Του Απόστολου Χονδρόπουλου
Τα βλέμματα τη σημερινή ημέρα είναι στραμμένα στην Προ Ημερησίας Διάταξης συζήτηση που ξεκινά το απόγευμα στη Βουλή και στη διάρκειά της αναμένεται το πολιτικό θερμόμετρο να χτυπήσει «κόκκινο», με επίκεντρο τα ζητήματα «διαφθοράς». Η δε πόλωση όλοι προεξοφλούν, μετά απ'' όσα προηγήθηκαν, ότι θα φθάσει στο κατακόρυφο.
Μέσα σε ένα τέτοιο κλίμα λοιπόν μπορεί κανείς να επιμένει να αναζητά δυνατότητες ευρύτερων συναινέσεων; Σε συγκεκριμένα τουλάχιστον μείζονα ζητήματα; Αρκετοί αμφιβάλλουν, αλλά αυτό επιχείρησε να κάνει τη Δευτέρα ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, Κυριάκος Μητσοτάκης, υπερασπιζόμενος, κατά την ομιλία του σε εκδήλωση του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου, την άποψη ότι πρέπει άμεσα να ξεκινήσει η συζήτηση για τη Συνταγματική Αναθεώρηση.
«Θα επιμείνω σε αυτό. Παρά το νοσηρό κλίμα πόλωσης και όξυνσης, ίσως η Αναθεώρηση να είναι το καλύτερο βάλσαμο για να διαμορφωθούν οι απαραίτητες ευρύτερες συναινέσεις», τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Μητσοτάκης, επιχειρηματολογώντας για την ανάγκη μίας τολμηρής Αναθεώρησης που θα αντιμετωπίζει ριζικά τις διαπιστωμένες παθογένειες.
Αυτό που λένε στη Ν.Δ. είναι ότι μία ουσιαστική Αναθεώρηση κρίνεται απαραίτητη προκειμένου να περάσει η χώρα «θεσμικά, οικονομικά και κοινωνικά στη νέα εποχή». Και πρόκειται για θέση την οποία υποστήριξε και ως κυβέρνηση, προχωρώντας στα τέλη του 2014 στην επεξεργασία και παρουσίαση ολοκληρωμένης πρότασης, με την ελπίδα τότε, που φυσικά διαψεύστηκε στη συνέχεια, πως η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας δεν θα ανέκοπτε και την δρομολόγηση της αναθεωρητικής διαδικασίας. Όσο για τη νέα ηγεσία του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, έχοντας το ζήτημα αυτό ψηλά στην ατζέντα της από την περίοδο κιόλας της εσωκομματικής αναμέτρησης, όρισε από τις πρώτες κιόλας εβδομάδες μετά την εκλογή της, τον Κώστα Τασούλα σε ρόλο συντονιστή για τα ζητήματα της Συνταγματικής Αναθεώρησης.
Μιλώντας πάντως χθες στην εν λόγω εκδήλωση, ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν παρουσίασε μόνο κάποιους βασικούς άξονες γύρω από τους οποίους θεωρεί ότι πρέπει να κινηθεί η Αναθεώρηση, αλλά επιχειρηματολόγησε εκτενώς για την αναγκαιότητα να ξεκινήσει σε αυτήν την κοινοβουλευτική περίοδο και επί της ουσίας να δημιουργήσει το νέο σύγχρονο θεσμικό πλαίσιο μέσα στο οποίο θα κινείται η χώρα μετά την κρίση.
«Να σηματοδοτηθεί το τέλος της μεταπολίτευσης»
«Η σημερινή κρίση δεν προέκυψε επειδή οι συνταγματικοί θεσμοί παραβιάστηκαν, αλλά επειδή το πολιτικό προσωπικό και οι έχοντες δημόσιο λόγο δεν μπόρεσαν να αναλάβουν την ευθύνη για έναν πραγματικό εκσυγχρονισμό της χώρας», διευκρίνισε βέβαια ο πρόεδρος της Ν.Δ. «Την κρίση», πρόσθεσε, «την δημιούργησε η πολιτική και αυτή θα μας βγάλει από την κρίση. Με τη βοήθεια ενός νέου Συντάγματος που θα ενσωματώνει στις διατάξεις του τα διδάγματα από αυτή στα σημεία που το ισχύον υστέρησε».
«Οι πολιτικές συνθήκες έχουν ωριμάσει. Η νέα Ελλάδα που οραματιζόμαστε χρειάζεται ένα νέο Σύνταγμα (...) Η δική μας πολιτική γενιά πρέπει να ξαναγράψει το Σύνταγμα και το τέλος της μεταπολίτευσης πρέπει να σηματοδοτηθεί από ένα νέο Σύνταγμα», υπογράμμισε χαρακτηριστικά.
Ο κ. Μητσοτάκης έκανε λόγο για ένα «πιο λιτό Σύνταγμα, με κατάργηση όλων των περιττών και δύστοκων διατάξεων που δεσμεύουν χωρίς να εισφέρουν στη συνταγματική αντοχή». Μίλησε για «αναβάθμιση της Βουλής έναντι της κυβέρνησης», με εντονότερο κοινοβουλευτικό έλεγχο και δικαίωμα έγκαιρης ενημέρωσης της Βουλής για το κυβερνητικό έργο. Ταυτόχρονα με την αναβάθμιση επέμεινε πάντως και στην απεμπλοκή της Βουλής «από δικαστικές λειτουργίες που δεν της ανήκουν και που μειώνουν τελικά το κύρος της», όπως είπε χαρακτηριστικά, αναφερόμενος στο άρθρο 86 περί ευθύνης υπουργών.
Σύμφωνα με τον αρχηγό της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, το νέο Σύνταγμα θα πρέπει να αναβαθμίζει και τον ρόλο του Προέδρου της Δημοκρατίας, με συμμετοχή στην επιλογή των μελών Ανεξάρτητων Αρχών, αλλά και «να απομονώνει την κυβέρνηση από τη δικαστική λειτουργία, χωρίς συμμετοχή στην επιλογή δικαστών και με ενίσχυση της λειτουργικής και προσωπικής ανεξαρτησίας των δικαστών».
Πενταετείς εκλογικοί κύκλοι;
Μεταξύ των θεμάτων που έθιξε ο πρόεδρος της Ν.Δ. είναι και αυτό της διασφάλισης της κυβερνητικής θητείας με κατάργηση της δυνατότητας πολιτικών ελιγμών που οδηγούν σε πρόωρη διάλυση της Βουλής είτε μέσω της αδυναμίας εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας, είτε με προσχηματική επίκληση σπουδαίου εθνικού λόγου. «Να διασφαλίζουμε τη σταθερότητα των εκλογικών κύκλων», τόνισε χαρακτηριστικά, βάζοντας στο τραπέζι, ως θέμα συζήτησης, και την πιθανότητα να γίνουν πενταετείς για να σχεδιάζονται «μακροπρόθεσμες πολιτικές».
Ισοσκελισμένοι προϋπολογισμοί
Στο τραπέζι της συζήτησης ετέθη επίσης από τον Κυριάκο Μητσοτάκη και το ζήτημα των ισοσκελισμένων προϋπολογισμών, φέρνοντας μάλιστα ως παράδειγμα αυτό που έγινε στην Ισπανία. Το Σύνταγμα εκεί αναθεωρήθηκε το 2011 με ταχύτατες διαδικασίες και μπήκε ρήτρα ισοσκελισμένων προϋπολογισμών. Αυτό, όπως τόνισε ο πρόεδρος της Ν.Δ., έστειλε ένα πολύ συγκεκριμένο μήνυμα στους πιστωτές της χώρας.
Στον πυρήνα των προτάσεων του αρχηγού της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης βρίσκεται φυσικά και το ζήτημα της κατάργησης του μονοπωλίου του δημόσιου πανεπιστημίου, το οποίο χαρακτήρισε απόλυτο παραλογισμό, σημειώνοντας την ανάγκη «να ανθίσει ο ανταγωνισμός στον ακαδημαϊκό χώρο και να γίνει φορέας αλλαγής στο παραγωγικό μοντέλο της χώρας».
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε, τέλος, στην ανάγκη ενός πιο ευέλικτου Συντάγματος που θα αναθεωρείται με απλούστερες διαδικασίες από αυτές που προβλέπονται σήμερα, με τη χρονικά μακρόσυρτη διαδικασία αναθεώρησης (άρθρο 110). Παρά τη διαπίστωση πως έχουν ωριμάσει οι συνθήκες και την ελπίδα που εξέφρασε ότι το ζήτημα της συνταγματικής Αναθεώρησης είναι δυνατόν να μείνει έξω από τη σφοδρή πολιτική αντιπαράθεση, ο πρόεδρος της Ν.Δ. προειδοποίησε πάντως και για τα προβλήματα που μπορεί να δημιουργήσει η διαρκώς αυξανόμενη πόλωση: «Όσο πιο πολωτικό γίνεται το κλίμα», τόνισε, «τόσο περισσότερο κινδυνεύουμε να εγκλωβιστούμε σε συνταγματικό αδιέξοδο, σε ανταλλαγή απόψεων χωρίς να μπορούμε να δρομολογούμε στη Βουλή τις απαραίτητες πλειοψηφίες».
