Λυπήθηκε και μάλιστα πολύ, ο υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, κ. Αριστείδης Μπαλτάς για την παραίτηση του Γιαν Φαμπρ. Όπως αναφέρεται στο σχετικό δελτίο Τύπου, «με μεγάλη του λύπη [sic. Όχι προς μεγάλη του λύπη] έλαβε την ακόλουθη επιστολή παραίτησης»:
«Με την παρούσα, εγώ, ο Jan Fabre, παραιτούμαι από τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή (curator) του Ελληνικού Φεστιβάλ. Αποδέχτηκα την πρόταση του Υπουργού Πολιτισμού της Ελλάδας να προβώ σε καλλιτεχνικές επιλογές με πλήρη ελευθερία. Αυτό δεν φαίνεται να είναι πλέον δυνατόν στην Ελλάδα. Δεν επιθυμώ να εργαστώ σε ένα εχθρικό καλλιτεχνικό περιβάλλον, στο οποίο προσήλθα με ανοιχτό μυαλό και ανοιχτή καρδιά. Εύχομαι στους Έλληνες καλλιτέχνες καλή τύχη στη δουλειά τους και στο Φεστιβάλ τους.
Jan Fabre, 2 Απριλίου 2016»
Ο Φαμπρ, που τρεις μέρες πριν έλεγε πως δεν είναι καλλιτεχνικός διευθυντής, αλλά curator, συνένωσε τις δύο έννοιες τρεις μέρες μετά. Απίστευτο, κι όμως ελληνικό. Και θα αναρωτιόμασταν πώς έγινε, αν η κατάσταση δεν ήταν τόσο σοβαρή. Το μέγιστο πρόβλημα είναι ότι ο υπουργός τα ρίχνει σε όλους τους άλλους γι' αυτή την παραίτηση και για το συνολικό φιάσκο και όχι στην κυβέρνησή του και στον εαυτό του πρωτίστως. Παραμένει, δε, αμετακίνητος στη θέση του.
Στη γεμάτη αθλιότητες, ψεύδη και παραπλανήσεις ανακοίνωση, το γραφείο Τύπου- με εντολή υπουργού φυσικά- προσπαθεί να κάνει τη νύχτα μέρα και να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα. Σαφέστατα, η τακτική του, και η ανήθικη επίθεση προς κάθε τρίτο που διαφώνησε με τις άθλιες επιλογές του κ. Μπαλτά και των συνεργατών του, στόχο έχουν να προστατέψουν τους υπεύθυνους για το τεράστιο ατόπημα. Δεν πιάνουν όμως. Δεν μπορεί να φταίνε τα κόμματα, τα ΜΜΕ, οι καλλιτέχνες, που δεν κάλεσαν τον κ. Φαμπρ και δεν επιχείρησαν τον ανθελληνισμό του Ελληνικού Φεστιβάλ. Καλά θα έκανε ο κ. υπουργός να αναλάβει την ευθύνη, που του ανήκει εξ ολοκλήρου και να αποχωρήσει. Αποτελεί ρεκόρ στα παγκόσμια χρονικά να παραιτείται καλλιτεχνικός διευθυντής πριν καν οριστεί κανονικά και με τον νόμο, τρεις μέρες μετά τη συνέντευξη Τύπου που δίνει.
Η υπόλοιπη ανακοίνωση του γραφείου Τύπου έχει ως εξής: «πρέπει να επισημανθεί ότι ο Jan Fabre προσήλθε ουσιαστικά ως εθελοντής για να συνεισφέρει στην Ελλάδα της κρίσης. Με αυτό κατά νου, ανέλαβε να οργανώσει σε ελάχιστο χρονικό διάστημα το Ελληνικό Φεστιβάλ αυτοπεριορίζοντας το σύνολο των οικονομικών του αξιώσεων στο ποσό των 20.000 ευρώ για κάθε χρόνο που θα παρείχε τις υπηρεσίες του, τόσο ως καλλιτεχνικός υπεύθυνος του θεσμού, όσο και για τις παραγωγές της ομάδας του.
Η επιλογή της παραίτησης υπήρξε αποτέλεσμα της συντονισμένης επίθεσης που δέχτηκε ο Jan Fabre από πολιτικά κόμματα, Μ.Μ.Ε. και μέρους του καλλιτεχνικού κόσμου. Οι επιτιθέμενοι χαρακτήρισαν συλλήβδην ως ανθελληνικό ένα δομημένο τετραετές πρόγραμμα, το οποίο αποσκοπούσε όχι απλώς στη διεύρυνση του ούτως ή άλλως διεθνούς χαρακτήρα του Φεστιβάλ, αλλά και στη διεθνοποίηση της ίδιας της ελληνικής καλλιτεχνικής δημιουργίας. Θεώρησαν persona non grata έναν διεθνώς καταξιωμένο δημιουργό και απαξίωσαν συνολικά και οργανωμένα το καλλιτεχνικό του έργο καταρρακώνοντας έτσι κάθε έννοια ελευθερίας στην καλλιτεχνική έκφραση. Σε απόλυτο συγχρονισμό, Μ.Μ.Ε., αποσπασματικά και στοχευμένα εστίασαν σε ένα ελάχιστο σημείο ενός έργου του, παράγοντας πλήρως παραπλανητικές εντυπώσεις και παίζοντας με το δημόσιο αίσθημα.
Οι βεβιασμένες αντιδράσεις των καλλιτεχνών, πριν καν ανακοινωθεί το πλήρες πρόγραμμα του Φεστιβάλ, μέσα μάλιστα από την παραπειστική επιχειρηματολογία περί αφελληνισμού του θεσμού, οδηγούν σε θλιβερούς συνειρμούς σε σχέση τόσο με την ελευθερία του λόγου και της έκφρασης στην Ελλάδα του 21ου αιώνα, όσο και με την επιδιωκόμενη θέση της στο σύγχρονο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι.
Η εξέλιξη αυτή αποτελεί ενδιαφέρουσα αντιστροφή αυτού που κατά κανόνα συμβαίνει στην ανθρώπινη ιστορία, όπου οι πνευματικές δυνάμεις διεκδικούν την ελευθερία του λόγου και υπεραμύνονται αυτής έναντι της πολιτικής εξουσίας. Στη δική μας ιστορία φαίνεται δυστυχώς να συνέβη το αντίστροφο.»
Η ανακοίνωση κλείνει ως εξής: «Εξυπακούεται ότι ο Υπουργός σε συνεργασία με το Δ.Σ. του Φεστιβάλ θα αναλάβει άμεσα τις απαραίτητες πρωτοβουλίες για την καλύτερη δυνατή λειτουργία του θεσμού.» Υπενθυμίζουμε ότι βρισκόμαστε ήδη στον Απρίλιο και αναμένουμε πόσες ακόμα κακές επιλογές θα γίνουν.
Αντιγόνη Καρατάσου
Διαβάστε ακόμα:
- Παραιτήθηκε ο Φαμπρ, καιρός να απομακρυνθεί και ο Μπαλτάς που τον επέλεξε
