Photo by Anadolu Agency / Contributor / Getty Images / Ideal Image
Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Σε σαφή προειδοποίηση για νέα υποβάθμιση της Ελλάδας, στην περίπτωση που συνεχιστεί η καθυστέρηση στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης μέχρι τον Ιούλιο, προχώρησε ο οίκος Moody's, προσθέτοντας έναν ακόμη «πονοκέφαλο» στο κυβερνητικό επιτελείο, λίγες μόλις ημέρες πριν τη συνεδρίαση του πολύ σημαντικού Eurogroup της 9ης Μαΐου.
Οι αναλυτές της Moody's ήταν ξεκάθαροι: οι καθυστερήσεις στην αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος μπορούν να επηρεάσουν την πιστοληπτική αξιολόγηση της χώρας, γιατί αυξάνουν τον κίνδυνο έλλειψης ρευστότητας και αποτρέπουν την έναρξη των συζητήσεων για την ελάφρυνση του χρέους, επηρεάζοντας αρνητικά την ανάκτηση της εμπιστοσύνης.
Την ίδια ώρα, προσθέτει η Moody' s, ενισχύεται ο παράγοντας της πολιτικής αβεβαιότητας, λόγω της οριακής κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας του κυβερνητικού συνασπισμού, ενόψει της ψήφισης του φορολογικού και του ασφαλιστικού.
Τι σημαίνουν όλα αυτά;
Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει το liberal.gr, η Moody's ανέβαλε την πιστοληπτική αξιολόγηση της Ελλάδας στις 26 Φεβρουαρίου για να προβεί σε μία… γενναία αναβάθμιση στις 26 Ιουνίου, όταν είναι προγραμματισμένη η δεύτερη για το έτος αξιολόγηση του ελληνικού αξιόχρεου. Υπό την προϋπόθεση, βέβαια, ότι θα είχε κλείσει νωρίτερα η αξιολόγηση από τους Θεσμούς και θα βρισκόταν προ των πυλών η δεύτερη αξιολόγηση του προγράμματος διάσωσης των 86 δισ. ευρώ, η οποία θεωρητικά θα ήταν πολύ πιο… βατή.
Στον οίκο θεωρούσαν, λοιπόν, ότι μέχρι τον Ιούνιο θα είχε ξεκαθαρίσει το τοπίο, θα υπήρχε συμφωνία για τα μέτρα και η χώρα θα είχε επίσης «κερδίσει» την ελάφρυνση του χρέους, με όλες τις θετικές επιπτώσεις αυτών των εξελίξεων για την πραγματική οικονομία (εκταμίευση δόσεων, αποπληρωμή χρεών του Δημοσίου κλπ) και τις τράπεζες (επαναφορά του waiver, φθηνότερη χρηματοδότηση).
Παρ' όλα αυτά, πληροφορίες του liberal.gr αναφέρουν ότι στους οίκους αξιολόγησης είναι έντονη η ανησυχία για τα αποτελέσματα που θα έχουν τα μέτρα που θα ψηφιστούν εξαιτίας των εξαιρετικά μειωμένων αντοχών της ελληνικής κοινωνίας μετά από τόσα χρόνια με διαδοχικές αυξήσεις στους φόρους και μειώσεις σε μισθούς και συντάξεις.
Κατά συνέπεια, δεν αποκλείεται η Moody's να προχωρήσει αυτήν τη φορά στην υποβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της Ελλάδας τον Ιούνιο, στην περίπτωση που συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις και να μη δώσει νέα… παράταση για τις 16 Οκτωβρίου που είναι προγραμματισμένη η τρίτη για το 2016 αναθεώρηση της αξιολόγησης του ελληνικού δημοσίου.
Και αυτό γιατί στις 26 Φεβρουαρίου δεν ήθελαν να επηρεάσουν το κλίμα και προτίμησαν να περιμένουν να δουν το αποτέλεσμα των συνομιλιών. Έχουν περάσει ωστόσο πάνω από 2 μήνες και τα πράγματα είναι στάσιμα, ενώ πλησιάζουν οι πληρωμές του Ιουλίου, για τις οποίες η χώρα χρειάζεται τις δόσεις από το πακέτο διάσωσης.
Αναλυτές εκτιμούν ότι αν φτάσουμε προς τα τέλη Ιουνίου και η διαπραγμάτευση δεν έχει ολοκληρωθεί, τότε ενδεχόμενη υποβάθμιση από τη Moody's δεν αποκλείεται να οδηγήσει σε επανάληψη των περσινών συνθηκών ακραίας αβεβαιότητας, καθώς η πληρωμή των 2,3 δισ. ευρώ στην ΕΚΤ θα απέχει λιγότερο από 1 μήνα (20 Ιουλίου).
Σημειώνεται ότι ο οίκος δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στο ελληνικό ζήτημα, καθώς, μετά και την εμφάνιση της προσφυγικής κρίσης, συμπεριλαμβάνει τις ενδεχόμενες αναταράξεις στην Ελλάδα στους παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν την παγκόσμια ανάπτυξη το 2016.
Μήνυμα… ανάστασης από τις τράπεζες
Στις τράπεζες το σκηνικό δεν είναι ίδιο με πέρσι –όταν σημειώθηκαν εκροές 40 δισ. ευρώ σε 6 μήνες– λόγω της ύπαρξης των capital controls, όμως η ανησυχία είναι έκδηλη, αφού όσο καθυστερεί η ολοκλήρωση της αξιολόγησης, τόσο πηγαίνουν πίσω όλοι οι στόχοι και επιδεινώνονται οι συνθήκες.
«Μέσα στις επόμενες εβδομάδες θα ξέρουμε αν το 2016 θα είναι ακόμη ένα… χαμένο έτος, όχι μόνο για τις τράπεζες, αλλά και για το σύνολο της οικονομίας, καθώς αν η διαπραγμάτευση φτάσει μέχρι τον Ιούλιο, είναι πολύ πιθανό να μην προλάβουμε να πιάσουμε ούτε στο ελάχιστο τους στόχους που είχαμε θέσει για το 2016».
Αυτό σημειώνει ανώτερο τραπεζικό στέλεχος, προσθέτοντας ότι στην περίπτωση που επαληθευτούν οι εκτιμήσεις ξένων μέσων και αναλυτών όπως της Moody's, η ελληνική οικονομία όχι μόνο δεν θα… αναστηθεί, αλλά θα βρεθεί αντιμέτωπη με ένα από τα χειρότερα σενάρια: να βιώσει μία νέα περίοδο έντονης αβεβαιότητας.
Οι καταθέσεις δεν επιστρέφουν, δάνεια δεν δίνονται, επενδυτικά σχέδια μένουν στα χαρτιά αφού όλοι περιμένουν την ολοκλήρωση της αξιολόγησης και η διαχείριση των «κόκκινων» δανείων συνεχίζεται χωρίς να μπαίνουν στο παιχνίδι οι μεγάλες επιχειρηματικές οφειλές. Με άλλα λόγια, όλα είναι στάσιμα.
Αν προσθέσουμε σε όλα αυτά τον αντίκτυπο που έχει η πολιτική αστάθεια στον τραπεζικό κλάδο, τότε οι εγχώριοι πιστωτικοί όμιλοι θα πρέπει να προετοιμάζονται για ένα ακόμη «καυτό» καλοκαίρι. Δεν είναι άλλωστε τυχαίες οι τοποθετήσεις ανώτερων Ευρωπαίων αξιωματούχων, όπως της Επόπτριας των ευρωπαϊκών τραπεζών, Daniele Nouy, η οποία δήλωσε ότι οι τράπεζες στην Ελλάδα οδηγήθηκαν σε νέα ανακεφαλαιοποίηση προς τα τέλη του 2015, εξαιτίας των προβλημάτων που αντιμετώπισαν λόγω των πολιτικών γεγονότων.
