Του Θεόδωρου Σεμερτζίδη
Η νίκη του κ. Donald Trump στις πρόσφατες αμερικανικές εκλογές μπορεί να μην έφερε την καταστροφή στα διεθνή χρηματιστήρια, δημιούργησε όμως αρκετά ερωτηματικά σχετικά με το διεθνές εμπόριο. Κι αυτό γιατί ο νέος πλέον πρόεδρος των ΗΠΑ, σκοπεύει να αποχωρήσει από διεθνές εμπορικές συμφωνίες, όπως NAFTA και TPP, ανακοινώνοντας παράλληλα αύξηση των δημοσίων επενδύσεων σε έργα υποδομής άνω του $1 τρισ. τις επόμενες δεκαετίες. Τί μπορεί όμως αυτό να σημαίνει για το αμερικανικό δολάριο;
Προφανώς η κατάργηση διεθνών εμπορικών συμφωνιών από την μεριά των ΗΠΑ, σηματοδοτεί αλλαγή του παγκόσμιου εμπορίου και της παγκοσμιοποίησης, τουλάχιστον όπως τη γνωρίζαμε έως σήμερα. Οι άμεσες επιπτώσεις θα είναι η επιβολή ή και αύξηση των δασμών στα εισαγόμενα προϊόντα, κάνοντας αυτά ακριβότερα έναντι των εγχώριων προϊόντων, ενισχύοντας παράλληλα τις πωλήσεις των αμερικανικών εταιρειών, καθώς και την αύξηση των επενδύσεων από αυτές, σύμφωνα με τις έως τώρα εκτιμήσεις αρκετών αναλυτών.
Το πρόσφατο ράλι του δολαρίου έναντι των περισσότερων ισοτιμιών, οφείλεται κυρίως στην αναμενόμενη αύξηση των αμερικανικών επιτοκίων από τη FED στη συνεδρίαση του Δεκεμβρίου, όπου χάριν σε αυτή το δολάριο ξεκίνησε τη ενίσχυση του πολύ πριν τη διεξαγωγή των αμερικανικών εκλογών, ενώ η αναμενόμενη αύξηση του πληθωρισμού λόγο της οικονομικής πολιτικής που αναμένεται να ακολουθήσει ο νέος πρόεδρος, οδήγησε σε sell off τους κρατικούς (κι όχι μόνο) τίτλους διεθνώς, στην προσπάθεια των επενδυτών να βρουν μεγαλύτερες αποδόσεις.
Είναι λογικό πως η σημαντική ενίσχυση του δολαρίου τους τελευταίους μήνες, δεν ευνοεί τις αμερικανικές εξαγωγές και εισαγωγές, καθώς όπως μπορούμε να διακρίνουμε στο παρακάτω γράφημα, η ενδυνάμωση αυτού πλήττει αυτές, ενώ η αποδυνάμωση του οδηγεί σε αύξηση των εξαγωγών και εισαγωγών.
Πηγή γραφήματος: Fred graph
Το νέο οικονομικό πρόγραμμα του νέου προέδρου των ΗΠΑ, αναμένεται να οδηγήσει σε σταδιακή αύξηση του πληθωρισμού, κάτι το οποίο ήδη προεξοφλεί το αμερικανικό τριακονταετές ομόλογο, ενισχύοντας παράλληλα και τα αμερικανικά ελλείμματα, όπου σύμφωνα με τον κ. Mobius, αυτό απασχολεί μόνο τους οίκους αξιολόγησης. Η αύξηση των αμερικανικών επιτοκίων ενδέχεται βραχυπρόθεσμα να λειτουργήσει κατά των πληθωριστικών πιέσεων, μεσοπρόθεσμα όμως ο στόχος του 2% θα επιτευχθεί, ενώ η περαιτέρω αύξηση αυτών θα οδηγήσει σε «εξαγωγή» του προς τον υπόλοιπο κόσμο, όπως ακριβώς συνέβαινε τις τελευταίες δεκαετίες.
Εξάλλου κάτι τέτοιο υποστήριξε σε πρόσφατη τηλεοπτική του συνέντευξη και ο πρόεδρος της Templeton κ. Mark Mobious, καθώς εκτιμά σε διολίσθηση του δολαρίου και ενίσχυση των αναδυόμενων οικονομιών. Εξάλλου η νέα οικονομική πολιτική του κ. Trump στοχεύει στην ενίσχυση της αγοράς εργασίας, καθώς και της ανάκαμψης της αμερικανικής οικονομίας, χωρίς όμως να δείχνει μέχρι στιγμής να ανησυχεί τόσο για τα ελλείμματα, όσο και για το επίπεδο χρέους της χώρας το οποίο ανέρχεται πλέον στο 102% περίπου του ΑΕΠ.
Δεν είναι τυχαίο που ο κ. Trump αμφισβητεί τις εμπορικές συμφωνίες NAFTA και TPP, καθώς σε αυτές συμμετέχουν οι δεκαπέντε μεγαλύτεροι εμπορικοί εταίροι των ΗΠΑ, όπως μπορούμε να διακρίνουμε στον παρακάτω πίνακα.
Πηγή γραφήματος: https://www.census.gov
Χαρακτηριστικό αποτελεί το γεγονός, πως οι ΗΠΑ έναντι των βασικών τους εμπορικών εταίρων, όπως Κίνα και Γερμανία, διατηρούν εμπορικό έλλειμμα (βλ. πίνακα παρακάτω). Προφανώς και η πρόθεση του νέου Αμερικανού προέδρου να καταργήσει τις εμπορικές συμφωνίες της χώρας του, σηματοδοτεί την έναρξη εμπορικού πολέμου, από τον οποίο οι ΗΠΑ φιλοδοξούν να βγουν ακόμη πιο ισχυρές. Δεν είναι τυχαίο πως η νομισματική πολιτική της FED έπειτα από τη χρηματοοικονομική κρίση του 2008, κατάφερε να φέρει ανάπτυξη για την αμερικανική οικονομία, να μειώσει σε προ κρίσης επίπεδα την ανεργία, και πλέον έπειτα από ένα δεκαετή σχεδόν κύκλο μείωσης των επιτοκίων, να προχωρά ξανά σε αύξηση αυτών, αφήνοντας τους βασικούς ανταγωνιστές της στην επίλυση των εσωτερικών τους προβλημάτων χρέους και ανάπτυξης.
Πηγή γραφήματος: https://www.census.gov
Το τι μέλλει γενέσθαι αναμένεται να το διαπιστώσουμε στα επόμενα έτη, όπου ήδη ο τελικός νικητής στο νέο εμπορικό πόλεμο που έχει ξεκινήσει θα έχει ήδη ανακηρυχτεί, όπου στην περίπτωση των ΗΠΑ «ο θείος Σαμ» θα αποδειχθεί για ακόμη μία φορά «εφτάψυχος».
