Της Αγγελικής Κώττη
«Θέλουμε περισσότερα χρήματα για τον πολιτισμό». Λέγοντας τα ανωτέρω η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, αμέσως συμπλήρωσε πως χρειάζεται χρήματα από τον κρατικό προϋπολογισμό αλλά και χρήματα από όπου είναι δυνατόν, προκειμένου να συντηρηθούν σωστά οι δομές, να προστατευθούν οι θεσμοί και να βοηθηθούν νέοι και μεγαλύτεροι δημιουργοί.
Την σημαντική αυτή άποψη, όπως και πολλές άλλες, ανέφερε στους διαπιστευμένους συντάκτες του υπουργείου της, σε μια συνάντηση που έγινε σήμερα στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο. Παρόντες ήταν οι δύο γενικοί γραμματείς του υπουργείου Γ. Διδασκάλου και Ν. Γιατρομανωλάκης, ο διευθυντής του πολιτικού της γραφείου Κ. Πλατίτσας, η (άμισθη) σύμβουλός της Άννα Παναγιωταρέα και η διευθύντρια του Μουσείου Αικατερίνη Δελλαπόρτα.
Η κα Μενδώνη ξεκίνησε με την κατάσταση στο Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων, η βελτίωση της οποίας ανήκει στις προτεραιότητές της, καθώς και στα πρώτα καθήκοντα που τέθηκαν από τον πρωθυπουργό. Από την χθεσινή επίσκεψή της στο πωλητήριο του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου που ήταν κλειστό και με άδεια αποθήκη, μετέφερε ένα περιστατικό που συνέβη κατά την επίσκεψη, όταν δύο ξένοι είδαν το κλιμάκιο να μπαίνει και μπήκαν κι εκείνοι. Ζήτησαν να αγοράσουν κάτι και όταν τους είπαν πως το πωλητήριο δεν λειτουργεί, είπαν όλο απογοήτευση: Δηλαδή ως αναμνηστικό θα πρέπει να κρατήσουμε το εισιτήριο μόνο; Η υπουργός τόνισε πως αυτή η κατάσταση είναι πολύ στενόχωρη και έχουν δοθεί οδηγίες για να αλλάξει άρδην. «Ακόμα και αν χρειαστεί να χρησιμοποιηθούν τα υπηρεσιακά αυτοκίνητα του υπουργείου για τη μεταφορά πωλητέων» αφού υπάρχει πρόβλημα και με τη μεταφορική εταιρεία.
Για το ΤΑΠΑ θα συνταχθεί νέος νόμος, που θα περιλαμβάνει και το οργανόγραμμα. Πρέπει όμως να αυξήσει θεαματικά τα έσοδά του. «Δεν γίνεται πολιτισμός χωρίς λεφτά» τόνισε η υπουργός. «Χρειαζόμαστε χρήματα για να ασκήσουμε σωστή προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς για έρευνα, για εκδόσεις, πρέπει ο πολιτισμός να είναι αυτοχρηματοδοτούμενος».
Επομένως, εκτός από τα κονδύλια του προϋπολογισμού, των ΕΣΠΑ και όποιων άλλων χρηματοδοτικών πρωτοκόλλων, θα αναζητηθούν και σχετικές δράσεις. Επί παραδείγματι, υπάρχει παλιά συνεννόηση με την Εθνική Τράπεζα για χαμηλότοκα δάνεια σε νέους καλλιτέχνες, που θα επανέλθει στο προσκήνιο. Πάντως, μέχρι στιγμής η απορροφητικότητα των κοινοτικών κονδυλίων είναι χαμηλή, με κίνδυνο να χαθούν χρήματα.
Θα αλλάξει το νομικό καθεστώς των μουσείων; Ήταν η επόμενη ερώτηση. Θα αλλάξει, αλλά μόνο για τα μουσεία που αποτελούν αυτόνομες υπηρεσιακές μονάδες- και αυτά είναι κάτω από δέκα. Όχι για τα μουσεία που είναι προσδεδεμένα στις εφορείες αρχαιοτήτων. Ακόμα και αυτά τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου όμως, θα είναι κρατικά, θα εφαρμόζουν την κρατική μουσειακή πολιτική, ενώ οι εργαζόμενοί τους θα ανήκουν στο υπουργείο Πολιτισμού.
Οι 200 αρχαιοφύλακες που είχαν αναγγελθεί από τον Αλέξη Τσίπρα στη Νίσυρο το 2016 και δεν προσλήφθηκαν ποτέ, προσλαμβάνονται εντός των ημερών, μετά από συνάντηση της κας Μενδώνη με τον πρόεδρο του ΑΣΕΠ. Όλα ήταν έτοιμα και είναι ακατανόητο γιατί η εξαγγελία δεν είχε υλοποιηθεί αυτά τα τρία χρόνια. Ακόμα και τα κονδύλια για την πληρωμή είναι εξασφαλισμένα.
Προκειμένου να πληρωθούν οι θέσεις καλλιτεχνικών διευθυντών σε φορείς, θα ακυρωθεί με άρθρο νομοσχεδίου που θα συζητηθεί τις επόμενες μέρες η προκήρυξη των θέσεων, δεδομένου πως ο διορισμός των νέων πρέπει να γίνει γρήγορα. Θα ακολουθήσει δημόσια διαβούλευση για τον τρόπο επιλογής. Ακυρώθηκαν και οι προκηρύξεις που είχαν γίνει, «αφενός μεν διότι κάποιοι επισήμαναν πως συγκεκριμένες αναφορές μπορεί να είχαν σχέση με συγκεκριμένα πρόσωπα (σ.σ φωτογραφικές προσλήψεις) αφετέρου είχαν σοβαρά νομικά θέματα». Η υπουργός δεν αφίσταται από τη λογική των προκηρύξεων, αλλά ως προς την καλλιτεχνική δημιουργία δεν μπορεί να ισχύουν μόνο κάποια τυπικά προσόντα, ή αν ένας διευθυντής δεν έχει lower να μη προσλαμβάνεται. Σύντομα θα ξεκινήσει και η διαδικασία διεθνούς πρόσκλησης ενδιαφέροντος για τον διευθυντή του Μουσείου Ακρόπολης.
Ως προς τα πνευματικά δικαιώματα είπε πως θα μελετηθεί το ευρωπαϊκό δεδομένο, σύμφωνα με το οποίο οι δημιουργοί καθορίζουν τα του οίκου τους. Είπε πως η δημιουργία χρειάζεται ελευθερία και πως είναι εναντίον κάθε κρατικής παρέμβασης και λογοκρισίας.
Άγνωστο πότε θα ανοίξουν το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και η Εθνική Πινακοθήκη, καθώς τώρα ενημερώνεται για την εξέλιξη των έργων. Τόνισε όμως πως σε κάθε φορέα πρέπει να κυριαρχεί το όραμα του διευθυντή, πάντοτε σε συνεργασία με το Διοικητικό Συμβούλιο και το προσωπικό. «Καλή η διαχείριση, αλλά χρειαζόμαστε όραμα. Τίποτα δεν γίνεται χωρίς αυτό» υπογράμμισε.
Το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, που έχει σήμερα εμβαδόν 16.500 τετραγωνικά, μπορεί να αποκτήσει δύο ή και τρεις φορές το εμβαδόν του σε επέκταση εν υπογείω, προς το προκήπιο. Η υπόγεια διασύνδεση με το Ακροπόλ μπορεί να αποτελέσει πύλη πολιτισμού, ενώ στο Ακροπόλ εκτός των άλλων είναι δυνατόν να στεγαστούν μεγάλο πωλητήριο του ΤΑΠΑ και εστιατόριο στην κορυφή με θέα έως την Ακρόπολη. Όσο για την Αρχιτεκτονική Σχολή του Πολυτεχνείου; Θα ενισχυθεί οικονομικά για να αναστηλώσει τα κτίριά της. Κατόπιν είναι δυνατόν να παρουσιάσει τις συλλογές της, ανάμεσα στις οποίες βρίσκονται και συλλογές πινάκων, γλυπτών και παλαιών αρχιτεκτονικών σχεδίων. Μέσα στον μήνα θα ξεκινήσει η μελέτη σκοπιμότητας για την επέκταση του ΕΑΜ, την οποία χρηματοδοτεί το Ίδρυμα Νιάρχου.
Η μεταστέγαση του υπουργείου είναι αναγκαία. Διερευνάται το πρώην εργοστάσιο Τσαούσογλου, ιδιοκτησίας της Εθνικής Τράπεζας, και το ξενοδοχείο Ματζέστικ. Ωστόσο, για το δεύτερο θεωρείται υψηλό το τίμημα των 12 εκατ. ευρώ ώστε να ανακαινιστεί καθώς το μεγαλύτερο Ακροπόλ στοίχισε εννέα. Πάντως πρέπει να μετακομίσει το υπουργείο γιατί ακόμα και η κεντρική του υπηρεσία είναι εγκατεσπαρμένη σε 16 κτίρια. Προς το παρόν αναμορφώνεται η είσοδος του κτιρίου της Μπουμπουλίνας «όχι επειδή έρχεται ο κ. πρωθυπουργός αύριο, όπως γράφηκε αλλά επειδή το έχουμε δρομολογήσει από την πρώτη σύσκεψη με τις υπηρεσίες μετά την ορκωμοσία.
Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο θα λειτουργήσει στις 20 Αυγούστου και το Συμβούλιο Νεωτέρων δύο μέρες μετά. Κατά πάσα πιθανότητα θα γίνει επανεισαγωγή της Κοινής Υπουργικής Απόφασης για το Ελληνικό. «Είμαστε υπέρ της απόλυτης προστασίας των αρχαιοτήτων. Όμως δεν θα επιτρέψουμε την εργαλειοποίηση της προστασίας για άλλους σκοπούς. Αυτό μόνο ζημιά μπορεί να κάνει στην προστασία» είπε η υπουργός. Επίσης, μελετά την ενημέρωση που της έστειλε ο προϊστάμενος της εφορείας αρχαιοτήτων Θεσσαλονίκης για τον σταθμό Αγίας Σοφίας του μετρό. Κατόπιν θα αποφασίσει για το τι θα γίνει με τις αρχαιότητες στον σταθμό Βενιζέλου.
