Οι αγορές υποδέχθηκαν πανηγυρικά τόσο τα πρακτικά των πρόσφατων συνεδριάσεων της Fed και της ΕΚΤ, όσο και την πολυαναμενόμενη ομιλία του Τζερόμ Πάουελ στο Jackson Hole.
Ξεκινώντας από τα του οίκου μας, τα πρακτικά της ΕΚΤ ως ένα σημείο ήρθαν να κλείσουν το «κενό», δεδομένου ότι η ΕΚΤ κράτησε αμετάβλητα τα επιτόκια της τον προηγούμενο μήνα μετά τη μείωση του Ιουνίου και δεν έδωσε πολλές πληροφορίες για τις επόμενες κινήσεις στη νομισματική πολιτική της.
Σύμφωνα με τα πρακτικά λοιπόν η συνεδρίαση του Σεπτεμβρίου θεωρείται ευρέως ως η κατάλληλη στιγμή για την επαναξιολόγηση του συσταλτικού επιπέδου της νομισματικής πολιτικής, ενώ την ίδια στιγμή οι αξιωματούχοι σημείωσαν ότι είναι σημαντικό να μην επιβαρυνθεί αδικαιολόγητα η οικονομία με τη διατήρηση των επιτοκίων σε συσταλτικά επίπεδα για υπερβολικά πολύ καιρό.
Η αλήθεια είναι ότι με τη βιομηχανική παραγωγή και τους δείκτες PMI να έχουν πάρει επικίνδυνη «κλίση», η Λαγκάρντ δεν έχει πολλές επιλογές τον Σεπτέμβριο, κάτι που ήδη έχει σπεύσει να προεξοφλήσει η επενδυτική κοινότητα.
Από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού τώρα, ο Πρόεδρος της Fed κατά την ομιλία του στο συμπόσιο του Jackson Hall αποφάσισε να είναι πιο αποκαλυπτικός από τα πρακτικά της Fed.
Ο Πάουελ επικεντρώθηκε στο να «ακυρώσει» τις κριτικές που έγιναν κατά το τελευταίο sell-οff σχετικά με την καθυστέρηση της Fed να μειώσει το επιτόκιο πολιτικής της και αν και με δεξιοτεχνία δεν παρείχε ακριβείς πληροφορίες όσον αφορά το χρονοδιάγραμμα και την έκταση των περικοπών, μιας και αυτές οι λεπτομέρειες θα εξαρτηθούν από τα εισερχόμενα μακροοικονομικά δεδομένα των επόμενων εβδομάδων, στην ουσία προανήγγειλε με τον πιο επίσημο ίσως τρόπο την έναρξη της αλλαγής της αμερικανικής δημοσιονομικής πολιτικής.
H Fed μετατοπίζει το κέντρο βάρους της νομισματικής πολιτικής
Ο Πάουελ όχι μόνο προανήγγειλε την έναρξη μείωσης των επιτοκίων, αλλά φρόντισε να αφήσει ανοικτό το μέγεθος αυτής της μείωσης, λειαίνοντας τις ανησυχίες των αγορών μετά την πρόσφατη εκτίμηση ότι ο περιορισμός της νομισματικής σύσφιξης ίσως δεν ξεκινήσει τόσο δυναμικά όσο τιμολόγησε η αγορά.
«Ο πληθωρισμός έχει μειωθεί σημαντικά. Η αγορά εργασίας δεν είναι πλέον υπερθερμασμένη και οι συνθήκες είναι πλέον λιγότερο σφιχτές από εκείνες που επικρατούσαν πριν από την πανδημία. Οι περιορισμοί στην προσφορά έχουν εξομαλυνθεί. Και η ισορροπία των κινδύνων για τις δύο εντολές μας έχει αλλάξει», δήλωσε χαρακτηριστικά ο τιμονιέρης της Fed, σηματοδοτώντας ότι η Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ θα στρέψει πλέον την προσοχή της στο δεύτερο σκέλος της διπλής εντολής της, ήτοι στην αγορά εργασίας.
Προσέξτε όμως γιατί μετατοπίζει η Fed το κέντρο βάρους της πολιτικής της: Γιατί η «ισορροπία κινδύνων έχει αλλάξει»
Αυτό που μας ξεκαθάρισε χθες ο Πάουελ είναι ότι η προσοχή της Fed εφεξής θα επικεντρωθεί στην αγορά εργασίας, δεδομένου ότι το ποσοστό ανεργίας πέριξ του 4,3% βρίσκεται πλέον σε ένα επίπεδο που θεωρητικά τουλάχιστον, συνάδει με σταθερό πληθωρισμό μακροπρόθεσμα.
Ως εκ τούτου, η Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ πρέπει να επικεντρωθεί στο να μην ξεφύγει αισθητά η ανεργία από αυτό το κρίσιμο μέγεθος, δεδομένου ότι εξασφαλίζει από τη μια την ισορροπία στις τιμές και από την άλλη κρατάει «ζωντανή» την ανάπτυξη.
Στο σημείο αυτό να αναφέρουμε ότι ο Πάουελ αρχικά απέδωσε την αύξηση της ανεργίας σε περισσότερα άτομα που εισέρχονται στο εργατικό δυναμικό και σε βραδύτερο ρυθμό προσλήψεων, παρά σε αύξηση των απολύσεων ή σε γενική επιδείνωση της αγοράς εργασίας.
Όμως για τους προσεκτικούς, ο Πάουελ αν και αρκετά «κομψά», δεν έκρυψε τις ανησυχίες του για το μέλλον:
«Στόχος μας ήταν να αποκαταστήσουμε τη σταθερότητα των τιμών διατηρώντας παράλληλα μια ισχυρή αγορά εργασίας, αποφεύγοντας τις απότομες αυξήσεις της ανεργίας που χαρακτήριζαν προηγούμενα αποπληθωριστικά επεισόδια, όταν οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό ήταν λιγότερο καλά εδραιωμένες... Αν και το έργο δεν έχει ολοκληρωθεί, έχουμε σημειώσει μεγάλη πρόοδο προς την κατεύθυνση αυτή».
Προσέξτε την αναφορά του Πάουελ για τις προσδοκίες για τον πληθωρισμό. Τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη όμως, οι προσδοκίες των καταναλωτών για τον πληθωρισμό παραμένουν αυξημένες. Τι ανησυχεί λοιπόν τον Πάουελ;
Μας το είπε εμμέσως στη συνέχεια, κατά την ιστορική ανασκόπηση στην οποία ο Πρόεδρος της Fed αφιέρωσε αρκετό χρόνο προκειμένου να μας εξηγήσει τι οδήγησε την εκτόξευση του πληθωρισμού στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 40 ετών, γιατί η Fed « λανθασμένα» όπως παραδέχθηκε τον θεώρησε αρχικά παροδικό και γιατί οι πιέσεις στις τιμές υποχώρησαν χωρίς ύφεση.
Η άνοδος του πληθωρισμού λοιπόν ήταν «ένα παγκόσμιο φαινόμενο, αποτέλεσμα της ταχείας αύξησης της ζήτησης αγαθών, των διαταραχών στις αλυσίδες εφοδιασμού, των στενών αγορών εργασίας και των απότομων αυξήσεων στις τιμές των βασικών εμπορευμάτων».
Στην αρχή ο Πάουελ και οι υπόλοιποι αξιωματούχοι της Fed χαρακτήρισαν την αύξηση των τιμών ως κάτι «παροδικό» που σχετίζονταν με την πανδημία του κορονοϊού, αλλά όταν στη συνέχεια εξαπλώθηκε από τα αγαθά στις υπηρεσίες, η Fed κατανόησε το λάθος της και έκανε άμεση στροφή αυξάνοντας τα επιτόκια εως κατά 5,25 ποσοστιαίες μονάδες.
Όσον αφορά το γεγονός ότι η αμερικανική οικονομία απέφυγε την ύφεση παρά την τόσο επιθετική πολιτική σύσφιξης, ο Πρόεδρος της Fed το απέδωσε στην εμπιστοσύνη της αγοράς στη Fed και στις καλά εδραιωμένες προσδοκίες ότι ο πληθωρισμός εν τέλει θα υποχωρούσε.
Στο σημείο αυτό όμως δεν μπορούμε παρά να αναρωτηθούμε: Οι διαταραχές στις εφοδιαστικές αλυσίδες έχουν εκλείψει; Οι αυξήσεις στις τιμές των βασικών εμπορευμάτων δεν υπάρχουν και τώρα; Κάτω από αυτές τις συνθήκες και δεδομένου ότι η Κεντρική Τράπεζα ξεκινάει τη μείωση επιτοκίων, είμαστε σίγουροι ότι οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό συνεπικουρούν το έργο της Κεντρικής Τράπεζας;
Υπόκωφες αιχμές για την ανάπτυξη
Αυτό που μας έκανε εντύπωση χθες είναι το γεγονός ότι ο Πάουελ υπερθεμάτισε ότι θα κάνει ό, τι μπορεί για να στηρίξει μια ισχυρή αγορά εργασίας, καθώς σημειώνεται περαιτέρω πρόοδος προς τη σταθερότητα των τιμών, δεδομένου –προσέξτε- «ότι οι ανοδικοί κίνδυνοι για τον πληθωρισμό έχουν μειωθεί και οι καθοδικοί κίνδυνοι για την απασχόληση έχουν αυξηθεί».
Εν ολίγοις, η αρχική ρητορική ότι η αύξηση της ανεργίας οφείλεται σε περισσότερα άτομα που εισέρχονται στο εργατικό δυναμικό και σε βραδύτερο ρυθμό προσλήψεων, λίγο πολύ χάθηκε από ένα σημείο της ομιλίας και μετά.
Για την ακρίβεια ο Πάουλ ήταν κατηγορηματικός για το ότι η η Fed θέλει να αποτρέψει οποιαδήποτε περαιτέρω διάβρωση της αγοράς εργασίας, σε μια στροφή 180 μοιρών από παλαιότερη ρητορική περί «πόνου» στην αγορά εργασίας προκειμένου να ελεγχθεί η άνοδος των τιμών.
Η εστίαση του Πάουελ στις θέσεις εργασίας και η διευκρίνηση του ότι «δεν επιδιώκει ούτε καλωσορίζει περαιτέρω ψύξη των συνθηκών στην αγορά εργασίας» διατηρεί τις ελπίδες της αγοράς για τουλάχιστον μία μείωση 50 μονάδων στις επόμενες τρεις συνεδριάσεις μέχρι τα τέλη του έτους.
Άλλωστε το σημερινό επίπεδο του επιτοκίου πολιτικής παρέχει άφθονο «χώρο» για να ανταποκριθεί η Fed στους κινδύνους που μπορεί να εμφανισθούν, «συμπεριλαμβανομένου του κινδύνου ανεπιθύμητης περαιτέρω εξασθένησης των συνθηκών στην αγορά εργασίας» όπως πρόσθεσε όλο νόημα ο Πάουελ.
Τελικά, το σενάριο για μια εξαιρετικά απαλή προσγείωση ίσως τώρα να μπαίνει στην πιο κρίσιμη φάση για την υλοποίηση του, όπως μας αποκαλύπτουν άλλωστε και οι δείκτες PMI. (σ.σ: Θυμηθείτε σχετική πρόσφατη ανάλυση όσον αφορά τους κινδύνους για την ανάπτυξη και τις τιμές εδώ).
Για άλλη μια φορά η αγορά «αγνοεί» την Κεντρική Τράπεζα της Ιαπωνίας
Με τα φώτα όλα στο Jackson Hall, λίγοι ασχολήθηκαν με όσα εξήγγειλε ο διοικητής της Τράπεζας της Ιαπωνίας, Kazuo Ueda ή με την πορεία της ισοτιμίας usd/ jpy η οποία μετά από μια δυναμική επαναφορά του δολαρίου στο 149 έναντι του γιεν επανήλθε πάλι στο κρίσιμο τεχνικό σημείο του 144.
Η κίνηση του ζεύγους οφείλεται στην αποφασιστικότητα του διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας της Ιαπωνίας να αυξήσει τα επιτόκια αν ο πληθωρισμός συνεχίσει να ταλαιπωρεί την ιαπωνική οικονομία, στέλνοντας σήμα στις αγορές ότι η πρόσφατη μεταβλητότητα δεν θα εκτροχιάσει το μακροπρόθεσμο σχέδιο της τράπεζας για αυξήσεις των επιτοκίων.
Ο Ueda σημείωσε ότι η τεράστια μεταβλητότητα στις αγορές στις αρχές του Αυγούστου πυροδοτήθηκε από τους φόβους για ύφεση στις ΗΠΑ, μετά τα αδύναμα οικονομικά στοιχεία που ανακοινώθηκαν εκεί, αλλά την ίδια στιγμή και από την αύξηση των επιτοκίων που έκανε η Τράπεζα της Ιαπωνίας τον Ιούλιο, γεγονός που οδήγησε σε απότομη αναστροφή της πτώσης του γιεν.
Ξεκαθάρισε όμως ότι παρά τη μεταβλητότητα στις αγορές, δεν υπάρχει καμία αλλαγή στη βασική στάση της Τράπεζας της Ιαπωνίας να προσαρμόσει τον βαθμό της νομισματικής χαλάρωσης, αν διαπιστώσει ότι οι οικονομικές εξελίξεις και οι εξελίξεις στις τιμές επιβεβαιώνουν τις προβλέψεις της.
Οι δηλώσεις του δείχνουν ότι η Κεντρική Τράπεζα σχεδιάζει να συνεχίσει τις σταδιακές αυξήσεις των επιτοκίων από τα ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα που είναι σήμερα, με στόχο, αν η οικονομία είναι σε καλή κατάσταση, να αυξηθούν σε επίπεδα που θεωρούνται ουδέτερα.
Το γιεν ενισχύθηκε εκ νέου έναντι του δολαρίου στον απόηχο των δηλώσεων του και δεν οπισθοχώρησε ούτε μετά τη διευκρίνηση του Ueda ότι αν οι μεγάλες διακυμάνσεις στο γιεν επηρεάσουν τις μέσες εκτιμήσεις για τον πληθωρισμό της Τράπεζας, τότε σε μια τέτοια περίπτωση το Δ.Σ. θα αξιολογήσει αν χρειάζεται κάποια αλλαγή στην πολιτική της Τράπεζας.
Να υπενθυμίσουμε πάντως ότι οι περισσότεροι αναλυτές σε δημοσκόπηση του Reuters περιμένουν η Κεντρική Τράπεζα της Ιαπωνίας να αυξήσει μεν πάλι τα επιτόκια της, αλλά τον Δεκέμβριο και όχι τον Οκτώβριο.
Γίνεται κατανοητό ότι αν η εκτίμηση αυτή δεν υλοποιηθεί, τότε το φθινόπωρο μπορεί να σημειωθούν σοβαρές « βροχοπτώσεις» στις αγορές.
[email protected]
Aποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δε θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
