Η στρατηγικού χαρακτήρα αποψινή ήττα δένει τα χέρια στον Ερντογάν, τόσο στο εσωτερικό, όσο και στο εξωτερικό, εκτιμά ο διεθνολόγος Κ.Φίλης, μιλώντας στο Liberal. Στο εσωτερικό, θα αναγκαστεί να έρθει πιο κοντά στον εταίρο του Ντ.Μπαχτσελί γεγονός που θα φέρει αναπόφευκτα νέες «κορώνες» και του περιορίζει τα περιθώρια κάποιου μεγάλου συμβιβασμού στην εξωτερική πολιτική, είτε αυτός έχει να κάνει με την Ευρωπαϊκή Ένωση, είτε με την Ελλάδα, το Κυπριακό.
Ταυτόχρονα, όντας εξασθενημένος, θα συνεχίσει την πορεία προς την κανονικότητα, τόσο στην οικονομία όσο και στην εξωτερική πολιτική, και ακριβώς λόγω της αδυναμίας του δεν έχει πλέον το περιθώριο, για ανατροπές, για παράδειγμα, να στραφεί, σε βάρος των Αμερικανών, όπως παλαιότερα.
Η εξασθένιση του θα έχει αντίκτυπο και σε ό,τι αφορά τις δρομολογούμενες από τον ίδιο αλλαγές στο Σύνταγμα. Η τροποποίηση αυτή απαιτεί πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο, την οποία πλέον δεν είναι εύκολο να βρει. Χρειάζεται να κάνει συμμαχίες, τις οποίες αυτή τη στιγμή δεν έχει για να προβεί στις μεγάλες αλλαγές, τουλάχιστον στην κατεύθυνση που ο ίδιος θέλει. Δυσχεραίνει και αυτό το εγχείρημα. Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη.
Τι σημαίνει η ήττα Ερντογάν στις δημοτικές εκλογές της Τουρκίας;
Είναι η πρώτη φορά από το 2002, που το ΑΚΡ χάνει στην επικράτεια, όπως δείχνουν τα μέχρι τώρα αποτελέσματα, γεγονός που μεταφράζεται σε μια στρατηγικού χαρακτήρα ήττα για τον Ερντογάν, με βασική αιτία την πορεία της οικονομίας.
Αυτό σημαίνει ότι ο Εκρέμ Ιμάμογλου καθίσταται εκ των πραγμάτων ο οιονεί αρχηγός της αντιπολίτευσης και θα είναι πάρα πολύ δύσκολο να μην είναι αυτός ο υποψήφιος για την Προεδρία στις εκλογές του 2028. Έχει βρει, όπως φαίνεται το τρόπο να κερδίζει τον Ερντογάν, δηλαδή τους υποψήφιους του, και μάλιστα αυτή τη φορά χωρίς η αντιπολίτευση να έχει συσπειρωθεί γύρω από το πρόσωπο του.
Οι σημερινές εξελίξεις στους μεγάλους Δήμους της Τουρκίας δείχνουν ότι ο Ερντογάν θα πρέπει να επανεκτιμήσει την κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας, καθώς και ότι έρχεται εκ των πραγμάτων πιο κοντά με τον ηγέτη του Κόμματος Εθνικιστικού Κινήματος (MHP) και εταίρο του, Ντεβλέτ Μπαχτσελί. Ενας ισχυρός Ερντογάν μπορεί να χρησιμοποιεί το Μπαχτσελί, ένας λιγότερο ισχυρός Ερντογάν, εξαρτάται από αυτόν.
Αυτό σημαίνει μια εθνικιστική στροφή του Ερντογάν;
Θα είναι οδυνηρό για τον Ερντογάν να μη συνεχίσει την πορεία προς την κανονικότητα, τόσο στην εξωτερική πολιτική, όσο και στην οικονομία, αλλά ακριβώς επειδή πιέζεται δεν θα του είναι καθόλου εύκολο να κάνει ανατροπές, όπως στο παρελθόν. Δεν έχει πλέον το περιθώριο, όντας πιο εξασθενημένος, να στραφεί, για παράδειγμα, όπως παλαιότερα σε βάρος των Αμερικανών.
Στο εσωτερικό, η ανάγκη να έχει πιο κοντά του τον Μπαχτσελί, μπορεί να τον αναγκάσει, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τις «κορώνες» να επιστρέψει στο παρελθόν, δηλαδή σε μια πολύ πιο επιθετική ρητορική.
Δυσκολεύει στον βαθμό που θα εξαρτάται περισσότερο από το Μπαχτσελί, η προοπτική κάποιου μεγάλου συμβιβασμού στην εξωτερική πολιτική, είτε αυτός έχει να κάνει με την Ευρωπαϊκή Ένωση, είτε με την Ελλάδα και το Κυπριακό.
Τι μπορεί να σημαίνει αυτό στα ελληνοτουρκικά; Μπορεί να δούμε ένα Ερντογάν από τα παλιά;
Δεν μπορούμε να το εκτιμήσουμε ακόμη αυτό. Εξάλλου μετά από αυτή την ήττα, ο Ερντογάν είναι πιο ευάλωτος, άρα δεν έχει πολλά περιθώρια, όπως σας είπα, για να ξεφύγει από την κανονικότητα και απέναντι στους Αμερικανούς. Διαφορετικό είναι ένας πανίσχυρος Ερντογαν στο εσωτερικό, που όταν μιλάει το κάνει εξ ονόματος των συμπατριωτών του, κάτι που μετράει πολύ για την περίπτωση της Τουρκίας, η οποία ασκεί τη συγκεκριμένη εξωτερική πολιτική, και είναι διαφορετικό, ένας πιο αδύναμος Ερντογάν.
Όταν πλέον θα πρέπει να ικανοποιεί ένα κόμμα που παραπέμπει στο βαθύ κράτος και στο παρακράτος της Τουρκίας, τα περιθώρια περιορίζονται πολύ. Είναι δύσκολο για τον ίδιο, ακόμη και αν το σκεφτόταν, να προβεί σε κάποιους συμβιβασμούς, τους οποίους ένας ισχυρός Ερντογάν θα μπορούσε να επιβάλει στο εσωτερικό πιο εύκολα.
Η ήττα του Ερντογάν θα έχει επιπτώσεις και όσον αφορά τι επιχειρούμενες αλλαγές στο Σύνταγμα της χώρας;
Η εξασθένιση του θα έχει αντίκτυπο και σε ό,τι αφορά τις δρομολογούμενες από τον ίδιο αλλαγές στο Σύνταγμα. Η τροποποίηση αυτή απαιτεί πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο, την οποία πλέον δεν είναι εύκολο να βρει. Χρειάζεται να κάνει συμμαχίες, τις οποίες αυτή τη στιγμή δεν έχει για να προβεί στις μεγάλες αλλαγές, τουλάχιστον στην κατεύθυνση που ο ίδιος θέλει. Δυσχεραίνει και αυτό το εγχείρημα.
Συμπερασματικά, η στρατηγικού χαρακτήρα αποψινή ήττα δένει τα χέρια στον Ερντογάν, για διαφορετικούς λόγους, τόσο στο εσωτερικό, όσο και στο εξωτερικό.
