Του Θεόδωρου Σεμερτζίδη
Η νομισματική πολιτική των μεγαλύτερων κεντρικών τραπεζών του κόσμου, στις διάφορες αποφάσεις τους λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τους τον πληθωρισμό και πως θα επιδράσει πάνω σε αυτόν η οποιαδήποτε απόφαση τους.
Από την άλλη, οι πολίτες, στην οικονομική ζωή των οποίων επιδρούν οι απόφασεις τους, αντιλαμβάνονται τα τελευταία χρόνια ότι το εισόδημά τους μειώνεται και πως δεν αποταμιεύουν ή αποταμιεύουν λιγότερα από ότι στο παρελθόν. Κι αυτό είναι λογικό, καθώς ελέω της κρίσης χρέους το 2008 οι μισθοί έχουν μειωθεί.
Πέραν όμως αυτής της παραδοχής, διαπιστώνουμε καθημερινά ότι το κόστος ζωής γίνεται ολοένα και υψηλότερο, ενώ το κόστος παραγωγής πολλών προϊόντων παραμένει χαμηλό (κυρίως λόγω της τιμής του πετρελαίου).
Σε αυτό το τελευταίο, σημαντικό ρόλο παίζει ο πληθωρισμός. Το τελευταίο διάστημα οι κεντρικοί τραπεζίτες τόσο της ΕΚΤ όσο και της FED δείχνουν να μην τους απασχολεί ιδιαίτερα ο πληθωρισμός. Κι αυτό γιατί ο υψηλός πληθωρισμός μπορεί να οδηγήσει μια οικονομία στην ύφεση, πράγμα για το οποίο οι κεντρικοί τραπεζίτες προς το παρόν δεν ανησυχούν. Είναι όμως τα πράγματα έτσι; Βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα ο πληθωρισμός;
Στο παραπάνω ερώτημα την απάντηση μας δίνει το παρακάτω γράφημα, στο οποίο παριστάνονται οι τιμές του CPI, Core CPI, CPI cumulative change και core CPI cumulative change των ΗΠΑ.
Να σημειώσουμε εδώ πως οι περισσότεροι οικονομολόγοι δείχνουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τον δομικό πληθωρισμό (Core CPI) ο οποίος δεν περιλαμβάνει τα καύσιμα που χρησιμοποιούνται στις μεταφορές, στην θέρμανση (κατοικίες) και στην παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος. Επίσης δεν περιλαμβάνει τα τρόφιμα και αναψυκτικά (αλκοολούχα αναψυκτικά), καθώς ούτε τον καφέ και την Coca Cola.
Όπως παρατηρούμε στο παρακάτω γράφημα, εξετάζοντας μόνο τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (CPI) και τον δομικό Δείκτη Καταναλωτή (Core CPI, εξαιρουμένων αυτών που προαναφέραμε) και την σωρευτική απόδοση αυτών των δύο, θα διαπιστώσει κανείς πως η εικόνα είναι διαφορετική.
Στην μεν πρώτη περίπτωση ο πληθωρισμός κινείται σταθερά κάτω του 2%, ενώ στην δεύτερη υπάρχει διαρκής ανοδική πορεία των δύο μεγεθών. Επίσης αυτό που εύκολα μπορεί να παρατηρήσει κανείς, είναι ότι το πετρέλαιο και τα τρόφιμα επηρεάζουν σημαντικά την διαμόρφωση του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή όπως παρατηρούμε στο παρακάτω γράφημα σύμφωνα με το Bureau of labor Statistics.
Παρότι τα τελευταία δύο χρόνια παρατηρείται μια ραγδαία πτώση των τιμών του πετρελαίου και των τροφίμων, ο δομικός πληθωρισμός συνεχίζει να διατηρείται σε υψηλότερα επίπεδα, κάτι το οποίο δεν ίσχυε κατά την χρηματοοικονομική κρίση το 2008.
Προφανώς όλος αυτός ο πακτωλός χρημάτων που διέθεσαν οι κεντρικές τράπεζες (κυρίως ΕΚΤ και FED) από το 2008 (όπως φαίνεται και στο παρακάτω γράφημα) κι έπειτα, μέσω των ποσοτικών τους χαλαρώσεων, κάπου θα πρέπει να διοχετεύτηκε.
Κυρίως όμως διοχετεύτηκε στην δημιουργία χρέους, με τις κεντρικές τράπεζες να απορροφούν «τα τοξικά απόβλητα» των αγορών, με την ελπίδα ότι κάποια στιγμή θα καταφέρουν να πουλήσουν σε κάποια εύλογη αξία είτε απευθείας είτε «πακετάροντάς» τα σε κάποιο σύνθετο προϊόν.
Οι τιμές του χρυσού παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα με πτωτική πορεία, μετά την έκρηξη της τιμής του προς τα επίπεδα των $2000. Βλέπετε, ο χρυσός είναι ευαίσθητος στο δολάριο και κυρίως στον πληθωρισμό.
Επίσης η κεφαλαιοποίηση των χρηματιστηρίων σε σχέση με το ΑΕΠ ακολουθεί πτωτική τροχιά από το 2008 κι έπειτα (όπως παρατηρούμε στο παρακάτω διάγραμμα).
Σύμφωνα με τα παραπάνω προκύπτουν δύο βασικά ερωτήματα:
Πρώτον, πόσο πληθωρισμό μας κρύβουν οι κεντρικές τράπεζες και, δεύτερον, με πoιο τρόπο τον κρύβουν.
Στα παραπάνω ερωτήματα απάντηση μπορούν να δώσουν μόνο τα γεράκια της FED, αφού εδώ και δεκαετίες σχεδιάζουν την παγκόσμια οικονομία.
