Του Γιάννη Σιδέρη
Την ιδεοληψία της κυβέρνησης εναντίον της ελεύθερης οικονομίας, θεωρεί ο Κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ, Α. Λοβέρδος, ως αιτία που χωλαίνει η ανάπτυξη και η «χώρα συνεχίζει να βυθίζεται». Διαβλέπει δείγματα κλονισμού της Κυβέρνησης και του Πρωθυπουργού, και προβλέπει ότι σύντομα το σκηνικό θα μεταβληθεί και ίσως βρεθούμε προ ραγδαίων εξελίξεων ή εκπλήξεων.
Χαρακτηρίζει επίσης την σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών ως «θέατρο σκιών», ενώ ζητάει από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να στέκει υπεράνω της τρέχουσας πολιτικής, αν και δηλώνει ότι το θέμα δεν ήταν προσωπικό για τον κ. Παυλόπουλο.
Liberal: Μας ξαφνιάσατε! Οι πρόεδροι της Δημοκρατίας ήταν ως τώρα στο απυρόβλητο, προφανώς για χάρη του θεσμού. Εσείς σπάσατε την παράδοση με επίθεση κατά του κου Παυλόπουλου.
Α. Λοβέρδος: Προφανώς οι θεσμοί πρέπει να τυγχάνουν σεβασμού από όλους. Πόσο μάλλον ο 1ος πολίτης της χώρας. Δεν πρόκειται όμως για «επίθεση», όπως τη χαρακτηρίζετε. Και σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται για προσωπικό θέμα. Σέβομαι πρώτιστα το θεσμό και προφανώς το πρόσωπο, ενός συναδέλφου Καθηγητή και φίλου στο Κοινοβούλιο και αλλού.
Οι παρεμβάσεις μου προσέχω πάντοτε να είναι θεσμικές και στο πλαίσιο του ρόλου μου. Έτσι λοιπόν, ως Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος της Δημοκρατικής Συμπαράταξης , αλλά και Καθηγητής Συνταγματικού, είχα υποχρέωση θεσμικής κριτικής, όταν ως κόμμα κρίναμε πως ο Πρόεδρος, στη δική του αντίληψη για τον τρόπο άσκησης των αρμοδιοτήτων του, προέβη σε μια υπέρβαση. Η προληπτική του τοποθέτηση σχετικά με το PSI, δεν εμπίπτει στις αυστηρά προσδιορισμένες του αρμοδιότητες και το επισημάναμε.
Ο Πρόεδρος ξέρετε, οφείλει να στέκει υπεράνω της τρέχουσας πολιτικής, να είναι έξω από την αντιπαράθεση και να εκφράζει το λαό και το έθνος. Πολιτικές εκτιμήσεις και απόψεις για τεχνικά μάλιστα θέματα, δεν μπορεί να εκφράζει με βάση το Σύνταγμα. Αυτό και μόνο υπογραμμίσαμε.
L: Λέτε όχι στην συναίνεση. Σε επί μέρους θέματα μήπως θα έπρεπε να συνδράμετε την κυβέρνηση; Στο κάτω κάτω το κόμμα σας έφερε το μνημόνιο.
Α.Λ.: Το ΠΑΣΟΚ μιλά για συναίνεση του πολιτικού συστήματος ήδη από το 2010, όταν σύσσωμη η αντιπολίτευση μας καθύβριζε και ζητούσε μέχρι και το προσωπικό μας λιντσάρισμα. Την ίδια συναίνεση ζητούσαμε και αργότερα και την παρείχαμε έμπρακτα το 2012 όταν η χώρα πήγε σε διπλές εκλογές και κινδύνευε να μείνει ακυβέρνητη. Για την ανάγκη αυτή μιλήσαμε ανοικτά και πριν τις τελευταίες εκλογές, ζητώντας από τον Πρωθυπουργό να αντιληφθεί το βάρος της ευθύνης του και το μακροπρόθεσμο όφελος για τον τόπο. Δεν προτίμησε αυτή τη λύση.
Αντίθετα, με πανηγυρικό τρόπο, σχημάτισε την αδύναμη και ετερόκλητη αυτή σύμπραξη με τους ΑΝΕΛ, που ξένισε πολλούς και στην Ευρώπη και αλλού. Όσο για τη στήριξή μας, μα την παρείχαμε απλόχερα το καλοκαίρι, όταν η Κυβέρνηση είχε απολέσει στην ουσία τη δεδηλωμένη και βασίστηκε επί μακρόν στην αντιπολίτευση για να ασκήσει το ρόλο της. Αυτό, δεν μπορούσε να συνεχιστεί. Συνιστούσε μια «ανωμαλία» του πολιτεύματος. Η Κυβέρνηση ασκεί το ρόλο της, να κυβερνά και η αντιπολίτευση το δικό της. Αυτό δεν σημαίνει πως θα είμαστε ίδιοι με εκείνους και το αποδεικνύουμε. Όποιο άρθρο νόμου συμβάλλει στις αναγκαίες αλλαγές, το στηρίζουμε έμπρακτα.
Τα άλλα, τα γενικά και θολά, τα πολιτικά τερτίπια παιχνίδια είναι για αφελείς και ας μην αναζητά τέτοια στηρίγματα σε εμάς ο κ. Πρωθυπουργός. Όσο για το ποιος έφερε το Μνημόνιο, το έχει δείξει η ιστορία. Αν εμείς, δεχθήκαμε την αναγκαιότητά του, όταν οι άλλοι υπόσχονταν ουτοπίες, δεν το κάναμε για πάντα. Πριν ένα χρόνο, ετοιμαζόμασταν για την οριστική έξοδο από αυτό και συγκεκριμένα λάθη οδήγησαν στην ανάγκη 3 ακόμα χρόνων πλήρους κηδεμονίας. Πρώτοι δεχόμαστε τις ευθύνες μας, αλλά όχι πια ούτε πιθαμή πέραν αυτών.
L: Αν δεν βοηθήσετε διά της ψήφου σας, ενδέχεται να πάμε σε εκλογές. Το αντέχει η χώρα;
Α.Λ.: Εκλογές δεν άντεχε η χώρα ούτε το Γενάρη που μας πέρασε. Αν θυμάστε ζητούσαμε από τον Πρωθυπουργό να κάνει λίγη υπομονή. Να συμφωνήσουμε διεξαγωγή των εκλογών για το Νοέμβριο που μόλις πέρασε. Να έχουμε στο μεταξύ ολοκληρώσει την αξιολόγηση και την έξοδο τόσο από το Μνημόνιο όσο και στις αγορές. Δεν το δέχθηκε και είδαμε τα αποτελέσματα. Εκλογές δεν αντέχαμε ούτε το Σεπτέμβριο, όταν η χώρα πήγε εξαιρετικά πίσω στα οικονομικά της αποτελέσματα. Ούτε βέβαια το δημοψήφισμα, που κινδύνεψε να μας βγάλει από την ευρωζώνη και δίχασε αχρείαστα τον κόσμο. Άρα, όχι και τώρα οι εκλογές θα είναι επιζήμιες.
Επομένως, η απάντηση στο ερώτημά σας είναι πως η δημοκρατία και το πολίτευμά μας δίνουν πολλές άλλες διεξόδους. Άλλωστε, για ποια ψήφο μιλάτε; Δεν υπάρχει κυβερνητική πλειοψηφία για την οποία ο Πρωθυπουργός δήλωσε ασφαλής; Τέθηκε κάποιο νέο θέμα που δεν γνωρίζουμε; Αν και όταν προκύψουν τέτοια ζητήματα, θα τα δούμε με ψυχραιμία.
L: Αρνείστε την συνεργασία αλλά δέχεστε την οικουμενική. Ποια είναι η ποιοτική διαφορά;
Α.Λ.: Πρώτα απ' όλα σε ποια συνεργασία αναφέρεστε; Επί συγκεκριμένων θεμάτων, όπως πχ για το Ασφαλιστικό; Μα, εκεί, επρόκειτο περί θεάτρου σκιών. Ο Πρωθυπουργός έχοντας ήδη ψηφισμένο πλαίσιο για το θέμα, μας φώναξε, δίχως να καταθέσει την ολοκληρωμένη του πρόταση, απλά για να μας εντάξει στο κάδρο ενδεχόμενων ευθυνών για αντιδημοφιλή μέτρα. Έχοντας ήδη αποφασίσει την πολιτική του, δίχως να την αποκαλύψει, ζήτησε υπογραφή εν λευκώ. Δεν υπάρχουν αυτά. Συνεργασία κυβερνητική, μερικής αντιπροσωπευτικότητας;
Δοκιμάστηκαν τέτοια σχήματα και έδειξαν πως δεν έχουν την αντοχή που χρειάζεται ο τόπος. Άλλωστε κανείς από τις κύριες δυνάμεις δεν δικαιούται να μείνει έξω από το «καμίνι» και να κρίνει εκ του ασφαλούς. Μόνο αν πάρουμε όλοι το μερίδιο της ευθύνης που μας αναλογεί και μας ανέθεσε ο λαός, θα βγούμε μια ώρα αρχύτερα από το σπιράλ που ζούμε.
L: Σας προβληματίζει το γεγονός ότι σε μια οικουμενική κυβέρνηση αξιωματική αντιπολίτευση θα είναι η Χ.Α.;
Α.Λ.: Έχω δώσει απάντηση και σε αυτό το θέμα, ως καθηγητής συνταγματικού. Υπάρχουν τεχνικοί τρόποι, ώστε να μην υπάρχει αυτή η εικόνα και αίσθηση στο Κοινοβούλιο. Κάθε χώρα έχει το δικό της ποσοστό ακροδεξιάς, δυστυχώς ακόμα και φασιστικής ή ναζιστικής. Είδαμε τι έγινε προχθές στη Γαλλία. Η αντιμετώπιση του φαινομένου γίνεται μόνο από την ευθεία οδό, με επιχειρήματα και θέσεις.
L: Δεν θα ήταν μια θετική κίνηση να συμμετάσχει το ΠΑΣΟΚ στον διάλογο για την Παιδεία που τροχοδρόμησε ο υπουργός Παιδείας Ν. Φίλης;
Α.Λ.: Το ΠΑΣΟΚ συμμετέχει σε κάθε προσπάθεια που έχει ως στόχο τον ειλικρινή διάλογο. Για να συμβεί αυτό όμως, χρειάζεται πειστικότητα και ειλικρίνεια στην πρόθεση. Δεν είναι δυνατόν επί μήνες να ακυρώνουν ό, τι καλό έγινε στη χώρα τα τελευταία χρόνια και στη συνέχεια να σε καλούν δήθεν σε συζήτηση. Να σε κάψω Γιάννη να σε αλείψω μέλι; Σε ποια βάση άλλωστε; Tabula rasa, διάλογος από μηδενική βάση;
Πρότεινα στον κ. Φίλη να ενεργοποιήσει υφιστάμενους θεσμούς. Αυτό που νομοθετήσαμε πέρυσι με τη συμμετοχή όλων των διατελεσάντων Υπουργών Παιδείας, που μπορεί να κομίσει στοιχεία από την εμπειρία ετών, αλλά και τις τακτικές συνεδριάσεις του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας, οργάνου που εμείς ενεργοποιήσαμε πέρυσι, με τη συμμετοχή όλων των αρμοδίων φορέων. Σε μια τέτοια βάση, προφανώς και δεν θα είμαστε αρνητικοί.
L: Έχετε κατηγορήσει τον ΣΥΡΙΖΑ για αριστερές ιδεοληψίες. Τι από αυτά έμεινε στην κυβερνητική πορεία του;
Α.Λ.: Όσο και αν η αλλαγή πλεύσης κατά 180 (και όχι 360) μοίρες στην άσκηση πολιτικής έχει σημαδέψει αυτήν την κυβερνητική περίοδο, οι εμφανείς αυτές ιδεοληψίες στις οποίες αναφέρεστε, δεν έχουν εξαλειφθεί. Αντιθέτως, είναι παρούσες και λειτουργούν συχνά ως τροχοπέδη στο κυβερνητικό έργο. Από πού να αρχίσω;
Η πολιτική στο χώρο της Παιδείας, ιδίως στο πρώτο 7μηνο, ήταν ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Ένα διαρκές ξήλωμα και μια αναχρονιστική φρασεολογία, μακριά από τις απαιτήσεις της εποχής. Δυστυχώς, τα ίδια βλέπουμε στο χώρο της Δικαιοσύνης και της Ασφάλειας αλλά και στο βαρύ θέμα του Μεταναστευτικού, το οποίο αν και διεθνές, αντιμετωπίστηκε με σκανδαλώδη ανευθυνότητα τους πρώτους κρίσιμους μήνες. Και φυσικά, στο μείζον θέμα της Ανάπτυξης, οι ιδεοληψίες αυτές, εναντίον της ελεύθερης οικονομίας, των κινήτρων προς τις ιδιωτικές πρωτοβουλίες κλπ, είναι βασική αιτία που η χώρα συνεχίζει να βυθίζεται.
L: Ο κ. Τσίπρας ψηφίζει μνημόνια, καταστρατηγεί και αντιστρέφει αποφάσεις δημοψηφισμάτων, φέρνει σκληρά μέτρα και παρ΄ όλα αυτά εξακολουθεί να έχει την προτίμηση του κοινού.
Α.Λ.: Ο πολιτικός χρόνος είναι πυκνός. Αν θυμηθούμε τον πρώτο χρόνο της δικής μας Κυβέρνησης του 2010 θα δούμε πως διατηρούσαμε υψηλά ποσοστά αποδοχής για πολύ περισσότερο διάστημα. Τα δείγματα κλονισμού όμως της παρούσας Κυβέρνησης και του ίδιου του Πρωθυπουργού, έχουν ήδη φανεί. Στις εκλογές, έχασε κιόλας, 8 μήνες μετά τη νίκη του, 390.000 πολίτες.
Σήμερα, κάθε μέτρηση δείχνει τα μεγάλα ποσοστά δυσαρέσκειας και απογοήτευσης. Για να μην πούμε για το εντελώς αποκαρδιωτικό ποσοστό τηλεθέασης της τελευταίας και διαφημισμένης του συνέντευξης. Αν ακόμα δείχνει κραταιός, αυτό οφείλεται ακόμα στα τελευταία ψήγματα υπομονής της κοινωνίας, που περιμένει μήπως κάτι κινηθεί, αλλά και στην ρευστότητα στο χώρο της αντιπολίτευσης, ιδίως της αξιωματικής, που αναδιατάσσει δυνάμεις. Σύντομα, το σκηνικό θα μεταβληθεί και εκεί ίσως βρεθούμε προ ραγδαίων εξελίξεων ή και εκπλήξεων.
L: Βουλευτές της συμπολίτευσης σας καταλογίζουν ότι “πετάγεστε” συνεχώς στις συνεδριάσεις της Ολομέλειας και το αποδίδουν αυτό σε ανταγωνισμό με τον κ. Βενιζέλο.
Α.Λ.: Επί της ουσίας δεν πρόκειται φυσικά να σχολιάσω τέτοιας υφής σχόλιο. Δείχνει την αντίληψη ορισμένων για τους θεσμικούς ρόλους και την δυσανεξία τους στην κριτική. Ο καθένας από εμάς ασκεί το ρόλο του με τον καλύτερο τρόπο που μπορεί. Προσωπικά, αξιοποιώ κάθε ευκαιρία και κάθε δυνατότητα που μου δίνει ο Κανονισμός της Βουλής για άσκηση ουσιαστικής και γόνιμης αντιπολίτευσης. Αυτό έχει ανάγκη το πολίτευμα, αυτό και μόνο δικαιούνται οι πολίτες αλλά και το κόμμα μου που μου εμπιστεύτηκε αυτή τη θέση ευθύνης. Από εκεί και μετά, τα υπόλοιπα ηχούν αστεία.
L: Δημοσιεύματα φέρουν την Κα Γεννηματά ολίγον ενοχλημένη γιατί δείχνετε τάσεις αυτονόμησης
Α.Λ.: Δεν γνωρίζω σε τι αναφέρεστε, θα είχε ενδιαφέρον να μου τα υποδείξετε, μόνο από περιέργεια για τη νοσηρή φαντασία ορισμένων, γιατί ουδέποτε μου άρεσαν τα σενάρια «παραπολιτικής». Αυτά που δήθεν εδράζονται όχι στα γεγονότα πολιτικής, αλλά στις φημολογούμενες σχέσεις των ενίοτε πρωταγωνιστών. Αυτό που γνωρίζω εγώ και είναι ορατό καθημερινά, είναι πως στο ΠΑΣΟΚ και τη Δημοκρατική Συμπαράταξη έχουμε μια αξιοπρόσεκτη ομοιογένεια και σύμπνοια, πράγμα που βγαίνει στο κοινοβουλευτικό μας έργο. Οι αποφάσεις μας είναι συχνά ομόφωνες και η αντιπολίτευση που ασκούμε, νομίζω θα συμφωνήσετε, είναι ίσως η πιο δυναμική και ουσιαστική στη Βουλή.