Του Γιάννη Σιδέρη
Μετά... δαφνών και λαμπάδων, αναμένει τον έλληνα πρωθυπουργό ο Λευκός Οίκος, στην επίσκεψη που έχει ορισθεί για τις 17-18 Οκτωβρίου, όπου θα έχει συνομιλίες με τον Ντ. Τραμπ.
Σε πρώτη ανάγνωση, διακρίνει κάποιος την επικοινωνιακή διάσταση που δίνουν όλοι οι έλληνες πρωθυπουργοί, θεωρώντας ότι η φωτογραφία με τον εκάστοτε πλανητάρχη προσδίδει μεγαλείο και διεθνές status, τα οποία αναμένουν να μεταφραστούν στο εσωτερικό, ως πλεόνασμα κύρους και ηγετικότητας.
Ωστόσο υπό τι παρούσες συνθήκες μια επίσκεψη στον Λευκό Οίκο και η φωτογραφία μετά του προέδρου της υπερδύναμης, δεν είναι ένα απλό ενσταντανέ, ούτε μια χαλαρή συνάντηση δύο ισότιμων ηγετών. Υπάρχουν ζωτικά αιτήματα από αμερικανικής πλευράς, τα οποία για τη δική μας πλευρά μας γίνονται ζωτικά διακυβεύματα, και ελπίζουμε το Μέγαρο Μαξίμου να τα έχει επεξεργαστεί εις βάθος, έχοντας αναλύσει επαρκώς τις επιπτώσεις τους – όπως π.χ. η υποδοχή αεροπορικών και ναυτικών βάσεων, και η αναβάθμιση της βάσης της Σούδας.
Προσφάτως η κυβέρνηση ανανέωσε σιωπηρώς – σχεδόν κρυφίως – για ένα ακόμη χρόνο τη συμφωνία για τη Σούδα. Οι αμερικανοί ζητούσαν πενταετή ανανέωση, αλλά μια τέτοια συμφωνία θα έπρεπε να περάσει από τη Βουλή, και θα επιβάρυνε περεταίρω το ήδη δυσάρεστο κλίμα στην ΚΟ του κυβερνώντος κόμματος, η οποία έχει υποχρεωθεί στην ψήφιση τόσων μνημονιακών νομοσχεδίων.
Η αναβάθμιση της Σούδας δεν εμπεριέχει απλά «τεχνικά» χαρακτηριστικά. Συνδέεται με στρατηγικές και επιχειρησιακές ανάγκες των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή, μετατοπίζει και ενδυναμώνει – υπέρ των αμερικανών – το γεωπολιτικό βάρος της, σε μια στιγμή που η ευρύτερη περιοχή βρίσκεται υπό αναβρασμό, αναδύεται το ενδεχόμενο μετατόπισης συνόρων και δημιουργίας νέων, ενώ η μέχρι πρότινος ισχυρά Τουρκία καθίσταται ασθενής σύμμαχος των Δυτικών.
Υπό την προοπτική αυτή, παίρνει νέα διάσταση η ιδέα που είχε εκφράσει ο Πάνος Καμμένος, περί παραχώρησης της Καρπάθου στους Αμερικανούς, (και η οποία αρχικώς ξάφνιασε και εξελήφθη ως «ξεκούδουνη»). Η Κάρπαθος θα μπορούσε να λειτουργήσει υποστηρικτικώς προς την Σούδα...
(Εκ των πραγμάτων περνάει σε δεύτερη μοίρα το γεγονός ότι οι αμερικανοί ζητούν επίσης να έχουν προτεραιότητα σε αυτό που ο κ. Τσίπρας χαρακτήριζε ξεπούλημα των ασημικών της χώρας).
Το πρόβλημα είναι: Απέναντι στις αμερικανικές επιδιώξεις, που μακροπρόθεσμα μπορεί να μας καταστήσουν προκεχωρημένο φυλάκιο των νέων γεωπολιτικών διευθετήσεων (με όσους κινδύνους συνεπάγεται αυτό), θα αποδεχθεί τον αναβαθμισμένο ρόλο της χώρας ο πρωθυπουργός; Και αν δεχθεί, τι θα αντιτάξει ως αντάλλαγμα; Θα θέσει π.χ. θέμα αναστολής της Αλβανικής επικίνδυνης στρατηγικής διεισδυτικότητας στα Βαλκάνια, με τον μεγαλοϊδεατισμό της δημιουργίας «Μεγάλης Αλβανίας»; Μια τάση που προμηνύει νέες αιματηρές εντάσεις στη γειτονιά μας, και ενδεχομένως να φτάσουν έξω από την αυλή μας; (σ.σ. Οι πρωθυπουργοί Αλβανίας και Κοσόβου, Ράμα και Χαιραντινάι, θα συναντηθούν τέλη Νοεμβρίου με στόχο την κατάργηση των μεταξύ τους συνόρων. Η Σερβία αντιτίθεται, ενώ ήδη σερβικές και αλβανικές στρατιωτικές δυνάμεις έχουν προωθηθεί στο Κόσοβο και βρίσκονται σε αυξημένη ετοιμότητα…).
Θα ζητήσει ως αντάλλαγμα τη μετατόπιση των Σκοπίων περί το όνομα και την απάλειψη του αλυτρωτισμού από την εθνική τους πολιτική; Θα ζητήσει την παρέμβασή του στο Κυπριακό, προκειμένου να αρθεί ο παρεμβατικός, πατερναλιστικός ρόλος τη Τουρκίας, ή απλώς θα δεχθεί ασμένως τις αμερικανικές ηγεμονικές απαιτήσεις, παρέχοντας διαπιστευτήρια ότι η Ελλάδα ανήκει γεωπολιτικά στην σφαίρα της Αμερικανονατοϊκής επιρροής, άνευ ανταλλάγματος; (το να μας δώσου κάποια μεταχειρισμένα οπλικά συστήματα δεν είναι σοβαρό αντάλλαγμα).
Αυτά είναι ουσιώδη θέματα που άπτονται και διαπλέκονται με ζωτικές εθνικές μας αναγκαιότητες, καθορίζουν το γεωπολιτικό status της χώρας, και μια αμερικανική απόφαση μπορεί να αναχαιτίσει τους υποβόσκοντες κινδύνους.
Η Ελλάδα σαφώς έχει ανάγκη από στρατηγικά στηρίγματα, αλλά η απειρία της κυβέρνησης μάλλον τα έχει παραγκωνίσει. Παρότι το ισχυρίζεται, δεν κάνει πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική. Αυτό που κάνει είναι να συνάπτει – και καλώς – διεθνείς εμπορικές συμφωνίες (όπως π.χ. με την Κίνα), και τις ονομάζει πολυδιάστατη γεωπολιτική. Αλλά οι εμπορικές συμφωνίες δεν αποτελούν στρατηγικές συμμαχίες.
Τέλος ο κ. Τσίπρας θα μεταβεί στις ΗΠΑ τρεις μέρες νωρίτερα από την συνάντησή του με τον αμερικανό πρόεδρο, προκειμένου να συναντήσει επιχειρηματικούς κύκλους, με σκοπό την προσέλκυση επενδύσεων. Καλή η προσπάθεια αλλά ήσσονος σημασίας.
Επενδύσεις δεν φέρνουν οι πρωθυπουργοί. Το κατανόησαν εκ των υστέρων οι κ. Σημίτης και Σαμαράς. Επενδύσεις φέρνουν οι ίδιες οι χώρες, με τους επενδυτικούς νόμους, τις κατάλληλες υποδομές, το εκπαιδευμένο ανθρώπινο δυναμικό και την ευνοϊκή φορολογική πολιτική (επιπροσθέτως στην Ελλάδα και με την σταθερότητα της πολιτικής αυτής).
Οι πρωθυπουργοί απλώς επικυρώνουν τις συναφθείσες συμφωνίες.
Φωτό: Ορκωμοσία τη Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης - Πίνακας του Auguste Couder
