Του Γιάννη Σιδέρη
«Oh, friendly nation!» μου είχε πει με απρόσμενη ζεστασιά και πλατύ φιλικό χαμόγελο, πριν περίπου πέντε Καλοκαίρια, μια Ιρανή, όταν ανταλλάξαμε τσιγάρο στον χώρο καπνίσματος στο αεροδρόμιο της Σιγκαπούρης, αφού άκουσε την εθνικότητά μου.
Η Ελλάδα απολαμβάνει μια ιστορική πρόσοδο στην περιοχή που χάνεται στα βάθη του χρόνου, και αυτό δεν αποτελεί ιστορικό ρομαντισμό. Οι φιλικές ιστορικές σχέσεις των λαών, και δη κλειστών κοινωνιών όπως το Ιράν, μπορούν να αποτελέσουν και οικονομική πρόσοδο στο σήμερα για τη χώρα μας.
Οφείλουμε να πιστώσουμε στην ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών και δη στον «ξάδερφο» κ. Γεώργιο Τσίπρα, που ως γραμματέας του Υπουργείο Εξωτερικών, διέβλεψε την άρση των κυρώσεων και την έξοδο του Ιράν (Ιούλιο του 15) από την 10ετη επισήμως απομόνωση ( στην ουσία 35ετή) της διεθνούς κοινότητας – ως αντίβαρο στην αυξάνουσα γεωπολιτική και θρησκευτική δύναμη της Σαουδικής Αραβίας. Έτσι ελληνική αντιπροσωπεία έσπευσε από τις πρώτες χώρες (Μάρτιο του 15), αν και όχι η πρώτη, να ανοίξει διαύλους επικοινωνίας και οικονομικής συνεργασίας, ώστε να δρέψει κάποιους από τους καρπούς που προοιωνίζεται η νέα εποχή στην οποία εισέρχεται η πολύπαθη χώρα της Μέσης Ανατολής.
Ο έλληνας πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας, που βρίσκεται σήμερα και αύριο στο Ιράν, είναι ο πρώτος δυτικός ηγέτης που επισκέπτεται τη χώρα μετά την διεθνή της απομόνωσή της σε μια συμβολική αλλά και ουσιαστική κίνηση.
Το Ιράν ανοίγεται στον κόσμο, και ιδιαίτερα στην Ευρώπη, και επιθυμεί η Ελλάδα να αποτελέσει το διοχετευτικό κανάλι, την πύλη εισόδου, των προϊόντων του προς αυτήν.
Τα πεδία δραστηριοτήτων για τις ελληνικές επιχειρήσεις άπειρα. Με προεξάρχοντες των ενεργειακό και τον κατασκευαστικό τομέα, οι επενδύσεις μπορούν να επεκταθούν στους τομείς του φαρμάκου, του ρουχισμού, του εμπορίου του τουρισμού, των υδάτινων πόρων, των μεταφορών, του αγροτοδιατροφικού τομέα κλπ, κλπ, ή όπως ήδη γράφτηκε η Ελλάδα μπορεί να επενδύσει στο Ιράν «από καρφίτσες μέχρι μέταλλα και ενέργεια».
Ο έλληνας πρωθυπουργός, που συνοδεύεται από τους υπουργούς κ. Κοτζιά, Σταθάκη, Σκουρλέτη, Μάρδα και τον Γραμματέα Γ. Ττσίπρα, (οι οποίοι θα υπογράψουν συμφωνίες), και θα έχει συναντήσεις υψηλοτάτου επιπέδου, μεταξύ των οποίων με τον Ανώτατο ηγέτη Αγιατολάχ Αλί Χαμενεί και τον πρόεδρο Χασάν Ρουχανί.
Η ιστορία βοηθάει
Τα δύο «friendly nations», που βρέθηκαν και τα δυο, το καθένα για αλλότριους λόγους, σε καθεστώς ασφυξίας και διαπραγματεύσεων, τα τελευταία τριάντα χρόνια, εξακολουθούσαν να έχουν θετικές σχέσεις, ανταλλαγές και επενδύσεις, στους τομείς της ενέργειας, της ασφάλειας, της εκπαίδευσης και του πολιτισμού. Ούτως ή άλλως ιστορικά, η Ελλάδα έχει αποτελέσει γέφυρα μεταξύ της ΕΕ και του Ιράν, αλλά και μεταξύ Ουάσιγκτον και Τεχεράνης. Το Ιράν, από την άλλη πλευρά κατείχε την πρώτη θέση μεταξύ των προμηθευτών πετρελαίου στην Ελλάδα κατά την περίοδο 2006-2011, ενώ της παρείχε εξαιρετικά ευνοϊκούς πιστωτικούς όρους της τάξεως του 35 τοις εκατό - μια μεγάλη οικονομική βοήθεια προς την Ελλάδα.
Όπως αναφέρει το ΑΠΕ «με την άρση των κυρώσεων, το Ιράν ελπίζει να προσελκύσει έως 50 δισ. δολάρια ξένων επενδύσεων το χρόνο. Οι διεθνείς εταιρίες ετοιμάζονται να αναζητήσουν ευκαιρίες αλλά το θέμα είναι κατά πόσο είναι διατεθειμένες να δραστηριοποιηθούν σε μια οικονομία που για περισσότερο από μια δεκαετία ήταν εσωστρεφής».
Το κείμενο αυτό αποτιμά θετικά την κίνηση του πρωθυπουργού (ίσως η μοναδική θετική κίνηση εξωτερικής μετά τα αλλοπρόσαλλα «Οι έλληνες ως ναυτικός λαός ξέρουμε να βρίσκουμε και άλλα λιμάνια» μπροστά στον αμήχανο Πούτιν, ή τα σουλάτσα υπουργών στην Λατινική Αμερική σε παραπαίουσες, ασθενείς οικονομίες).
Βέβαια δεν ανακαλύψαμε το Ελντοράντο, ειδικά εφόσον υπεισέρχονται γεωπολιτικοί παράγοντες που μας ξεπερνούν.
Με δάνειο σκεπτικό, από την εξειδικευμένη ιστοσελίδα energypress.gr, καθότι μη ειδικοί , εντοπίζουμε τις περιπλοκές στον ενεργειακό τομέα, που μας αφορούν: «Οι ενεργειακές σχέσεις και η συνεργασία ανάμεσα στην Ελλάδα και το Ιράν θα αποδειχθούν δύσκολες, παρά την πολιτική βούληση και των δύο εθνών. Οι επιπλοκές αυτής της σχέσης προέρχονται σήμερα από τους τρίτους παράγοντες. Την ίδια στιγμή, η ΕΕ προσπαθεί να απεμπλακεί από την υπερβολική εξάρτηση της από το Ρωσικό φυσικό αέριο και έχει προγραμματιστεί να το κάνει κυρίως μέσω του Νότιου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου. Σε περίπτωση που οι ποσότητες ιρανικού φυσικού αερίου γίνουν μέρος της εξίσωσης, θα ήταν μια πιθανή εναλλακτική λύση στην διαφοροποίηση των προμηθευτών ενέργειας της Ευρώπης. Γεγονός το οποίο μπορεί να δώσει μια διαφορετική μορφή στην γεωπολιτική εικόνα της περιοχής. Το Ιράν θα μπορούσε να αποτελέσει ένα ανταγωνιστή για το ρωσικό φυσικό αέριο στην αγορά ενέργειας της ΕΕ και σε συνδυασμό με τον όγκο του Αζερμπαϊτζάν, θα αποδυνάμωνε τον έλεγχό της Μόσχας στους κύριους σύμμαχους των ΗΠΑ στην Ευρώπη».
Και οι Ρώσοι είναι και αυτοί φίλοι μας!
Ωστόσο πέραν της ενέργειας και των γεωπολιτικών της επιπλοκών, υπάρχουν τόσα άλλα πεδία επιχειρηματικής δράσης ανοιχτά…