Ο πρώτος γύρος των εσωκομματικών εκλογών στον ΣΥΡΙΖΑ έχει τελειώσει και τα αποτελέσματα δείχνουν πως ο μέχρι πρότινος παντελώς άγνωστος Στέφανος Κασσελάκης είναι ένα βήμα από την προεδρία του κόμματος. Οι λόγοι της επικράτησης έχουν λίγο ή πολύ αναλυθεί και από εμένα και από άλλους αναλυτές και αρθρογράφους.
Έχουν να κάνουν σε μεγάλο βαθμό με τη διαφορετική οπτική της εκλογικής αγοράς από το επιτελείο του κυρίου Κασσελάκη απέναντι στον παλαιοκομματικό τρόπο ανάγνωσής της από τους εσωκομματικούς του αντιπάλους και τη σωστή τοποθέτηση στην εκλογική αγορά ενός υποψηφίου με τα χαρακτηριστικά προσωπικότητας που απαιτούν οι συνθήκες (στα χαρτιά τουλάχιστον). Ενός υποψηφίου του οποίου η δυναμική υποτιμήθηκε από τους εσωκομματικούς του αντιπάλους.
Το ερώτημα που προκύπτει πλέον είναι ένα: Κατά πόσο μπορεί να αλλάξει το πολιτικό σκηνικό μια (πολύ) πιθανή προεδρία Κασσελάκη στον ΣΥΡΙΖΑ; Το πρώτο, και βασικό, ζήτημα που θα έχει να αντιμετωπίσει είναι η ενότητα στον ΣΥΡΙΖΑ. Θεωρώ πως μια ομάδα στελεχών που βλέπουν την αριστερά μέσα από ελληνικό πρίσμα δεν θα μπορέσουν να ακολουθήσουν τη «σύγχρονη αριστερά» του κυρίου Κασσελάκη, ενός κόμματος δηλαδή στα πρότυπα των Δημοκρατικών των Ηνωμένων Πολιτειών.
Θα τους είναι μια εντελώς ξένη προσέγγιση. Κάποιοι μπορεί να μείνουν για την ελπίδα προοπτικής εξουσίας αλλά κάποιοι αργά η γρήγορα θα αποχωρήσουν. Αυτό ενδεχομένως να είναι καλό για τον Στέφανο Κασσελάκη αφού θα τον απελευθερώσει να κυνηγήσει πιο γρήγορα και πιο εύκολα τα εκλογικά κοινά που τον ενδιαφέρουν, δίχως εσωκκοματικά βαρίδια του πολιτικού παρελθόντος.
Στα εκτός του κόμματος ΣΥΡΙΖΑ θεωρώ δεδομένο πως ο κύριος Κασσελάκης θα πάει γρήγορα σε μια μετωπική κόντρα με τον πρωθυπουργό σε κάθε ζήτημα. Όχι το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας, αλλά τον ίδιο τον πρωθυπουργό σε ένα αμερικάνικου στυλ ένας εναντίον ενός.
Ο κύριος λόγος είναι το ότι θα θέλει να διατηρήσει τις ελπίδες όσων των ψήφισαν, αλλά και να πείσει πολύ περισσότερους, πως μπορεί να αποτελέσει κυβερνητική εναλλακτική. Αυτό αποτελεί το στοίχημά του. Να σπάσει το ΤΙΝΑ (There Is No Alternative), την πεποίθηση που υπάρχει σε σημαντικό μέρος του εκλογικού σώματος πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης αποτελεί τη μοναδική κυβερνητική εναλλακτική.
Εάν καταφέρει να πείσει τα συγκεκριμένα κοινά που πρωταρχικώς στοχεύει (πχ νέοι, κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ, ζωόφιλοι, δικαιωματιστές) πως μπορεί να αποτελέσει κυβερνητική εναλλακτική τότε το ΠΑΣΟΚ χάνει το αφήγημα που προσπαθούσε να προωθήσει. Αυτό της μοναδικής υπεύθυνης αντιπολίτευσης.
Ο ελεύθερος χώρος τον οποίο προσπαθούσε (;) να καλύψει από την εκλογή Ανδρουλάκη και έπειτα πλέον απειλείται να καλυφθεί από άλλον. Εάν αυτό συμβεί το ΠΑΣΟΚ κινδυνεύει να βρεθεί δίχως λόγο πολιτικής υπάρξης με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Η κυβέρνηση με τη σειρά της ενδέχεται να αντιμετωπίσει και αυτή εκλογικό πρόβλημα (ταυτόχρονα με το ΠΑΣΟΚ) καθώς τα κοινά στα οποία απευθύνεται ο κύριος Κασσελάκης είναι ακριβώς αυτά στα οποία ανοίχτηκε μετά το 2019 ο πρωθυπουργός στα οποία εν τέλει κυριάρχησε. Νέοι και ΛΟΑΤΚΙ μπορούν να ταυτιστούν καλύτερα με κάποιον που είναι ένας από αυτούς, όχι απλά με κάποιον που τους στηρίζει. Με το αυθεντικό, όχι το υποκατάστατο προϊόν.
Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο στο Μαξίμου θα πρέπει να αποφασίσουν εάν θα συνεχίσουν στην ίδια στρατηγική ή θα αναπροσαρμόσουν. Θα επιλέξουν μετωπική μάχη και περαιτέρω άνοιγμα σε κοινά που πλέον θα υπάρχει ανταγωνισμός κινδυνεύοντας με επιπλέον αιμορραγία στα συντηρητικά κοινά ή μέσω της ασφάλειας θα προσπαθήσουν να προσεγγίσουν τους, ξεχασμένους σε ένα βαθμό είναι η αλήθεια, συντηρητικούς ψηφοφόρους της βάσης τους.
Ίσως να χρειαστεί να βρεθεί μια νέα ισορροπία, ένα νέο όριο στο πόσο «κεντροαριστερά» μπορεί να μετακινηθεί το κόμμα. Ενδεχομένως να απαιτηθεί δηλαδή μια οπισθοχώρηση σε αυτά τα εκλογικά κοινά με ταυτόχρονο “αγκάλιασμα” της συντηρητικής βάσης.
Όλα αυτά βέβαια με την προϋπόθεση πως ο κύριος Κασσελάκης πείθει πως μπορεί να αποτελέσει κυβερνητική εναλλακτική. Πράγμα που σημαίνει ότι θα πρέπει να πείσει πως κερδίζει τον πρωθυπουργό όχι μόνο στα λόγια αλλά στην ουσία, στην πραγματικότητα, στην καθημερινότητα. Και αυτό δεν είναι καθόλου εύκολο για κάποιον ο οποίος μόλις ξεκίνησε να ασχολείται με την πολιτική απέναντι σε κάποιον με την πολιτική ιστορία αλλά και εμπειρία του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Ο κύριος Κασσελάκης έχει δείξει πως στην εικόνα παίρνει άριστα όμως η πολιτική του ουσία παραμένει ακόμα να φανεί (και τα πρώτα δείγματα δεν είναι θετικά). Σαν ένας πολιτικός «Ντόριαν Γκρέυ» που έχει δείξει το όμορφό του πρόσωπο αλλά κρατά το πορτρέτο κρυμμένο.
Επειδή οι εκλογές όμως απέχουν τρία και πλέον χρόνια έχει όλο το χρόνο μπροστά του να το δουλέψει. Επίσης κανείς δε μπορεί να προβλέψει τις συνθήκες που θα επικρατούν τότε, το πλαίσιο δηλαδή μέσα στο οποίο θα διεξαχθούν οι εκλογές. Γι’ αυτό και η εκλογική απειλή του δεν πρέπει να υποτιμηθεί από τη Νέα Δημοκρατία. Ο πιο επικίνδυνος αντίπαλος είναι αυτός που υποτιμάται.
* Ο Απόστολος Πιστόλας είναι πολιτικός αναλυτής
