Για το πότε μπορεί να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος, το ρόλο του ΔΝΤ, την υπόθεση των Σκουριών και κατά πόσον υπάρχει ακόμα ο κίνδυνος του Grexit στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων μιλάει ο Λετονός αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Valdis Dombrovskis, δίνοντας την πρώτη συνέντευξη της χρονιάς στην Καθημερινή, μαζί με άλλες τέσσερις ευρωπαϊκές εφημερίδες.
– Η Ελλάδα δεν έχει άμεσες πληρωμές τους επόμενους μήνες και αξιωματούχοι δηλώνουν ότι η αξιολόγηση μπορεί να κρατήσει μήνες αντί για εβδομάδες. Πότε πιστεύετε ότι θα ολοκληρωθεί και ποιες θα είναι οι συνέπειες στην ελληνική οικονομία αν οι διαπραγματεύσεις κρατήσουν πολύ;
Είμαστε έτοιμοι και διατεθειμένοι να ξεκινήσουμε την αξιολόγηση όσο το δυνατόν γρηγορότερα, πιθανότατα την επόμενη εβδομάδα, αλλά δεν βάζουμε κάποια προθεσμία για το πότε πρέπει να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση. Για μας προτεραιότητα είναι να ικανοποιηθούν οι προϋποθέσεις για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης. Η ολοκλήρωση εξαρτάται από την ασφαλιστική μεταρρύθμιση όπου οι ελληνικές αρχές έχουν μια περιεκτική πρόταση, πρέπει να θέσουν σε λειτουργία το ταμείο ιδιωτικοποιήσεων και να βρουν τα μέτρα με τα οποία θα πετύχουν πρωτογενές πλεόνασμα για το 2016 - 2018. Είμαστε διατεθειμένοι να προχωρήσουμε με την αξιολόγηση όσο το δυνατόν γρηγορότερα, αλλά δεν μπορούμε να προχωρήσουμε πιο γρήγορα από τις ελληνικές αρχές. Αν δεν ικανοποιηθούν οι προϋποθέσεις, δεν θα έχουμε τίποτε να παρουσιάσουμε στα κράτη-μέλη.
– Μια σειρά από αξιωματούχους έχει δηλώσει ότι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο πρέπει να συμμετάσχει στην αξιολόγηση. Από τη στιγμή που το ΔΝΤ δεν έχει συμβάλει με χρήματα στο ελληνικό πρόγραμμα από το καλοκαίρι του 2014, θα μπορούσε να συνεχίσει με έναν τεχνικό/συμβουλευτικό ρόλο;
Αυτό επαφίεται τους πιστωτές και στα υπόλοιπα κράτη-μέλη να το αποφασίσουν. Στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή δουλεύουμε με την υπόθεση ότι το ΔΝΤ θα συνεχίσει να είναι στο πρόγραμμα και με χρηματοδότηση. Αλλωστε το ΔΝΤ είναι στενά αναμεμειγμένο στις συζητήσεις όσον αφορά την πολιτική αλλά και τις προϋποθέσεις της αξιολόγησης.
Η σειρά των γεγονότων
– Μπορείτε να μας εξηγήσετε τη σειρά που θα εξελιχθούν τα γεγονότα; Γιατί υπάρχει μια σύγχυση. Από τη μια το ΔΝΤ λέει ότι για να κλείσει η αξιολόγηση χρειάζεται πριν συμφωνία στην ελάφρυνση του χρέους και από την άλλη υπάρχουν κράτη-μέλη που υποστηρίζουν ότι χωρίς τη συμμετοχή του ΔΝΤ δεν μπορεί να κλείσει η αξιολόγηση και θέλουν η συζήτηση για την ελάφρυνση του χρέους να γίνει αργότερα.
Έχετε δίκιο, υπάρχει κάποιο ζήτημα με τη σειρά των γεγονότων. Οπως αναφέρατε, το ΔΝΤ περιμένει την ελάφρυνση του χρέους πριν συμφωνήσει για τη συμμετοχή του στο πρόγραμμα, και τα κράτη-μέλη υποστηρίζουν ότι θα συζητήσουν τη βιωσιμότητα του χρέους μετά την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης. Αν υπάρχει μια ξεκάθαρη πρόοδος στην εφαρμογή του προγράμματος, η Ελλάδα βρίσκεται στον δρόμο προς την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης και οι ελληνικές αρχές έχουν εφαρμόσει τα συμφωνηθέντα, το παραπάνω πρόβλημα μπορεί να λυθεί. Το βλέπω περισσότερο ως τεχνικό πρόβλημα και δεν το βλέπω να παίρνει μεγάλες πολιτικές διαστάσεις, είμαι αισιόδοξος ότι θα αντιμετωπιστεί ταυτόχρονα.
– Εσείς μαζί με τον κ. Κλ. Ρέγκλινγκ ήσασταν το καλοκαίρι υπέρ της άποψης ότι πιο σημαντική είναι η εξυπηρέτηση του χρέους και λιγότερο η ποσοστιαία μείωση του χρέους, σε αντίθεση με αυτό που υποστηρίζει το ΔΝΤ. Αυτή η διαφορά απόψεων υπάρχει ακόμα;
Σίγουρα το ΔΝΤ βάζει τη βιωσιμότητα του χρέους ως προϋπόθεση για τη συμμετοχή του στο πρόγραμμα. Εν κατακλείδι, θα είναι μια απόφαση που θα πρέπει να πάρει το διοικητικό συμβούλιο του ΔΝΤ, αλλά θα πρέπει να δουν τι είδους μέτρα συζητιούνται. Είναι έτοιμοι να χρησιμοποιήσουν την ανάλυσή μας όσον αφορά το κόστος για την εξυπηρέτηση του χρέους. Βεβαίως, το συμπέρασμα είναι πως το χρέος ως προς το ΑΕΠ είναι πολύ υψηλό, αλλά όταν κάποιος κοιτάξει το κόστος για την εξυπηρέτηση του χρέους, την περίοδο χάριτος, τα πολύ χαμηλά επιτόκια, τότε το κόστος για την εξυπηρέτηση του χρέους είναι πολύ πιο διαχειρίσιμο. Είναι βασικά χαμηλότερο από το κόστος της Ιταλίας και της Πορτογαλίας, ένα επιχείρημα που έχει δεχθεί το ΔΝΤ στη συζήτηση για τη βιωσιμότητα του χρέους. Σίγουρα, στο τέλος της μέρας τον τελευταίο λόγο θα έχουν οι δανειστές και τα υπόλοιπα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης.
– Την Τετάρτη μια μεγάλη ξένη εταιρεία, που δραστηριοποιείται στη Βόρεια Ελλάδα, αποφάσισε να αναστείλει τις εργασίες εξαιτίας των προβλημάτων που αντιμετωπίζει με την αδειοδότησή της. Ενας από τους βασικούς σκοπούς του προγράμματος δεν είναι να γίνει ελκυστική η Ελλάδα σε επενδυτές;
Πρέπει να παραδεχθούμε ότι υπάρχουν ορισμένες ανησυχίες όσον αφορά το επιχειρηματικό περιβάλλον στην Ελλάδα. Η πρώτη προϋπόθεση για να ανακάμψει η ελληνική οικονομία είναι η χρηματοπιστωτική σταθερότητα και σημαντικά βήματα γίνονται για τον σκοπό αυτό· και τώρα αν ολοκληρωθεί η πρώτη αξιολόγηση, είναι ένα μεγάλο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση. Συγχρόνως υπάρχει ανάγκη για ένα προβλέψιμο επιχειρηματικό περιβάλλον. Για να ανακάμψει η Ελλάδα, χρειάζεται επενδύσεις, εγχώριους επενδυτές αλλά και από το εξωτερικό. Αυτό είναι κάτι στο οποίο πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη σημασία αν προχωρούμε προς την ανάκαμψη, και πρέπει να γίνει πολύ ξεκάθαρο στις ελληνικές αρχές – πρέπει να καλλιεργήσουν ένα θετικό επιχειρηματικό περιβάλλον.
– Θα κάνετε κάτι γι' αυτό;
Δεν παρεμβαίνουμε σε συγκεκριμένα ζητήματα, αλλά αυτό είναι μέρος ευρύτερων ανησυχιών που έχουμε όταν κοιτάμε τις οικονομικές προβλέψεις για το πότε και πώς μια οικονομία θα ανακάμψει, και σίγουρα το επιχειρηματικό περιβάλλον είναι μέρος των ανησυχιών.
– Το Grexit και η πρόταση για time-out βρίσκονται ακόμα στο τραπέζι ή έχουμε ξεπεράσει αυτό το σημείο;
Έτσι θα έλεγα, σίγουρα θα το ήλπιζα, τουλάχιστον κανένας δεν το συζητάει πια. Η ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης είναι πολύ σημαντική, είναι ένα τεστ αξιοπιστίας της ελληνικής κυβέρνησης στα μάτια των κρατών-μελών. Αν η Ελλάδα ολοκληρώσει την αξιολόγηση, θα δείξει ότι είναι σοβαρή στις δεσμεύσεις της, το πρόγραμμα της είναι εντός τροχιάς και αυτό θα είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα προς την ανάκτηση της σταθερότητας στην Ελλάδα.
