«Έχουμε μπροστά μας μια τεράστια πρόκληση, είναι στο χέρι μας να την αξιοποιήσουμε, θέλουμε τα ευρωπαϊκά αυτά κεφάλαια να χρησιμοποιηθούν για μια νέα ανάπτυξη, που θα στηριχθεί σε νέες δουλειές, που θα συμβάλουν στην μείωση των ανισοτήτων και στην δημιουργία ενός νέου παραγωγικού μοντέλου», δήλωσε χθες ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης δείχνοντας τον δρόμο που πρέπει να ακολουθηθεί την μετά Covid εποχή.
Το νέο σκηνικό διαμορφώνει και τις νέες πολιτικές ανάγκες αλλάζοντας τους καθιερωμένους προσδιορισμούς περί προοδευτισμού και συντηρισμού καθιστώντας κυρίαρχους του πολιτικού σκηνικού αυτούς που θα εκφράσουν το καινούργιο μέσα από μεταρρυθμίσεις και ριζικές τομές.
Η πανδημία ανέδειξε το προβληματικό ελληνικό παραγωγικό μοντέλο. Το πλήγμα που υπέστη η ναυαρχίδα της οικονομίας, δηλαδή ο Τουρισμός αναδεικνύει τα ριζικά προβλήματα και την βασική αιτία που τίθεται θέμα μεταρρυθμίσεων και τομών.
Η περιγραφή που έκανε ο Κυριάκος Μητσοτάκης χαρακτηρίζει ουσιαστικά τις ανάγκες της χώρας οι οποίες μάλιστα έχουν καταγραφεί και στο πρόγραμμα της Ν.Δ. Που είναι αλήθεια, έμεινε πίσω λόγω του κορονοϊού και της παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης που εξακολουθεί να βρίσκεται σε εξέλιξη.
Όπως ανέφερε «οι προτεραιότητες του Ταμείου Ανάκαμψης ταιριάζουν απόλυτα με τις προεκλογικές δεσμεύσεις της κυβέρνησης» διευκρινίζοντας ταυτόχρονα ότι «το μεγαλύτερο μέρος των 32 δισ. ευρώ που δικαιούται η Ελλάδα θα διατεθούν στην πράσινη μετάβαση, την ψηφιοποίηση, την εξωστρέφεια, χρηματοδοτώντας ιδιωτικές επενδύσεις που θα ενταχθούν στο συνολικό σχέδιο και να καλύψουν τα επόμενα χρόνια ένα σημαντικό μέρος από το επενδυτικό χάσμα Ελλάδας- ΕΕ που δημιουργήθηκε τα χρόνια της ύφεσης και των μνημονίων».
«Η μεγαλύτερη πρόκληση θα είναι όχι μόνο η ταχεία ανάπτυξη, αλλά και ένα διαφορετικό μοντέλο ανάπτυξης», είπε σημειώνοντας πως παράλληλα με τα παραπάνω «θα πρέπει να εστιάσει στη δημιουργία θέσεων εργασίας, σε πολύ στέρεα κοινωνικά θεμέλια και την καταπολέμηση των ανισοτήτων».
Η οικονομική ύφεση ελέω πανδημίας αποτελεί μια πραγματικότητα. Η επανεκκίνηση της οικονομίας θα αναδείξει την εικόνα του προβλήματος δεδομένου ότι η επιδοματική πολιτική και οι κάθε είδους... επιχορηγήσεις στο πλαίσιο της στήριξης της επιχειρηματικότητας και της κοινωνικής συνοχής θα αποτελέσουν παρελθόν.
Σε αυτό το σημείο έρχεται η πρόθεση της κυβέρνησης όπως κατ' επανάληψη έχει περιγραφεί και από τον πρωθυπουργό για το νέο παραγωγικό μοντέλο, στο οποίο οι δύο πυλώνες του οποίου, η πράσινη μετάβαση και η ψηφιοποίηση δύνανται να αποτελέσουν την βάση σε συνδυασμό με την ενίσχυση συνολικά της χώρας.
Η περιφέρεια πρέπει να αποτελέσει αναπόσπαστο κομμάτι του ίδιου του Ταμείου Ανάκαμψης με στήριξη της επιχειρηματικότητας, ώστε να αποφευχθεί η επανεμφάνιση φαινόμενο του παρελθόντος. Το ελληνικό σχέδιο για το ταμείο ανάκαμψης που καταρτίσθηκε από τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών, Θ. Σκυλακάκη έρχεται να καλύψει αυτές τις ανάγκες και κυρίως να αναδείξει ένα νέο παραγωγικό μοντέλο απεξαρτημένο από τα «σουβλάκια», τα «καφέ» και τα κάθε είδους «μπαρ»
Το νέο πολιτικό σκηνικό
Οι ανάγκες που η πανδημία έφερε στο προσκήνιο προϋπήρχαν. Και είχαν καταγραφεί στο πρόγραμμα με βάση το οποίο εξελέγη η σημερινή κυβέρνηση. Αναδεικνύονται όμως και με το τέλος της πανδημίας ή έστω την επαναφορά της κανονικότητας, όταν και θα αποκαλυφθεί το μέγεθος της ζημιάς καθορίζοντας ουσιαστικά και το πως θα κινηθούν υφιστάμενες και νέες επιχειρήσεις.
Όμως η πανδημία δημιουργεί και ένα νέο πολιτικό σκηνικό. Οι παλιές συνταγές μπαίνουν στο... χρονοντούλαπο της ιστορίας και είναι δεδομένο πλέον, όπως άλλωστε καταγράφεται και στις δημοσκοπήσεις, ότι όσοι μείνουν προσκολλημένοι σε λογικές του παρελθόντος θα οδηγηθούν στο περιθώριο ενός πετροπόλεμου και μια πεζοδρομιακής κινηματικής λογικής που δεν θα βρίσκει θιασώτες πέραν συγκεκριμένων ομάδων που λειτουργούν ως επί το πλείστον, οπαδικά.
Η πανδημία αποτελεί ένα ιστορικό παγκόσμιο γεγονός και μόνο ως τέτοιο μπορεί να καταγραφεί και να εκτιμηθεί. Και ως ιστορικό γεγονός ανατρέπει και αναδιαμορφώνει λογικές και καταστάσεις, όπως έγινες και με άλλα αναλόγου επιπέδου γεγονότα, είτε αυτά αφορούσαν πολέμους είτε για παράδειγμα την πτώση του Τείχους του Βερολίνου και του υπαρκτού σοσιαλισμού είτε την οικονομική κρίση του 2009.
Το σίγουρο είναι πάντως ότι τα δεδομένα που δημιουργεί απέχουν από τα προηγούμενα. Όσοι εκτιμούν πως η αναταραχή αποτελεί ευκαιρία όπως για παράδειγμα για την αριστερά (η Εφη Αχτσιόγλου ανέφερε ότι η αριστερά δεν ευδοκιμεί σε συνθήκες κανονικότητας) χάνουν το δάσος.
Το δέντρο που βλέπουν αυτό μιας επανάληψης των συνθηκών που προκάλεσε για παράδειγμα η οικονομική κρίση φέρνοντας τον ΣΥΡΙΖΑ στο πολιτικό προσκήνιο παραπλανά τους ίδιους και δημιουργεί νέες αυταπάτες. Άλλωστε η οικονομική κρίση που ανέδειξε τον ΣΥΡΙΖΑ δημιούργησε και κόμματα που λειτούργησαν με... συνοπτικές διαδικασίες κάτι που τώρα δεν είναι ορατό τουλάχιστον στο άμεσο μέλλον.
Ο λαϊκισμός που κυριάρχησε και οι υποσχέσεις κατέρρευσαν μέσα από το εμπόριο ελπίδας που στήθηκε και τελικά οδήγησε σε νέα μνημόνια και ανατροπές ως προς την εικόνα που υπήρχε για την αριστερά.
Ως εκ τούτου η κινηματική λογική της αντίδρασης και εν τέλει της άρνησης μπορεί να προκαλεί ορισμένες ρωγμές επί της ουσίας όμως αδυνατεί να αλλάξει όχι την πολιτική κυριαρχία κομμάτων αλλά την ίδια την πρόθεση της πλειοψηφίας των πολιτών που αναζητούν διέξοδο όχι μέσα από κύματα νεοαγανακτισμένων αλλά από μια ουσιαστική αναδιάρθρωση του μοντέλου που εφαρμόζεται στην οικονομία αλλά και στο ίδιο το κράτος.
Για παράδειγμα, η μεταρρύθμιση στη Δικαιοσύνη αποτελεί κοινό γνώμονα στις απαιτήσεις των πολιτών αλλά και των εν δυνάμει επενδυτών που βλέπουν την Ελλάδα ως αναπτυξιακό μοχλό ακόμη και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Οι αλλαγές που φέρνει η πανδημία είναι ήδη ορατές. Από τον τρόπο εργασίας (και εδώ το εργασιακό έρχεται να επικαιροποιήσει και να εκσυγχρονίσει ένα νομοθετικό πλαίσιο που δεν προσφέρει τις απαραίτητες ενέργειες για τους ίδιους τους εργαζόμενους αρχικές) μέχρι τον τρόπο που επικοινωνεί η κοινωνία και φυσικά με τον τρόπο που ταξιδεύει.
Αυτό που δεν κατανοούν όσοι επιδιώκουν να παραμείνουν προσηλωμένοι στις λογικές του παρελθόντος είναι ότι οι ίδιοι οι πολιτικοί θα κληθούν να ορίσουν τις παραμέτρους των επόμενων κινήσεων και των αλλαγών που απαιτούνται. Τα διλήμματα που θα τεθούν και το διακύβευμα που ήδη υπάρχει θα καθορίσει την επόμενη ημέρα και την επίτευξη του στόχου της αλλαγής σελίδας ανατρέποντας τα υφιστάμενα εγχειρίδια.
Μια σελίδα που θα καθοριστεί από όσους επιχειρούν να φέρουν το καινούργιο αλλάζοντας την γραμμή που καθορίζει σήμερα τις έννοιες προοδευτισμός και συντηρητισμός.
