Τα θλιβερά στοιχεία για τις συνέπειες που έχει η εξάρτηση των παιδιών από τα smαrtphones παρέθεσε ο υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης την επόμενη μέρα της απόφασης για απαγόρευση χρήσης των κινητών τηλεφώνων μέσα στα σχολεία.
Σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Πρώτο Θέμα» τόνισε ότι όταν ένας μαθητής, σε μια ηλικία που θα έπρεπε να μιλά με τους συνομηλίκους του, να επικοινωνεί διά ζώσης, φτάνει να είναι εξαρτημένος από ένα κινητό τηλέφωνο, τότε τα επεισόδια κατάθλιψης πολλαπλασιάζονται στις ηλικίες μεταξύ 12-17 ετών, όπως συνέβη στις ΗΠΑ.
Ο υπουργός τόνισε ότι η σύνδεση της χρήσης κινητού στα σχολεία συνδέεται και με τη νεανική παραβατικότητα - «είναι μία πραγματικότητα αυτό», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Αναλυτικά η συνέντευξη του Κυρ. Πιερρακάκη στο «Πρώτο Θέμα»:
Πώς φτάσαμε στο «κινητό στην τσάντα»; Πώς θα εφαρμοστεί;
Καταρχήν, πιστεύω ότι όλοι, γονείς και εκπαιδευτική κοινότητα, έχουμε κάθε λόγο να πείσουμε τους μαθητές και τις μαθήτριες ότι το μέτρο αυτό είναι σωστό και απαραίτητο. Και θα εφαρμοστεί. Οχι μόνο γιατί το κινητό τούς αποσπά την προσοχή από το μάθημα, αλλά κυρίως γιατί τα παιδιά πρέπει να αρχίσουν να αναπτύσσουν περισσότερες επαφές μεταξύ τους, να μιλούν πιο πολύ στα διαλείμματα, να συζητούν, να συμπεριφέρονται με την ανεμελιά της ηλικίας τους και όχι να ζουν αποκλειστικά μέσα από μία οθόνη κινητού. Ακόμη κι εμείς οι μεγάλοι πολλές φορές παρασυρόμαστε και βυθιζόμαστε στο κινητό. Εχουμε όμως τα αντανακλαστικά να το καταλάβουμε και να βάλουμε «φρένο». Τα παιδιά συχνά χάνουν το μέτρο και η τεχνολογία δεν αξιοποιείται πλέον προς όφελός τους, αλλά γυρίζει σε βάρος τους. Στα σχολεία λοιπόν θα απαγορεύεται από δω και στο εξής η εμφανής κατοχή και χρήση του κινητού, με τις σχετικές ενέργειες να υπόκεινται σε ένα καθορισμένο και δομημένο πλαίσιο συνεπειών.
Υπάρχει διεθνώς αυτή η τάση για απαγόρευση των κινητών στα σχολεία;
Πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν προχωρήσει στην απαγόρευση των κινητών, όπως η Πορτογαλία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, στα δημοτικά σχολεία. Και υπάρχουν κι άλλες τόσες που το συζητούν. Θα σας πω ότι και η UNESCO, πριν από μερικούς μήνες, απηύθυνε έκκληση να απαγορευτούν τα κινητά στα σχολεία προκειμένου να αντιμετωπιστεί η διάσπαση της προσοχής των μαθητών στην τάξη, να βελτιωθεί η διαδικασία της εκπαίδευσης και να προστατευτούν τα παιδιά από το διαδικτυακό bullying. Αύριο θα είμαι στο Παρίσι για ένα συνέδριο της UNESCO που αφορά την ψηφιακή τεχνολογία και θα τα συζητήσω όλα αυτά από κοντά με τους ομολόγους μου.
Γιατί ξαφνικά υπάρχει αυτή η αντίστροφη πορεία από την έκρηξη των κινητών στον περιορισμό τους;
Γιατί μας απασχολεί το σύνδρομο της εξάρτησης των παιδιών μας από τα κινητά. Επίσης, γιατί πλέον έχουμε στα χέρια μας μετρήσιμα αποτελέσματα για τις επιπτώσεις της υπερχρήσης τους στην ψυχική υγεία των ανηλίκων. Σας προτρέπω να διαβάσετε το βιβλίο του κοινωνικού ψυχολόγου, καθηγητή στο Stern School of Business του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, Jonathan Haidt, το οποίο τιτλοφορείται «The Anxious Generation». Το βιβλίο περιγράφει τις συνέπειες που είχε στην ψυχική υγεία των παιδιών η έκρηξη των smartphones και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από το 2010 και μετά. Στην Αμερική, εκτοξεύτηκαν τα επεισόδια κατάθλιψης στις ηλικίες 12 έως 17 ετών. Στα κορίτσια η αύξηση έφτασε το 145% και στα αγόρια το 161%! Το ίδιο ακριβώς συνέβη και με τις κρίσεις άγχους. Ο ερευνητής τα συνδέει όλα αυτά με το Διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με τα likes, την αποδοχή ή την απομόνωση που αισθάνονται πολλά παιδιά στο Διαδίκτυο. Ο Haidt προτείνει οι γονείς να μην αγοράζουν smartphones στα παιδιά πριν πάνε στο Λύκειο, να μην επιτρέπουν την πρόσβασή τους στα social media νωρίς και να απαγορευτούν τα κινητά στα σχολεία από το Δημοτικό έως και το Λύκειο.
Συνδέετε τα κινητά και με την παραβατικότητα; Γιατί όλοι έχουμε δει βίντεο με περιστατικά βίας μέσα σε σχολεία, βίντεο που τα έχουν γυρίσει μαθητές και μαθήτριες με τα κινητά τους τηλέφωνα.
Είναι μια πραγματικότητα αυτή και προσπαθούμε να την αντιμετωπίσουμε με πολλούς τρόπους μέσα στη σχολική κοινότητα. Ενας εξ αυτών είναι οι αυστηρές κυρώσεις που πλέον θα επιβάλλονται για τους μαθητές που φωτογραφίζουν, μαγνητοφωνούν ή βιντεοσκοπούν συμμαθητές ή καθηγητές τους μέσα στο σχολείο. Οι κυρώσεις θα ξεκινούν από ημερήσια έως και πενθήμερη αποβολή και θα καταλήγουν ακόμα και στην αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος για παιδιά που παραβίασαν τα προσωπικά δεδομένα των συμμαθητών τους. Φυσικά, δεν φτάνει μόνο αυτό για να καταπολεμηθεί το bullying στα σχολεία. Η πλατφόρμα stop-bullying.gov.gr είναι ήδη σε λειτουργία από τον περασμένο Απρίλιο με μετρήσιμα αποτελέσματα, καθώς υπεβλήθησαν και εξετάστηκαν 326 αναφορές. Το σημαντικότερο βεβαίως είναι η αυξημένη παρουσία ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών στα σχολεία για την υποστήριξη των παιδιών, αλλά και το νέο πρόγραμμα σπουδών που αφορά τις δράσεις του Ενεργού Πολίτη. Εκεί οι μαθητές με τη βοήθεια επιμορφωμένων εκπαιδευτικών θα επιδοθούν σε δράσεις για την αντιμετώπιση της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού. Θέλουμε σχολεία ασφαλή και φιλικά για όλους.
Παρ' όλα αυτά, υπολογιστές και κινητά θα χρησιμοποιούν οι μαθητές για να συνδεθούν με το ψηφιακό φροντιστήριο.
Η χρήση της τεχνολογίας για εκπαιδευτικούς σκοπούς είναι απολύτως επιθυμητή. Οπως βλέπετε, ως υπουργείο Παιδείας δίνουμε όλα τα τεχνολογικά εργαλεία στους μαθητές. Ενα από αυτά είναι το ψηφιακό φροντιστήριο που απευθύνεται σε όλα τα παιδιά από την Ε’ Δημοτικού έως και τη Γ’ Λυκείου. Μέσα από πολύ σύγχρονα βίντεο θα μπορούν να παρακολουθήσουν όλη την ύλη του σχολείου όποια στιγμή το επιθυμούν. Οι υποψήφιοι δε για τις Πανελλαδικές Εξετάσεις θα έχουν τη δυνατότητα τα απογεύματα να κάνουν «ζωντανά» διαδικτυακά μαθήματα με τη βοήθεια 98 καθηγητών από τα στούντιο που ήδη έχουν στηθεί γι’ αυτό τον λόγο στο υπουργείο Παιδείας. Είναι μια τεράστια αλλαγή για την εκπαίδευση, καθώς όλες οι οικογένειες θα μπορούν πλέον να έχουν δωρεάν πρόσβαση στην ενισχυτική διδασκαλία.
Τεχνολογική επανάσταση όμως που εισάγεται από φέτος στα σχολεία είναι και οι 36.000 διαδραστικοί πίνακες. Μέσα από αρχειακό υλικό, ντοκιμαντέρ και πολλές πηγές μάθησης, η διδασκαλία θα γίνει πλέον πιο ενδιαφέρουσα και το μάθημα πιο «ζωντανό». Αντιλαμβάνεστε ότι είμαι ο τελευταίος που μπορεί να χαρακτηριστεί τεχνοφοβικός ή λουδίτης που σπάει τις μηχανές. Λέω ναι στην τεχνολογία, αλλά όχι στην υπερχρήση των κινητών από τα παιδιά.
Η επαναφορά της πενθήμερης αποβολής και η αποβολή για χρήση κινητού δεν συνθέτουν ένα αυστηρό πλαίσιο λειτουργίας για τα σχολεία;
Κάθε κοινωνία έχει κανόνες, αλλιώς δεν λειτουργεί. Το ίδιο και τα σχολεία. Επρεπε να αποκτήσουν έναν πιο λειτουργικό κανονισμό λειτουργίας και οι μαθητές να γνωρίζουν ότι έχουν δικαιώματα αλλά και υποχρεώσεις. Ως υπουργείο προσπαθούμε να βελτιώνουμε μέρα με τη μέρα το σχολείο για να παίρνουν τα παιδιά βαθιές ανάσες. Οι 10.000 μόνιμοι διορισμοί, που είναι αριθμός ρεκόρ, θα ενισχύσουν το αίσθημα ασφάλειας στο εκπαιδευτικό προσωπικό και έτσι θα μπορούν απερίσπαστοι να αναβαθμίσουν την εκπαιδευτική διαδικασία. Τα λογοτεχνικά βιβλία που θα διανεμηθούν σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης θα αναπτύξουν την κριτική σκέψη των μαθητών. Τα τεστ επαγγελματικού προσανατολισμού που θα εφαρμοστούν στην Α’ Λυκείου υπό την καθοδήγηση εξειδικευμένων συμβούλων θα βοηθήσουν τους μαθητές να αναζητήσουν τις κλίσεις τους.
Τα βήματα που κάνουμε και αυτά που θα προστεθούν στην πορεία δεν είναι μικρά και φοβικά. Είναι άλματα στην κατεύθυνση να αλλάξουμε το σχολείο. Θέλουμε ένα δημόσιο σχολείο ανοιχτό, ελεύθερο, ψηφιακό, το οποίο θα λειτουργεί με ασφάλεια και κανόνες.
