χώρους (κτίριο Interamerican στο Μαρούσι).
Το έργο αυτό αυτή βοηθά ιδιαίτερα η πανδημία. Σύμφωνα με πληροφορίες, πάνω από το 50% του προσωπικού εργάζεται με τηλεργασία, ενώ σε ορισμένες κατηγορίες εργαζομένων, όπως π.χ. στην τηλεφωνική υποστήριξη, το ποσοστό των τηλε-εργαζομένων φτάνει το 75%. Σε κάθε «μαργαρίτα», δηλαδή σε μια σύνθεση τεσσάρων γραφείων, απασχολείται μόνον ένας εργαζόμενος.
Η τηλεργασία στον ΟΤΕ θα συνεχιστεί ακόμη και μετά το πέρας της πανδημίας. Η διοίκηση του ΟΤΕ μετά την εμπειρία του περασμένου Απριλίου, όπου λειτούργησε με περισσότερο από το 80% των εργαζομένων του ομίλου από το σπίτι, θεωρεί ότι απ’ εδώ και στο εξής μπορεί να λειτουργήσει υποδειγματικά έχοντας έναν ορισμένο αριθμό εργαζόμενους σε τηλεργασία. Αυτό θα μειώσει περαιτέρω το κόστος και θα καταστήσει τον οργανισμό περισσότερο ανταγωνιστικό.
Τα παραπάνω, παρόλο που υπάρχουν ορισμένες εκκρεμότητες, πρόκειται να λάβουν σάρκα και οστά σταδιακά μέχρις τις αρχές του επόμενου έτους. Την Τρίτη 5 Ιανουαρίου 2021, οι εργαζόμενοι που θα μετακινηθούν στις θυγατρικές εταιρείες, αναμένεται να αναλάβουν εργασία στα νέα τους πόστα. Παράλληλα, καθώς θα προχωρά η ανακαίνιση των κτιρίων και δημιουργούνται ανοικτοί εργασιακοί χώροι (open space) θα μεταφέρεται σταδιακά προσωπικό από το κτίριο της Παιανίας. Στόχος είναι μέχρι το 2024 να έχει μεταφερθεί όλο το προσωπικό και να έχει ολοκληρωθεί η ανακαίνιση όλων των κτιρίων του ομίλου ΟΤΕ.