Του Γιάννη Σιδέρη
Η… «κάθοδος του ΠΑΣΟΚ» στο συνέδριο του Ποταμιού», θα μπορούσε κάλλιστα να είναι ο τίτλος του παρόντος Κειμένου. Ήταν εκεί το «όλον ΠΑΣΟΚ» παρά… κάτι. (Έλειπε ο γεννήτορας της φράσης, Βαγγέλης Βενιζέλος).
Ήταν εκεί ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης, ο οποίος ξάφνιασε με την σφοδρότητα της επίθεσης που εξαπέλυσε κατά της Κυβέρνησης: «Μας κυβερνούν ,είπε, ανόητα πρόσωπα που νομίζουν ότι θα αλλάξουν από την Ελλάδα όλο το καθεστώς της Ευρώπης». Παράλληλα - ταυτιζόμενος με τους πόθους της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ - τόνισε ότι «για να επανέλθει η χώρα στην κανονικότητα θα πρέπει να προχωρήσουν οι διαδικασίες για την συμπόρευση των δυνάμεων του Κέντρου».
Απευθυνόμενος στους συνέδρους εν είδει έκκλησης, είπε: «Χρειάζεται ένας ισχυρός πόλος ανάμεσα στη Δεξιά και στην παράλογη και χωρίς έρμα Αριστερά. Τον ισχυρό πόλο πρέπει να δημιουργήσετε και εσείς. Μπορείτε να συμβάλλετε αποφασιστικά στο να ξαναποκτήσει η χώρα κατεύθυνση και μέλλον. Να μην είναι, όπως σήμερα, πειραματόζωο ανθρώπων που νοιάζονται αποκλειστικά και μόνο για την εξουσία. Μπορείτε την ανανέωση».
Ήταν εκεί και ο πρώην πρωθυπουργός ο Γιώργος Παπανδρέου, ο οποίος σαφώς δείχνει ότι ενδιαφέρεται να ξαναμπεί στο παιχνίδι. Κάλεσε όλους να κάτσουν, με την αυτονομία τους, γύρω από ένα τραπέζι και εφόσον υπάρξει πολιτικό αποτέλεσμα από αυτόν τον ειλικρινή διάλογο, τότε πριν τις εκλογές, μέσα από προκριματικές εκλογές, οι συμμετέχοντες επιλέγουν έναν υποψήφιο πρωθυπουργό που όλοι δεσμεύονται να τον στηρίξουν.
Ήταν εκεί βέβαια και ο Κυριάκος Μητσοτάκης που προσπάθησε να πείσει τους συνέδρους ότι είναι όλοι «μαζί στο μεγάλο μεταρρυθμιστικό κύμα που πρέπει να αλλάξει την κοινωνία, μαζί στον ευρωπαϊκό δρόμο των μεταρρυθμίσεων».
Ήταν φυσικά και η Φώφη Γεννηματά, η οποία αφού - όπως όλοι οι ομιλητές - κατακεραύνωσε την κυβέρνηση, έφτασε στο προκείμενο: την πρόσκληση για συγκρότηση μιας πολιτικής συμμαχίας όλων των δυνάμεων του ριζοσπαστικού Κέντρου, του δημοκρατικού Σοσιαλισμού, της ευρωπαϊκής Σοσιαλδημοκρατίας, της Ανανεωτικής Αριστεράς, της πολιτικής Οικολογίας (σ.σ. τόσοι πολλοί οι τίτλοι, τόσο ισχνοί οι αριθμοί…).
Ο Σταύρος και ο ελιγμός του (;)
Ασχέτως πολιτικής τοποθέτησης, κοινή παραδοχή είναι ότι το Ποτάμι εισήλθε στην πολιτική ζωή ως το κόμμα της κοινής λογικής. Η διάθεση συνεργασιών, ο μειλίχιος λόγος, η έλλειψη υποσχέσεων (αν δεν τάξεις δεν σε ψηφίζουν, που είπε και ο Σγουρίδης), η χυδαία προπαγάνδα ότι είναι όργανο συμφερόντων, η χαλαρή οργανωτικότητα, η απειρία του ιδρυτή του και των στελεχών του, το καθήλωσαν δημοσκοπικά.
Το Ποτάμι πλέον πιέζεται διττώς. Από τη μια η διαφαινόμενη δημοσκοπική υστέρηση, από την άλλη οι φυγόκεντρες τάσεις στελεχών του, που αλληθωρίζουν προς τη ΝΔ ή την Κεντροαριστερά.
Ο Σταύρος Θεοδωράκης για να αποσυμπιέσει την ασφυκτική κατάσταση, προέβη σε έναν ελιγμό. Είπε ναι στον διάλογο, αλλά μέσω της κοινωνίας. Εφηύρε τον όρο «Κοινοβούλιο του Κέντρου», όπου θα είναι ένας χώρος διαλόγου εκτός των κομματικών τειχών. Θα είναι ευρύτερος των δύο κομμάτων, θα περιλαμβάνει και δυνάμεις της μεταρρυθμιστικής δεξιάς, και θα διεξαχθεί από επιτροπές διαλόγου (π.χ. η Επιτροπή διαλόγου του Ποταμιού, στελέχη των κινήσεων της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, του Δικτύου, Μεταρρυθμιστές, στελέχη από την επιτροπή για την ανασυγκρότηση της Σοσιαλδημοκρατίας, από την πρωτοβουλία των 58 κλπ).
Εφόσον από αυτό τον διάλογο διαφανεί ότι υπάρχει ώσμωση στην βάση, εφόσον υπάρχουν κοινές πολιτικές συνισταμένες, θα μπορούσαν να συνθέσουν την μεγάλη πολιτική συνιστώσα, και τότε να υπάρξει εκλογή νέας ηγεσίας από τη βάση.
Ξαφνιάστηκαν αμφότεροι
Είναι γεγονός ότι όλο αυτό μπορεί να δημιουργήσει γερά θεμέλια για μια μελλοντική συνεργασία, αλλά είναι αρκετά αργόσυρτο και μακροπρόθεσμο. Είναι αμφίβολο αν υπάρχει ο χρόνος, στην περίπτωση που ο κ. Θεοδωράκης το θέλει ειλικρινά. Διαβεβαιώνει ότι το θέλει και αντιπαραθέτει ότι δεν έχει νόημα μια συνάντηση κορυφής με την κα Γεννηματά, προκειμένου να αποφασίσουν οι δυο τους για συνεργασία, ερήμην της κοινωνίας).
Ωστόσο υπάρχει και η άλλη ανάγνωση: Ακριβώς λόγω του μακροπρόθεσμου, η διαδικασία αυτή του διαλόγου γίνεται θα καρκινοβατεί, όταν οι πολιτικές εξελίξεις τρέχουν ιλιγγιωδώς και ενδέχεται να επιβάλουν τις δικές τους προτεραιότητες. Κατ' αυτή την ανάγνωση « Ο Σταύρος πίστεψε στην θετική ιδιαιτερότητα του Ποταμιού και θέλει να διατηρηθεί το κόμμα αυτόνομο, με το όποιο τίμημα. Ακόμη και με την εξάλειψή του από το πολιτικό προσκήνιο».
Το σίγουρο είναι πως τέτοιες κινήσεις ο κ. Θεοδωράκης τις επινοεί κατά μόνας ή με μικρό κύκλο ανθρώπων. Κάποια, τουλάχιστον, από τα επιφανή στελέχη του Ποταμιού, ξαφνιάστηκαν ακούγοντάς την. Σίγουρα βεβαίως ξαφνιάστηκαν δυσάρεστα όσοι θα ήθελαν να τον ανεβάσουν επειγόντως στο άρμα της Κεντροαριστεράς, διαπνεόμενοι από την πεποίθηση ότι η κυβέρνηση όντας έρμαια της πολιτικής που άσκησε, αποδεκατίζεται, και μια μεγάλη πολυκομματική Κεντροαριστερά θα μπορούσε να μαζέψει τα «απομεινάρια» της.