«Η Ελλάδα θα γινόταν Συρία αν έβγαινε απ’ το ευρώ», δήλωσε πρόσφατα ο διοικητής της ΤτΕ, Γιάννης Στουρνάρας, επαναφέροντας ζοφερές μνήμες από το όχι και τόσο μακρινό παρελθόν που έχουν εγγραφεί ως επώδυνες πληγές στο συλλογικό υποσυνείδητο.
Συμπληρώθηκαν ήδη 10 χρόνια από την πτώση της κυβέρνησης Σαμαρά - Βενιζέλου όταν ο Σταύρος Δήμας δεν πήρε τις αναγκαίες ψήφους για να εκλεγεί ΠτΔ, καθώς ο Σύριζα τον χαρακτήρισε τότε «κομματικό» αλλά ένα μήνα αργότερα πρότεινε τον Προκόπη Παυλόπουλο θεωρώντας τον ίσως πιο βολική επιλογή. Επρόκειτο για την πιο κυνική και την πιο απροκάλυπτη εργαλειοποίηση ενός θεσμού προκειμένου να γίνει το ρεσάλτο του Τσίπρα στην εξουσία.
Ακολούθησαν οι πρώτες εκλογές του ’15, η ΝΔ ηττήθηκε, το άλλοτε κραταιό ΠΑΣΟΚ κατακρημνίστηκε και παραλίγο να μείνει εκτός Βουλής με τη φαεινή ιδέα του Παπανδρέου να κάνει δικό του κόμμα που αποδοκιμάστηκε επίσης, ο Σύριζα έγινε κυβέρνηση συμπράττοντας με τους ακροδεξιούς κλόουν των ΑΝΕΛ τους οποίους για την περίσταση βάφτισε «κεντρώους πατριώτες» και άρχισε η διαπραγμάτευση με την τρόικα.
Μια διαπραγμάτευση χωρίς ρεαλιστική στόχευση, χωρίς αρχή, μέση και τέλος, που αποδείχθηκε στο τέλος ατελέσφορη και εγκληματική, φεσώνοντας τη χώρα με 100 δις επιπλέον χρέους η και 200 κατά τον Τόμας Βίζερ, πρώην επικεφαλής του EuroWorking group, αν συνυπολογίσουμε και τα ποσά που χρειάστηκαν για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Την ώρα που ο Παππάς ως δεξί χέρι τότε του Τσίπρα, μας διαβεβαίωνε ότι «αύριο ξημερώνει μια όμορφη μέρα», οι τράπεζες έκλειναν, το Χρηματιστήριο ανέστειλε τη λειτουργία του, επιβλήθηκαν capital controls, η Ελλάδα μπήκε σ ’ένα σκοτεινό τούνελ χωρίς έξοδο διαφυγής και σ ‘ένα θανάσιμο σπιράλ οικονομικής ασφυξίας που μετά βεβαιότητος οδηγούσε σε έξοδο από το ευρώ, αν όχι και από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ο κόσμος στέναζε έξω από τα ΑΤΜ για το ημερήσιο φιλοδώρημα των 60 ευρώ, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις άρχιζαν να ζουν έναν εφιάλτη δίχως τέλος, η χώρα από ηγέτιδα δύναμη της νοτιοανατολικής Ευρώπης έγινε διεθνής παρίας, ζήτουλας και ανέκδοτο, έχοντας δυσφημιστεί στα πέρατα της οικουμένης.
Επρόκειτο για τη μεγαλύτερη καταστροφή που έζησε ο τόπος αμέσως μετά τη Μικρασιατική και την περίοδο της χούντας.
Ακολούθησε το δημοψήφισμα -παρωδία και το όχι που έγινε ναι, η απώλεια της δεδηλωμένης και νέες πρόωρες εκλογές στις οποίες κατά ένα περίεργο τρόπο ο Τσίπρας βγήκε ατσαλάκωτος και σχημάτισε εκ νέου κυβέρνηση με τους ΑΝΕΛ.
Παρά τα τρομερά γεγονότα του 9μηνου, ο κόσμος έκρινε προφανώς ότι εδικαιούτο μια δεύτερη ευκαιρία. Αλλά επρόκειτο στην πραγματικότητα για τον μεγαλύτερο αυτοχειριασμό έθνους στην παγκόσμια πολιτική ιστορία και τον θρίαμβο της παράνοιας έναντι της λογικής.
Και καθώς ο χρόνος τελείωνε και εναλλακτική δεν υπήρχε, υπογράφτηκε τρίτο και πιο επώδυνο μνημόνιο, μπροστά στο οποίο τα μέτρα του περίφημου email Χαρδούβελη ήταν μάλλον παιδική χαρά.
Μισθοί και συντάξεις περικόπηκαν περαιτέρω, η δημόσια περιουσία υποθηκεύτηκε για 99 χρόνια, συμφωνήθηκαν πλεονάσματα που δέσμευσαν τη χώρα μέχρι το 2060, οι τράπεζες πέρασαν σε ξένα χέρια.
Το «πρώτη φορά Αριστερά» ακουγόταν ίσως σαν κάτι ρομαντικό και ευχάριστο, έκρυβε όμως σκελετούς στις ντουλάπες και είχε δυσβάστακτο κόστος που θα πληρώνουν αρκετές από τις επόμενες γενιές.
Και πέρα απ’ αυτό, το γόητρο της χώρας τσαλακώθηκε, η πολιτική ζωή της υποβαθμίστηκε δραματικά με απίθανους τύπους να μπαίνουν στη Βουλή και να γίνονται υπουργοί, οι θεσμοί απαξιώθηκαν, η Δικαιοσύνη χειραγωγήθηκε, επιχειρήθηκε φίμωση και κλείσιμο μη αρεστών ΜΜΕ.
Και αφήνουμε κατά μέρος και το 1 εκατομμύριο λαθραίους μετανάστες που εισέβαλαν στη χώρα σε μια συνειδητή ίσως απόπειρα αλλοίωσης πληθυσμού των τότε κυβερνώντων.
Η ήττα του Σύριζα στις εκλογές του ’19 ήταν φυσικό επακόλουθο της άθλιας διακυβέρνησής του, δεν ήταν όμως στρατηγική καθώς το υψηλότατο 32% άφηνε ελπίδες για μια σύντομη επάνοδο μέσω μιας «δεξιάς παρένθεσης» όπως ήλπιζαν. Άνοιξε παρ’όλα αυτά ένα παράθυρο ευκαιρίας και μπήκε φρέσκος αέρας στη χώρα και την κοινωνία. Οι συγκρίσεις κυβέρνησης Μητσοτάκη με κυβέρνηση Τσίπρα ήταν καταλυτικές, και οδήγησαν έτσι στη διπλή συντριβή του Σύριζα στις εκλογές του ’23.
Η εξουσία λειτουργεί ως γνωστόν ως συγκολλητικός ιστός και η απώλειά της πυροδοτεί φυγόκεντρες δυνάμεις. Αυτό εξηγεί και την περαιτέρω αποσάθρωση του Σύριζα που αποχαιρετώντας πλέον κάθε κυβερνητική προοπτική, έχασε ήδη τη μισή σχεδόν κοινοβουλευτική του δύναμη αλλά και την αξιωματική αντιπολίτευση.
Και μολονότι η χώρα στο πρώτο 9μηνο του ’15 έφτασε ένα βήμα πριν το γκρεμό, αυτό που προκαλεί αλγεινή εντύπωση και είναι μια από τα αιτίες της συντριβής, είναι ότι στο Σύριζα ουδέποτε υπήρξε προβληματισμός για το τι δεν έκαναν τότε σωστά , ουδέποτε ανέλυσαν τα λάθη τους, ουδέποτε έκαναν στοιχειώδη έστω αυτοκριτική για τα πεπραγμένα.
Τα φόρτωσαν όλα στο Βαρουφάκη λες και έφταιγε ο ίδιος που ο Τσίπρας τον διόρισε υπουργό Οικονομικών στην πιο κρίσιμη στιγμή στη νεότερη ιστορία της χώρας.
Και το ακόμα πιο εξοργιστικό είναι ότι ποντάροντας τώρα στη λήθη του κόσμου, μιλούν για δήθεν «πολύτιμες παρακαταθήκες» που άφησε ο Τσίπρας, για δήθεν “πλεονάσματα 37 δις” αφού όμως φρόντισαν στο μεταξύ να συνθλίψουν και να εξοντώσουν εκδικητικά τη μεσαία τάξη, για χώρα την οποία δήθεν ο Τσίπρας «έβγαλε από τα μνημόνια και την κράτησε όρθια».
Έστω κι αν το rebranding του Τσίπρα είναι αναγκαίο για τον ίδιο και την πολιτική του επιβίωση, χρειάζεται πραγματικά πολύ θράσος για να υποστηρίξει κανείς όλα τα παραπάνω.
Ας ελπίσουμε ότι τα συμπεράσματα βγήκαν και ότι η κοινωνία πήρε τα μαθήματά της,
Το «πως δεν γίναμε Συρία», θα’πρεπε πάντως κάποτε να διδάσκεται στα σχολεία.
