Της Ειρήνης Καρανασοπούλου
Το γεγονός ότι ο αυστριακός ακροδεξιός υποψήφιος του Κόμματος Ελευθερίας συγκέντρωσε σχεδόν το 50% των ψήφων στις προεδρικές εκλογές, έχει επαναφέρει στην επικαιρότητα το ερώτημα περί της ακροδεξιάς στροφής της Ευρώπης. Ας μην ξεχνούμε ότι και στην Κύπρο η ακροδεξιά κατάφερε για πρώτη φορά να εισέλθει στο κοινοβούλιο.
Οι περισσότεροι θεωρούν πως ο συνδυασμός της οικονομικής στασιμότητας με την ανεργία, η προσφυγική κρίση και η κρίση των κατεστημένων μεταπολεμικών κομμάτων έχει οδηγήσει σε σταθερή άνοδο την ακροδεξιάς – στις ποικίλες μορφές της – στη Γηραιά Ήπειρο. Εκεί όπου διατυπώνονται διαφωνίες είναι στο αντίδοτο – ορισμένοι θέλουν να πιστεύουν ότι η ενδυνάμωση του ευρωπαϊκού, ομοσπονδιακού μοντέλου θα καταπολεμήσει το “αυγό του φιδιού” ενώ άλλοι θεωρούν ότι η ενίσχυση του κράτους – έθνους είναι η πανάκεια. Επί του παρόντος, πάντως, αυτό που διαπιστώνει κανείς είναι ότι η ρητορική της ακροδεξιάς έχει την ικανότητα να “συμπαρασύρει” και τα κατεστημένα κόμματα, τα οποία συχνά βρίσκονται σε “ανίερες” συμμαχίες με την ακροδεξιά. Το πανόραμα της εξέλιξης των νέων – ή όχι και τόσο νέων κομμάτων – είναι χαρακτηριστικό:
ΑΥΣΤΡΙΑ: Ο Norbert Hofer του εθνικιστικού κει ξενοφοβικού Κόμματος Ελευθερίας αναδείχθηκε φαβορί στον πρώτο γύρο με 35% κι αντιμετώπισε την Κυριακή στο δεύτερο γύρο τον Alexander Van der Bellen των Πρασίνων. Δεδομένου ότι ήρθαν στήθος με στήθος, η καταμέτρηση συνεχίζεται.
Ο κ. Hofer στήριξε την εκστρατεία του στην ενίσχυση των συνόρων και του στρατού, στον περιορισμό των κοινωνικών επιδομάτων για τους μετανάστες και στη θετική διάκριση των Αυστριακών στην αγορά εργασίας.Στο κοινωνικό μέτωπο υποστήριξε το “ναι στην οικογένεια αντί της τρέλας του φύλλου”. Το ακροδεξιό κόμμα κατέχει 40 από τις 183 έδρες στο κοινοβούλιο.
ΠΟΛΩΝΙΑ: Το δεξιό Κόμμα του Νόμου και της Δικαιοσύνης επέστρεψε στην εξουσία στις κοινοβουλευτικές εκλογές του 2015 με 39%. Επικεφαλής του κόμματος είναι ο Jaroslaw Kacsynski, που έστρεψε και το κόμμα πιο δεξιά.
ΟΥΓΓΑΡΙΑ: Ο Victor Orban και το δεξιό κόμμα του Fidesz έχει κερδίσει τις τελευταίες τρεις εκλογικές αναμετρήσεις, προκαλώντας ανησυχία σε πολλούς Ευρωπαίους ηγέτες για τις αυξανόμενες απολυταρχικές του τάσεις.
Το Jobbik, ένα ακροδεξιό, ξενόφοβο, εθνικιστικό και υπέρ του οικονομικού προστατευτισμού κόμμα, απέσπασε το 20% των ψήφων στην τελευταία εκλογική αναμέτρηση. Ζητά τη διενέργεια δημοψηφίσματος για την παραμονή ή μη στην ΕΕ και να πάψουν να είναι “ταμπού" οι εκφράσεις όπως "σιωνιστική συμμαχία για την κατάληψη του κόσμου”. Είναι επίσης κατά των ομοφυλόφιλων για τους οποίους επιθυμεί να φυλακίζονται δια νόμου. Στόχος του είναι να γίνει κυβέρνηση το 2018.
ΣΟΥΗΔΙΑ: Το ακροδεξιό κόμμα των Σουηδών Δημοκρατών, το οποίο έχει αποκηρύξει το παρελθόν του ως κίνημα λευκών “υπερ-ανδρών", κέρδισε το 13% των ψήφων στις εκλογές του 2014 και 49 από τις 349 έδρες στο κοινοβούλιο. Επειδή κανένα κόμμα δε δεχόταν να συνεργαστεί μαζί τους, η χώρα κυβερνάται από μια κυβερνητική μειοψηφία Σοσιαλδημοκρατών και Πρασίνων.
Οι Σουηδοί Δημοκράτες θέλουν αυστηρούς περιορισμούς στη μετανάστευση, αντιτίθενται στην ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ και θέλουν δημοψήφισμα για την παραμονή ή μη στην ΕΕ. Πρόσφατες δημοσκοπήσεις το έδειχναν να είναι το πλέον δημοφιλές κόμμα της Σουηδίας, αλλά εσχάτως δείχνει να χάνει και πάλι κάτι από την αίγλη του.
ΓΑΛΛΙΑ: Το ακροδεξιό Εθνικό Μέτωπο χαρακτηρίζεται από λαϊκιστική κι αντιευρωπαϊκή ρητορική. Υποστηρίζει οικονομικές πολιτικές προστατευτισμού, περιορισμό των κοινωνικών παροχών για τους μετανάστες – περιλαμβανομένης της περίθαλψης – και δραστική περικοπή του αριθμού των μεταναστών που επιτρέπεται να εισέλθουν στη Γαλλία. Η επικεφαλής, Marine Le Pen,αναμένεται να εισέλθει στο δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών της Γαλλίας το 2017.
ΓΕΡΜΑΝΙΑ: Το κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) κέρδισε 25% στις εκλογές κρατιδίων το Μάρτιο, αμφισβητώντας ευθέως το δικομματικό κατεστημένο που κυβερνά τη Γερμανία από τον πόλεμο και μετά. Οι δημοσκοπήσεις του δίδουν πλέον 10% - 13% σε πανεθνικό επίπεδο – που σημαίνει ότι στις επόμενες εκλογές η ακροδεξιά θα εισέλθει για πρώτη φορά στο κοινοβούλιο μετά τους ναζί.
Μεταξύ των αιτημάτων του κόμματος – που είναι ξενόφοβο κι αντιευρωπαϊκό – είναι να πυροβολείται κι οποιοσδήποτε εισέρχεται παράνομα στη χώρα, αλλά και να σταματήσει η κατασκευή τζαμιών, διότι "το ισλάμ δεν ανήκει στη Γερμανία”.