Του Θανάση Παπαδή
Με την ανάρτηση στο σύστημα taxisnet των εκκαθαριστικών του ΕΝΦΙΑ -πληροφορίες αναφέρουν ότι γίνεται προσπάθεια ώστε αυτά να είναι διαθέσιμα από το βράδυ της Κυριακής- αλλά και με τον συμβολαιογράφο από… κοντά προκειμένου να διαπιστωθεί αν οι γονικές παροχές ακινήτων θα πρέπει να γίνουν πριν ή μετά το τέλος του χρόνου, οι θερινές διακοπές ολοκληρώνονται σκληρά και απότομα για τα εκατομμύρια των ιδιοκτητών ακινήτων.
Τα δύσκολα όμως είναι μπροστά και για την κυβέρνηση, καθώς την ίδια ώρα που εκπρόσωποί της θα βγαίνουν στα… μπαλκόνια και στα τηλεοπτικά παράθυρα για να διατηρήσουν τη ρητορική γύρω από τις επικείμενες μειώσεις του ΕΝΦΙΑ (προφανώς από το επόμενο έτος), οι εκπρόσωποι των θεσμών θα έρχονται στην Αθήνα για να ζητήσουν διευκρινίσεις, μεταξύ άλλων και για το πώς προχωράει το επόμενο βήμα της εξίσωσης των αντικειμενικών αξιών με τις εμπορικές.
Μπορεί η κυβέρνηση να μη… μιλάει γι' αυτό, αλλά έχει υπογράψει ότι θα υπάρξουν νέες αλλαγές στις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων και το 2019 αλλά και το 2020. Αλλαγές για τις… φτωχογειτονιές και τις λαϊκές συνοικίες, όπου εξακολουθεί να υπάρχει μεγάλη απόσταση ανάμεσα στις αντικειμενικές και τις εμπορικές αξίες, καθώς η κυβέρνηση δεν «τόλμησε» να προχωρήσει τη διαδικασία, σημαίνει πρόσθετες επιβαρύνσεις και στους φόρους μεταβίβασης αλλά και στον ΕΝΦΙΑ.
Τα αποτελέσματα που θα φανούν στα ειδοποιητήρια του ΕΝΦΙΑ είναι αποτέλεσμα του «μαγειρέματος» που αποφάσισε να κάνει το οικονομικό επιτελείο ώστε εν όψει ΔΕΘ και πιθανών εκλογών -όταν έγιναν οι μεθοδεύσεις δεν υπήρχε ακόμη στο προσκήνιο η καταστροφική πυρκαγιά στο Μάτι- να μην προκύψουν εκατοντάδες χιλιάδες δυσαρεστημένοι.
Αυτός ήταν και ο λόγος για τον οποίο η «εξίσωση» των αντικειμενικών αξιών με τις πραγματικές μεταφέρθηκε χρονικά να γίνει… μισή το 2019 και μισή το 2020, αυτός ήταν και ο λόγος για τον οποίο έγιναν «χειρουργικές παρεμβάσεις» τόσο στο αφορολόγητο του συμπληρωματικού φόρου (σ.σ. αυξήθηκε κατά 50.000 ευρώ, από τις 200.000 στις 250.000 ευρώ) όσο και στα κλιμάκια υπολογισμού του βασικού φόρου, ώστε να «προστατευτούν» από τις επιβαρύνσεις οι περιοχές με τις χαμηλότερες αντικειμενικές αξίες. Υπό αυτά τα δεδομένα, οι ιδιοκτήτες των ακινήτων θα μοιραστούν σε τρεις κατηγορίες:
1. Σε αυτούς που θα έχουν νέα επιβάρυνση σε σχέση με πέρυσι. Είναι περίπου 946.671 πρόσωπα, αριθμός που αντιστοιχεί περίπου στο 15% του συνόλου. Εξ αυτών, οι 737.709 θα έχουν πρόσθετη επιβάρυνση έως και 50 ευρώ σε σχέση με το 2017, ενώ για 100.161 άτομα οι επιβαρύνσεις θα κυμαίνονται από 50 έως 100 ευρώ.
Για 91.466 άτομα οι επιβαρύνσεις θα είναι πολύ μεγάλες, καθώς θα κυμανθούν από τα 100 έως τα 500 ευρώ, ενώ για 17.335 άτομα θα είναι τεράστιες και θα ξεπεράσουν τα 500 ευρώ. Οι «άτυχοι» είναι αυτοί που έχουν ακίνητα σε περιοχές όπου υπήρξε σημαντική αύξηση στις τιμές ζώνης των ακινήτων, η οποία με τη σειρά της οδήγησε και σε σημαντική επιβάρυνση του φόρου ανά τετραγωνικό μέτρο. Τα ακόλουθα παραδείγματα είναι χαρακτηριστικά:
- Στη Δ'', στην Ε'' και την Η'' ζώνη στο 1ο διαμέρισμα του Δήμου Αθηναίων, η αύξηση στην τιμή ζώνης ήταν τέτοια ώστε να οδηγεί και σε αύξηση του συντελεστή υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ κατά 1,6 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Δηλαδή, για ένα διαμέρισμα 100 τ.μ. στις συγκεκριμένες ζώνες θα υπάρχει επιβάρυνση τουλάχιστον 160 ευρώ.
- Υπάρχουν πολλές περιοχές με «συγκρατημένες» αυξήσεις στις τιμές ζώνης οι οποίες θα οδηγήσουν αντίστοιχα και σε συγκρατημένες αυξήσεις του ΕΝΦΙΑ. Για παράδειγμα, στην ΚΒ'' ζώνη του Δήμου Αρτέμιδος η αύξηση της τιμής ζώνης κατά 100 ευρώ θα αυξήσει τον ΕΝΦΙΑ κατά 10 λεπτά ανά τ.μ.
- Υπάρχουν και τα παραδείγματα ακραίας αύξησης λόγω και της απότομης μεταβολής των τιμών ζώνης: Η ΚΕ'' ζώνη στο 1ο διαμέρισμα του Δήμου Αθηναίων ανατιμήθηκε στα 3.050 ευρώ από 1.750 ευρώ που ήταν μέχρι τώρα. Αυτό σημαίνει ότι ο ΕΝΦΙΑ ανά τετραγωνικό μέτρο θα υπολογιστεί με 9,2 ευρώ από 4,5 ευρώ που ήταν μέχρι τώρα. Και ένα διαμέρισμα 100 τ.μ. θα πληρώσει 470 ευρώ επιπλέον.
2. Σε αυτούς που δεν θα δουν καμία αλλαγή στο εκκαθαριστικό τους καθώς είναι ιδιοκτήτες ακινήτων σε περιοχές όπου είτε δεν υπήρξε καμία μεταβολή στην τιμή ζώνης ή ακινήτων σε περιοχές που ναι μεν υπήρξε αλλαγή (αύξηση ή μείωση) η οποία όμως δεν ήταν αρκετή για να οδηγήσει και σε αλλαγή του συντελεστή υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ. Τα εκκαθαριστικά χωρίς αλλαγή αναμένεται να φτάσουν στα 3.995.181 ή στο 62% του συνόλου.
3. Σε αυτούς που θα έχουν μείωση της επιβάρυνσης. Πρόκειται -τουλάχιστον με βάση τα στοιχεία της προκαταρκτικής εκκαθάρισης- για 1.470.962 άτομα. Από αυτούς:
- 893.032 θα δουν στα εκκαθαριστικά τους μείωση έως 50 ευρώ (12 ευρώ κατά μέσο όρο).
- 351.090 θα δουν τον ΕΝΦΙΑ μειωμένο κατά 50-100 ευρώ.
- 213.483 θα δουν μείωση από 100-150 ευρώ στον οφειλόμενο ΕΝΦΙΑ.
- 13.357 θα δουν μείωση πάνω από 150 ευρώ.
Η μείωση δεν θα έχει «ταξικό» χαρακτήρα. Δηλαδή, οι κερδισμένοι δεν είναι κατ' ανάγκη μικροϊδιοκτήτες, καθώς μπορεί να έχουν προκύψει ελαφρύνσεις και για ιδιοκτήτες ακινήτων σε Φιλοθέη και Εκάλη, καθώς και εκεί υπήρξαν σημαντικές μειώσεις στις τιμές ζώνης.
Αντίστοιχα στα εκκαθαριστικά που θα λάβουν τα νομικά πρόσωπα θα υπάρχει:
· αύξηση του ΕΝΦΙΑ άνω των 50 ευρώ στο 9%.
· αύξηση του ΕΝΦΙΑ έως 50 ευρώ στο 5%.
· καμία μεταβολή του ΕΝΦΙΑ στο 25%.
· μείωση του ΕΝΦΙΑ στο 61%.
Στις ΔΟΥ οι πυρόπληκτοι για τον ΕΝΦΙΑ
Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, πριν από την ανάρτηση των ειδοποιητηρίων πληρωμής του ΕΝΦΙΑ, αναμένεται να εκδώσει απόφαση η οποία θα καθορίζει τη διαδικασία απαλλαγής των ακινήτων που καταστράφηκαν μερικώς ή ολοσχερώς από τον φόρο. Τρόπος αυτόματης εξαίρεσης των κατεστραμμένων ακινήτων από την εκκαθάριση που βρίσκεται σε διαδικασία δεν βρέθηκε.
Έτσι, οι πυρόπληκτοι θα υποστούν το σοκ του ειδοποιητηρίου και μετά θα πρέπει -εκτός απροόπτου- να τρέξουν στην εφορία για να δηλώσουν την καταστροφή του ακινήτου και την απαλλαγή από τον φόρο. Σύμφωνα με πληροφορίες, με νομοθετική ρύθμιση της τελευταίας στιγμής, θα επιδιωχθεί να εξαιρεθούν από την ταλαιπωρίας τουλάχιστον οι οικογένειες των θυμάτων της καταστροφικής πυρκαγιάς στο Μάτι.
Οι πυρόπληκτοι δικαιούνται απαλλαγή για το κατεστραμμένο ακίνητο - κατ' εξαίρεση του νόμου που ορίζει ότι ο ΕΝΦΙΑ επιβάλλεται επί της περιουσιακής κατάστασης της 1ης/1/2018. Η απαλλαγή διασφαλίστηκε με ρύθμιση που ενσωματώθηκε στην Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου με όλα τα μέτρα για τους πυρόπληκτους.
Η διάταξη ορίζει ότι: «Κτίσματα μετά του αναλογούντος σε αυτά οικοπέδου, τα οποία βρίσκονται σε περιοχές που έχουν κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης πολιτικής προστασίας λόγω σεισμού, πυρκαγιάς ή πλημμύρας και έχουν αποδεδειγμένα ολοσχερώς καταστραφεί ή υποστεί λειτουργικές ζημιές που τα καθιστούν μη κατοικήσιμα, απαλλάσσονται από τον ΕΝΦΙΑ του έτους εντός του οποίου επήλθε η καταστροφή, με την προϋπόθεση ότι κατά τον χρόνο αυτόν η κυριότητα ή το εμπράγματο δικαίωμα στο ακίνητο ανήκει στον υπόχρεο σε φόρο του έτους αυτού. Με απόφαση του διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων καθορίζονται τα δικαιολογητικά και η διαδικασία χορήγησης των απαλλαγών που ορίζονται στο παρόν άρθρο».
Οι πυρόπληκτοι θα αντιμετωπίσουν μια ακόμη δυσκολία αναφορικά με τον ΕΝΦΙΑ. Επειδή τους δόθηκε περιθώριο χρόνου μέχρι το τέλος Οκτωβρίου για να υποβάλουν τη φορολογική τους δήλωση, η ΑΑΔΕ δεν θα γνωρίζει αν πληρούν τα κριτήρια για να τους δοθεί έκπτωση 50% ή και πλήρης απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ, όπως προβλέπει ο νόμος για όλους τους ιδιοκτήτες.
Έτσι, αποφασίστηκε να ληφθεί υπόψη το εισόδημα του 2016 και να επανεξεταστεί έως τον Φεβρουάριο του 2019 το αν πληρούνται τα κριτήρια της έκπτωσης με βάση πλέον τις δηλώσεις που θα έχουν ήδη υποβληθεί. Για τις περιπτώσεις διαφοροποιήσεων θα υπάρξει και δεύτερο ειδοποιητήριο για τον ΕΝΦΙΑ του 2018.
* Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο της Παρασκευής 24 Αυγούστου
