Του Γιάννη Σιδέρη
Με ένα εξαιρετικής αισθητικής βίντεο το Ποτάμι προανήγγειλε το συνέδριό του : Μια ιδέα, σαν μια σταγόνα, που συν τω χρόνω γίνεται ορμητικό ποτάμι με δροσερά πεντακάθαρα νερά, συναπαντιέται με άλλα, και στο λάμπει στεφανωμένο από ένα ουράνιο τόξο, σαν χαρμόσυνο σημάδι μιας νέας αρχής.
Βέβαια στην πραγματική ζωή δεν έγιναν ακριβώς έτσι τα πράγματα. Μάλλον προς το αντίθετό τους μοιάζουν. Το λαμπερό νέο κόμμα με το λαμπερό πρόσωπο του τηλεστάρ αρχηγού, που γέννησε ελπίδες σε όσους το είδαν ως το κόμμα της κοινής λογικής, ως το κόμμα του αυτονόητου, στο διάβα του χρόνου άρχισε να χάνει σε λάμψη και ορμή.
Σαφώς υπήρξαν και εξωτερικής φύσεως φθοροποιοί παράγοντες, όπως ας πούμε η χυδαία επίθεση που δέχτηκε ο Θεοδωράκης - μεθόδευση ΣΥΡΙΖΑ - ότι αποτελεί κόμμα συγκεκριμένων επιχειρηματικών συμφερόντων. Η στοχοποίηση αυτή ήταν εύκολη σε μια εποχή που το κοινωνικό Κολοσσαίο ήθελε αίμα στην αρένα, που παραληρούσε κατά του μνημονίου και των «γερμανοτσολιάδων προδοτών», που ένα ευρύ τμήμα του πίστευε ότι μας ψεκάζουν. Όντας μακριά από κάθε ορθολογική σκέψη, δεν χρειαζόταν καμιά απόδειξη των ισχυρισμών του καθενός. Ο ίδιος ο Θεοδωράκης, προφανώς δεν κατανόησε την επίπτωση που είχε στον πολύ κόσμο η κατηγορία, και δεν το αντιπάλεψε μετωπικώς.
Ωστόσο καμιά έξωθεν επιβολή δεν θα ήταν ικανή να αλλοιώσει τον πολιτικό λόγο του Ποταμιού, εάν αυτό υπήρχε ως στέρεα και διαρθρωμένη πολιτική συγκρότηση και ως ευκρινής ιδεολογική ταυτότητα.
Το αυθόρμητο της δημιουργίας συνεχίστηκε με το αυθόρμητο της πολιτικής παρουσίας, που κατέληγε στο αυθόρμητο της οργανωτικής παρουσίας, με αποτέλεσμα την απουσία προγραμματισμένης, διαβαθμισμένης, κλιμακωτής δράσης, και την έλλειψη επιστημονικά επεξεργασμένων λύσεων που χρειάζεται η χώρα, (π.χ. σχέδιο εξόδου από την κρίση), παρότι το επίπεδο του στελεχικού δυναμικού του Ποταμιού είναι εμφανώς υψηλότερο των υπόλοιπων κομμάτων.
Ο κ. Θεοδωράκης ήθελε ένα νέο κόμμα που θα αποτίνασσε την γραφειοκρατική δομή και λειτουργία των υπαρχόντων κομμάτων. Όμως αυτό κατέληξε σε μια χαλαρή μάζωξη, που νομοτελειακά κατέληγε σε ενός ανδρός αρχή, της οποίας τα αποτελέσματα φάνηκαν ανάγλυφα στις τελευταίες εκλογές: Στην επαρχία, η έλλειψη τοπικών οργανώσεων με κεντρική καθοδήγηση, επέτρεψε στις οργανώσεις των υπολοίπων κομμάτων να σαρώσουν τις ψήφους του Ποταμιού.
Επίσης έλειψαν εκείνα τα κείμενα που θα μπορούσαν να αποτελέσουν πόλους προγραμματικής συσπείρωσης, ιδεολογικής έμπνευσης, πολιτικής επεξεργασίας και τριβής. Τα αντικαθιστούσε ο λόγος του αρχηγού. Ωστόσο ο λόγος ενός προσώπου δεν αντικαθιστά τον οργανωμένο διάλογο – ακόμη και Αντρέας είχε αναφορές όχι μόνο στην 3η Σεπτέμβρη αλλά και στην μνημειώδη 5η Σύνοδο της Κ.Ε του ΠΑΣΟΚ (για όσους θυμούνται). Τα στελέχη και ο λαός αποθέωναν τον Αντρέα, αλλά ιδεολογική έμπνευση και πολιτικοποίηση αντλούσαν από τα κομματικά κείμενα!
Στο Ποτάμι σε καμπή
Ακόμη και τώρα, προπαραμονές συνεδρίου, δεν υπάρχει κείμενο θέσεων. Οι θέσεις εμπεριέχονται στις τελευταία ομιλία του καπετάνιου στην Παναττική Προσυνεδριακή διάσκεψη του κόμματος.
Τα στελέχη του κόμματος, αρκούντως απογοητευμένα, νιώθουν ότι το Ποτάμι μετατρέπεται σε αργόσυρτο αυλάκι, πριν μετατραπεί σε βάλτο στασιμότητας.
Ενδεικτικό της απογοήτευσης είναι ότι όποιος περιδιαβεί στα διάφορα ηλεκτρονικά γκρουπ του Ποταμιού, επίσημα και ανεπίσημα, όπου μετέχουν εθελοντές και φίλοι του κόμματος, θα διαπιστώσει τάσεις γκρίνιας και απογοήτευσης. Χαρακτηριστικό είναι ότι από τα 42 υποψήφιους ευρωβουλευτές του Ποταμιού, ελάχιστοι έχουν απομείνει δραστηριοποιημένοι!
Οι προτάσεις
Ενδιαφέρουσες οι προτάσεις που εμπεριέχονται στην ομιλία του αρχηγού (Εν τάχει μερικές: κατάργηση του νόμου Τσοχατζόπουλου που ενέταξε τα πολιτικά γραφεία στο δημόσιο, αξιολόγηση δημοσίων υπαλλήλων, Παιδεία χωρίς αποκλεισμούς, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αλλαγή εκλογικού συστήματος, νέο σύνταγμα, διαχωρισμός κράτους - εκκλησίας, φορολογία επιχειρήσεων στο 20%, φορολόγηση αγροτών και κίνητρα για τους κατ΄ επάγγελμα αγρότες, βασικό εισόδημα, κλπ)
Ωστόσο ένα συνεδριακό κείμενο θα ήταν πιο περιγραφικό, θα παρήγαγε ιδεολογία και θα οριοθετούσε «γεωγραφικές συντεταγμένες», για ποιους, με ποιους και γιατί.
Φυσικά μια ομιλία αρχηγού μπορεί να έχει θέσιν προγραμματικών θέσεων, αλλά όταν το κόμμα έχει σαφή ιδεολογική ταυτότητα, π.χ. ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, και τα πράγματα πορεύονται θετικά για το κόμμα, αλλά οι περιρρέουσες συνθήκες είναι έκτακτες - οπότε η ενασχόληση με τα πολιτικά κείμενα φαντάζει με βυζαντινολογία περί του φύλου των αγγέλων.
Οργανωτικά
Πιο ενδιαφέρουσα φαντάζει η οργανωτική δομή που προαναγγέλλει, έχοντας αντιγράψει οργανωτικές πτυχές από τους… Ποδέμος και το Ολλανδικό φιλελεύθερο D-66.
Για πρώτη φορά στην Ελλάδα, ένα κόμμα αποκτά ένα Συμβούλιο Αξιολόγησης και Αξιοποίησης Στελεχών, εκλεγμένο απευθείας από το συνέριο, το οποίο θα αξιολογεί τοπικά και κεντρικά στελέχη και θα καταρτίζει λίστες υποψηφίων βουλευτών-ευρωβουλευτών. Αυτό το κεντρικό όργανο θα είναι η «Μεγάλη Συνάντηση Αντιπροσώπων», στο οποίο θα μετέχουν εκπρόσωποι οργανώσεων της χώρας. Κατ' αντιγραφή από τους Ποδέμος, η εκπροσώπηση θα είναι γεωγραφικά και κοινωνικά αντιπροσωπευτική. Θα υπάρξουν δύο Γραμματείς, ένας οργανωτικού και ένας κοινοβουλευτικού έργου. Η Μεγάλη Συνάντηση των Αντιπροσώπων θα εκλέξει το πολιτικό Συμβούλιο του Κόμματος που θα είναι υπεύθυνο για την άσκηση της καθημερινής Πολιτικής.
Παράλληλα κατά τον κ. Θεοδωράκη το κόμμα θα δώσει έμφαση στις εσωτερικές ηλεκτρονικές ψηφοφορίες για τη λήψη αποφάσεων και αυτό σαφώς θα συντελέσει στην αναβάθμιση της εσωκομματικής Δημοκρατίας.
Συνεργασίες
Στην ομιλία του ο κ. Θεοδωράκης τόνισε ότι το Ποτάμι δεν θα μετέχει σε κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, ενώ παράλληλα θα προσπαθήσει να αποτρέψει το ενδεχόμενο εκλογών. Αυτό έδωσε ερμηνείες περί ενδεχόμενης συνεργασίας του με τη ΝΔ, προοπτική την οποία στο Liberal διέψευσε. Θα στηρίξει κυβέρνηση από αυτή τη Βουλή, εάν υπάρξει εθνικός λόγος, πάντα «με βάση τις λύσεις και όχι τις θέσεις», όπως είπε.
Παράλληλα άφησε να εννοηθεί ότι το Ποτάμι συζητάει με συμμαχικές δυνάμεις και προσωπικότητες «για τη δημιουργία ενός μεγάλου μεταρρυθμιστικού κύματος», (όχι κόμματος),καθώς η χώρα πρέπει να στηριχθεί στο προοδευτικό ριζοσπαστικό κέντρο!
Ωστόσο αρνήθηκε να αποκαλύψει ποιες είναι αυτές οι συμμαχικές δυνάμεις και οι προσωπικότητες με τις οποίες συζητάει, καθώς, γιατί δεν έχει λόγο «να απλώνει τη μπουγάδα στο δρόμο»! Η όποια πρόταση σε λίγες μέρες στο συνέδριο!
