Στην πρώτη τους κοινή εμφάνιση, σε μια κρίσιμη συγκυρία, σχεδόν ένα μήνα μετά τις ευρωεκλογές, προχώρησαν οι δύο πρώην πρωθυπουργοί Κώστας Καραμανλής και Αντώνης Σαμαράς, επιλέγοντας να τοποθετηθούν για πρώτη φορά μετά από αρκετό καιρό, για τις εξελίξεις στον χώρο της κεντροδεξιάς.
Αφορμή, η εκδήλωση στο Πολεμικό Μουσείο για την παρουσίαση του βιβλίου του Μανώλη Κοττάκη, «Οι Απόρρητοι Φάκελοι Καραμανλή», με τους δύο πρώην πρωθυπουργούς να επιλέγουν να αναδείξουν τα σημεία διαφωνίας τους με τις κυβερνητικές επιλογές και να ασκούν έντονη κριτική στα πετραγμένα της κυβέρνησης, ιδιαίτερα τον τελευταίο χρόνο.
Οι παρεμβάσεις των δύο πρώην προέδρων της Νέας Δημοκρατίας, αποκτούν μία επιπλέον σημασία, καθώς σημειώνονται την στιγμή, που στο εσωτερικό της κυβερνώσας παράταξης, έχει «ανοίξει» από αρκετά στελέχη, η συζήτηση για τον ιδεολογικό της προσανατολισμό και με δεδομένες τις διαρροές προς τα «δεξιά» της, όπως αποτυπώθηκαν στην εκλογική αναμέτρηση της 9ης Ιουνίου.
Με καταγεγραμμένες τις διαφωνίες του Αντώνη Σαμαρά σε πολιτικές της κυβέρνησης, όπως η ισότητα στον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών, η στροφή στον κεντρώο χώρο ή ο διάλογος με την Άγκυρα, ο πρώην πρωθυπουργός, όπως ήταν αναμενόμενο, άσκησε σκληρή κριτική σε υψηλούς τόνους.
Ο κ. Σαμαράς χαρακτήρισε ιστορικά αρνητικό το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών για τη Νέα Δημοκρατία, εξέφρασε την κάθετη διαφωνία του με την θέση του Κυριάκου Μητσοτάκη «ούτε δεξιά, ούτε αριστερά, μόνο μπροστά», διερωτώμενος αν συνιστά πολιτική θέση, ενώ επέκρινε την κυβέρνηση ότι υιοθέτησε προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ, διαλύοντας, όπως είπε, το αντιΣΥΡΙΖΑ μέτωπο, που είχε δημιουργηθεί και είχε οδηγήσει στο 41%.
«Η Νέα Δημοκρατία να έχει πόρτες ανοιχτές, αλλά όχι ιδεολογικά αφύλαχτες» είπε χαρακτηριστικά, κάνοντας λόγο για κάποιους που αναζητούν ένα φαντασιακό κέντρο, «ο ελληνικός λαός εμπιστεύθηκε την κεντροδεξιά να τον κυβερνήσει όχι τους πολιτικούς γιατρούς χωρίς σύνορα», σημείωσε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας «άλλο η διεύρυνση, άλλο η μετάλλαξη».
Ο Αντώνης Σαμαράς χαρακτήρισε ευθύνη του πρωθυπουργού την επιστροφή στην πολιτική, ενώ άφησε αιχμές για το μοντέλο διακυβέρνησης, μιλώντας για ένα επιτελικό κράτος 63 ανακυκλούμενων υπουργών, διερωτώμενος «αν είναι επιτυχημένο γιατί αποδοκιμάστηκε;». «Δημιουργήθηκε η μικρότερη και πιο φοβική Νέα Δημοκρατία όλων των εποχών», σημείωσε ο κ. Σαμαράς, επαναλαμβάνοντας την έντονη διαφωνία του με τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών.
Κριτική στην ευρωπαϊκή ηγεσία, «φωτογραφίζοντας» εμμέσως και την ελληνική κυβέρνηση, άσκησε και ο Κώστας Καραμανλής. Η Ευρώπη διολισθαίνει σε βαθιά κρίση, σημείωσε, αφήνοντας αιχμές για την «ανάγνωση» των εκλογικών αποτελεσμάτων, όταν οι ηγεσίες δεν κατανοούν τη δυσαρέσκεια των πολλών και το αποδίδουν σε κακή επικοινωνία.
Ο πρώην πρωθυπουργός επέκρινε την Ευρώπη για την στάση της στον πόλεμο της Ουκρανίας, λέγοντας ότι υπερθεματίζει, με θύμα την ίδια την Ουκρανία, αλλά και για την στάση της απέναντι στις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, για την συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους και την ανεξέλεγκτη μετανάστευση. Ο πρώην πρωθυπουργός, αναφερόμενος εμμέσως και στο ιδεολογικό πρόσημο των ευρωπαϊκών δυνάμεων, έκανε λόγο για «αβασάνιστη αποδοχή ενός καταχρηστικού δικαιωματισμού, στο όνομα του οποίου θίγονται δικαιώματα και ευαισθησίες των ανθρώπων που επιμένουν να σέβονται τις αξίες και τις ρίζες τους, το θεσμό της οικογένειας, την θρησκευτική τους πίστη και την εθνική τους ταυτότητα».
Σε ό,τι αφορά στα εθνικά θέματα, ο κ. Καραμανλής επεσήμανε την ανάγκη να σταλεί καθαρό μήνυμα προς τα Τίρανα και τα Σκοπια, ότι οι συμπεριφορές τους δε γίνονται ανεκτές, αλλά και ότι ο δρόμος προς την ΕΕ περνά από την Ελλάδα.
Ιδιαίτερη αναφορά του Κώστα Καραμανλή και στην Τουρκία, υπογραμμίζοντας ότι οι ηγεμονικές της βλέψεις διατηρούνται και στέλνοντας μήνυμα ότι είναι «αδύνατη και αδιανόητη η σύναψη συνυποσχετικού που θα κρύβει τεχνηέντως και εκ του πονηρού, υπό το πρόσχημα της προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για την οριοθέτηση της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας, την εκχώρηση με ασαφείς και διπλωματικά ευρηματικές διατυπώσεις, δικαιώματος στο Διεθνές Δικαστήριο να αποφανθεί περί του εύρους των χωρικών υδάτων ή ακόμα και της εδαφικής κυριαρχίας νήσων και βραχονησίδων. Είμαι κατηγορηματικός σε αυτό» είπε χαρακτηριστικά.
Το Μέγαρο Μαξίμου απέφυγε να σχολιάσει, με κυβερνητικές πηγές να σημειώνουν απλώς ότι «δεν σχολιάζουμε δηλώσεις ή ομιλίες πρώην πρωθυπουργών». «Κάθε φορά είναι μία καλή ευκαιρία να ακούσουμε με προσοχή τις τοποθετήσεις τους», ήταν, άλλωστε και η απάντηση, που είχε δώσει ο Παύλος Μαρινάκης, ερωτηθείς σχετικά την προηγούμενη εβδομάδα, ενώ αμέσως μετά το τέλος της εκδήλωσης σειρά στελεχών, όπως η Ντόρα Μπακογιάννη ότι δεν υπάρχει ζήτημα για την κυβέρνηση.
Στην ουσία των όσων ακούστηκαν, όμως, έχει ήδη τοποθετηθεί στο πρόσφατο παρελθόν ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Απορρίπτοντας κάθε συζήτηση για τον ιδεολογικό προσανατολισμό της Νέας Δημοκρατίας, έχει χαρακτηρίσει - τόσο πριν όσο και μετά τις ευρωεκλογές - «ψευτοδίλημμα» την στροφή προς τα δεξιά ή προς το κέντρο, χρησιμοποιώντας την φράση «πάμε μόνο μπροστά», όπως, επίσης, έχει μιλήσει για τον «πραγματισμό» στην πολιτική, επικαλούμενος, μάλιστα, τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, επιμένοντας ότι το κόμμα παραμένει απολύτως πιστό στις αξίες της ιδρυτικής του διακήρυξης.
Σε ό,τι αφορά στα εθνικά θέματα, ο κ. Μητσοτάκης έχει δημοσίως στείλει μηνύματα τόσο προς την Άγκυρα –ότι η Ελλάδα δεν είναι αφελής να θεωρεί ότι επιλύθηκαν τα προβλήματα, ωστόσο θα επιμείνει στο θετικό κλίμα, όσο η Τουρκία ανταποκρίνεται σε αυτό- όσο και προς την Αλβανία, αναφορικά με την υπόθεση Μπελέρη και τη Βόρεια Μακεδονία, μετά το μπαράζ παραβιάσεων της Συμφωνίας των Πρεσπών, σε ρητορικό επίπεδο από τη νέα της ηγεσία, ότι αν συνεχίσει σε αυτό το δρόμο, τότε θα βρεθεί εκτός ευρωπαϊκής πορείας.
Υπενθυμίζεται ότι Κώστας Καραμανλής και ο Αντώνης Σαμαράς είχαν δώσει το «παρόν» στο συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας στο Ζάππειο, χωρίς ωστόσο να πάρουν τον λόγο.
