Του Κώστα Μήλα
Ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας έχει αλλεπάλληλα υπογραμμίσει την επείγουσα ανάγκη οι ελληνικές τράπεζες να αντιμετωπίσουν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και μάλιστα πολύ πριν ο δείκτης τραπεζικών μετοχών καταγράψει τεράστιες απώλειες, της τάξης του 44% από την αρχή του 2018.
Υπό αυτές τις συνθήκες, προξένησε τεράστια κατάπληξη αλλά και θυμηδία γιατί η προ ημερών «έκτακτη» σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό για το θέμα των τραπεζών έλαβε χώρα χωρίς τον (καθ' ύλην αρμόδιο) Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος.
Ο Γιάννης Στουρνάρας γνωρίζει καλά το πρόβλημα.
Πράγματι, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ΔΝΤ, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια αυξήθηκαν από το 45,57% του συνόλου των δανείων το τελευταίο τρίμηνο του 2017 στο 46,04% το πρώτο τρίμηνο του 2018.
Σημειώνω, επιπλέον, ότι η Ιταλία, η οποία βάλλεται από τις αγορές για την δημοσιονομική της πολιτική, καταγράφει μη εξυπηρετούμενα δάνεια τα οποία αντιστοιχούν μόνο στο 14,38% του συνόλου των δανείων.
Πόσες φορές λοιπόν να μιλήσει ο Γιάννης Στουρνάρας, κάτι για το οποίο οι κυβερνώντες τον κατηγορούν όταν μάλιστα αποφεύγουν να τον καλέσουν στις έκτακτες συσκέψεις;
Βέβαια, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια αποτελούν «βαρίδι» για τις τραπεζικές μετοχές επειδή όσο αυξάνονται, τόσο περιορίζονται σημαντικά τα διαθέσιμα κεφάλαια για νέα δάνεια με αποτέλεσμα να απειλούνται τα κέρδη των τραπεζών και να επανέρχεται στο προσκήνιο το θέμα της ανακεφαλαιοποίησης.
Τα παραπάνω δεν αποτελούν απλές θεωρητικές συζητήσεις. Και τούτο επειδή ο τραπεζικός δείκτης μετοχών επηρεάζεται θετικά από τις προσδοκίες σχετικά με τις προοπτικές ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας και αρνητικά από την αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Επιπλέον, οι μετοχές των τραπεζών επηρεάζονται αρνητικά και από την αύξηση του δείκτη οικονομικής αβεβαιότητας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Εάν δε κοιτάξουμε τον δείκτη παγκόσμιας οικονομικής αβεβαιότητας, θα διαπιστώσουμε ότι αυτός κινείται στο ίδιο επίπεδο με την έκρηξη αβεβαιότητας αμέσως μετά το δημοψήφισμα του Brexit όπως μόλις επισήμανα στους Βρετανικούς Guardian.
Για τις προσδοκίες της ελληνικής οικονομίας χρησιμοποιώ τον δείκτη οικονομικού κλίματος (πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή), ο οποίος μετά από μία μικρή αύξηση στις αρχές του 2018, επέστρεψε, τον Σεπτέμβριο του 2018 στην τιμή «κλεισίματος» στο τέλος του 2017.
Σύμφωνα μάλιστα με ποσοτικές μου εκτιμήσεις, κάθε άνοδος των μη εξυπηρετούμενων δανείων κατά μία ποσοστιαία μονάδα επί του συνόλου των δανείων οδηγεί από μόνη της (χωρίς δηλαδή να κοιτάμε την χειροτέρευση της οικονομικής αβεβαιότητας ή την επιδείνωση των προσδοκιών ανάπτυξης της οικονομίας μας) σε μείωση του τραπεζικού δείκτη μετοχών κατά περίπου 14%.
Για να «γυρίσει» λοιπόν ο δείκτης των τραπεζικών μετοχών προέχει άμεση αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Θα βοηθήσει σε αυτό και η αποκλιμάκωση της διεθνούς αβεβαιότητας είτε με την αποφυγή του «hard» Brexit είτε με κάποιο συμβιβασμό μεταξύ Ιταλικής κυβέρνησης και Ευρώπης. Η επόμενη εβδομάδα είναι κρίσιμη καθώς εντείνονται οι συνομιλίες για Brexit την ίδια στιγμή που ο Draghi καλεί τους Ιταλούς να «ρίξουν τους τόνους»
Υ.Γ.: Ο Αλέξης Τσίπρας πάλι επιτέθηκε στον Διοικητή της ΤτΕ για έλλειψη αποτελεσματικότητας. Προφανώς, αντιγράφει τον Donald Trump που συνεχώς επιτίθεται στον πρόεδρο της Fed Jay Powell γιατί διαφωνεί και θεωρεί ότι γνωρίζει οικονομικά καλύτερα από αυτόν.
