Τώρα που πέρασαν κάποιες ημέρες από την ανακοίνωση της ίδρυσης των Ωνάσειων Σχολείων και οι πρώτες αντιδράσεις έχουν καταλαγιάσει (γιατί άραγε να υπάρχουν αντιδράσεις για μια δωρεά 160 εκατομμυρίων που θα αναβαθμίσει 22 δημόσια σχολεία;), ας επιχειρήσουμε να δούμε τι σημαίνει η εξέλιξη αυτή, μακροπρόθεσμα, για την ελληνική κοινωνία.
Έχουμε γράψει πολλές φορές πως το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα είναι ίσως το πλέον κρατικά ελεγχόμενο, στον πλανήτη. Εδώ και δεκαετίες, ένα και μόνο μοντέλο σχολείου επιτρέπεται να ανθίζει στην Ελλάδα, από το Κολωνάκι έως το Σουφλί και τη Γαύδο: Αυτό που σχεδιάζει και υλοποιεί το εκάστοτε υπουργείο Παιδείας! Με το ίδιο πρόγραμμα, τα ίδια μαθήματα και τα ίδια βιβλία, για όλους.
Και σαν μη φτάνει αυτό: τα κτήρια των σχολείων σχεδιάζονται από το κράτος με τον ίδιο τρόπο, οι δάσκαλοι και οι καθηγητές «διορίζονται» από το κράτος και προέρχονται μόνο από ελληνικά δημόσια πανεπιστήμια και οι καθηγητές των κρατικών πανεπιστημίων είναι επίσης δημόσιοι υπάλληλοι που καίτοι εκπαιδεύουν παιδαγωγούς, μπορεί να μην έχουν μπει σε σχολική τάξη τα τελευταία είκοσι χρόνια.
Όλος αυτός ο κρατισμός, έχει ιδρυματοποιήσει για τα καλά την ελληνική δημόσια εκπαίδευση. Ο κόσμος αλλάζει καθημερινά «εν χορδαίς και οργάνοις» - αλλά εμείς τρέμουμε την παραμικρή μεταβολή, μην τυχόν και μπει καμιά φρέσκια ιδέα από το παράθυρο στο ελληνικό σχολείο και ενοχλήσει τις αράχνες που κρέμονται στη γωνιά.
Και έρχεται μέσα σε αυτό το αρρωστημένα κρατικοδίαιτο περιβάλλον ο υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης, με τις ευλογίες του πρωθυπουργού, και ταράζει για τα καλά τα στάσιμα νερά: ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων, ΙΒ στο δημόσιο σχολείο, Επαγγελματικές Ακαδημίες μέσα σε ιδιωτικές επιχειρήσεις και 22 δημόσια σχολεία που θα εποπτεύονται από το Ίδρυμα Ωνάση. Και όλα αυτά, μέσα σε ενάμιση χρόνο υπουργίας!
Τι θα συμβεί, λοιπόν, σε βάθος χρόνου με τα Ωνάσεια Σχολεία; Γνωρίζοντας πως βάσει καταστατικού η έμφαση θα δοθεί στις «Ανθρωπιστικές, Θετικές και Κοινωνικές Επιστήμες, στις Καλές Τέχνες, στην Ψηφιακή Παιδεία και στη Συναισθηματική και Κοινωνική Νοημοσύνη» και έχοντας σαφή δείγματα καινοτομίας από τις υπόλοιπες δράσεις του ιδρύματος Ωνάση, είναι εύλογο να υποθέσουμε πως τα σχολεία αυτά θα εξελιχθούν σε κοιτίδες κοινωνικής πρωτοπορίας, κομίζοντας φρέσκιες ιδέες και δημιουργικό πειραματισμό. Και θα προσελκύσουν σε βάθος χρόνου καθηγητές και μαθητές που επίσης θα πιστεύουν στην πρωτοπορία και τον πειραματισμό, αυξάνοντας έτσι την ταχύτητα μεταβολής της ελληνικής κοινωνίας.
Τι θα συμβεί αντίστοιχα όταν αρχίσουν να ιδρύονται οι πρώτες επαγγελματικές ακαδημίες, εντός ιδιωτικών επιχειρήσεων; Κάθε εταιρεία θα προσπαθήσει να δημιουργήσει το δικό της περιβάλλον τεχνολογικής καινοτομίας επάνω στον τομέα στον οποίο δραστηριοποιείται, διευρύνοντας έτσι τις επαγγελματικές επιλογές των σπουδαστών και παράγοντας τις μελλοντικές γενιές εργαζομένων που θα στελεχώσουν την ανάπτυξή της. Και πάει λέγοντας!
Για να μη μακρηγορούμε λοιπόν: τα Ωνάσεια Σχολεία και όλες οι υπόλοιπες καινοτομίες που προσπαθεί να εισάγει ο υπουργός Παιδείας, σε βάθος χρόνου θα μπολιάσουν το αργόστροφο, κρατικοδίαιτο DNA του ελληνικού σχολείου με την ταχύτητα και την αγάπη για πρωτοπορία και αλλαγή που διακρίνει τα πλέον δημιουργικά κομμάτια της «αγοράς». Ένας ογκώδης αερόλιθος ταράζει τα στάσιμα νερά της ελληνικής δημόσιας εκπαίδευσης και αυτός είναι ασφαλώς ο λόγος για τις τόσες πολλές αντιδράσεις, εξ «αριστερών»!
Αξίζει ένα μεγάλο μπράβο στον υπουργό και σε όλους τους εμπλεκόμενους για την τόλμη και την προσπάθεια για αλλαγές. Και το μόνο που χρειάζεται να ευχηθούμε, είναι να δοθεί στον Κυριάκο Πιερρακάκη ο απαραίτητος χρόνος για να προφτάσει να τις υλοποιήσει!
* O Γιάννης Γιαννούδης είναι συνιδρυτής στο σχολείο Dorothy Snot και στη διαδικτυακή πλατφόρμα έμπνευσης thewhycommunity.com.
