Ο Friedman και άλλοι μεγάλοι οικονομολόγοι, πολλά χρόνια πριν, είχαν προβλέψει ότι η Ευρωζώνη θα αρχίσει να διαλύεται όταν προκύψει μια μεγάλη κρίση. Η κρίση του 2008 αντιμετωπίστηκε με τα Μνημόνια και την αύξηση του δημόσιου χρέους των αδύναμων χωρών, για να διασωθεί το Ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα. Η κρίση του κορονοϊού βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, αλλά, πάλι, το ισχυρότερο οικονομικό κλαμπ του κόσμου βρίσκεται σε πλήρη αδράνεια.
Η αντιμετώπιση του ιού αφέθηκε στην κάθε χώρα, χωρίς κάποια έγκαιρη προειδοποίηση ή κάποιες προτάσεις συντονισμένων πολιτικών. Τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα στην αντιμετώπιση των δριμύτατων υφεσιακών αποτελεσμάτων του ιού στις ευρωπαϊκές οικονομίες. Οι «Νότιοι» ζητούν οικονομική βοήθεια χωρίς μνημόνια, και οι «Βόρειοι» ισχυρίζονται ότι οι απαιτήσεις αυτές είναι έωλες διότι οι ενδιαφερόμενοι θα έπρεπε να είχαν δημιουργήσει πλεονάσματα τα προηγούμενα χρόνια για να τα χρησιμοποιήσουν τώρα.
Έφτασε, λοιπόν, η ώρα της κρίσης για την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρωζώνη. Αν παραμείνει μέχρι τέλους η Γαλλία στον συνασπισμό των Νοτίων, η θέσπιση του Ευρωομολόγου θα προκύψει ως ώριμη εξέλιξη στην οικονομική ιστορία της Ευρωζώνης και θα έχει θεαματικά αποτελέσματα στην απογείωση της Ευρωπαϊκής συνείδησης σε όλους τους λαούς της Ευρώπης. Και κυρίως, μια τέτοια εξέλιξη θα σηματοδοτήσει την πολιτική βούληση της ΕΕ να διεκδικήσει έναν πρωταγωνιστικό ρόλο στο παγκόσμιο σκηνικό που θα διαμορφωθεί τις επόμενες δεκαετίες. Στην περίπτωση αυτή, οι μεγαλύτεροι ωφελημένοι θα είναι οι Βόρειοι, αλλά και όλοι οι Ευρωπαίοι πολίτες.
Αντίθετα, εάν επιδιωχθεί ένας πρόσκαιρος συμβιβασμός που θα οδηγήσει σε μια ad hoc λύση για την διάθεση κάποιων σημαντικών ποσών κεφαλαίων στους Νότιους για να ξεπεραστεί εκ των ενόντων η τρέχουσα κρίση, τότε θα έχει εκκινήσει και επίσημα η διαδικασία σταδιακής αποσύνθεσης της ΕΕ. Διότι η νομοτέλεια των οικονομικών και πολιτικών συμφερόντων που δημιούργησαν την ΕΕ, δουλεύει και αντίστροφα. Επιπλέον, επειδή οι οικονομικές κρίσεις, μικρές ή μεγάλες, δεν πρόκειται να τελειώσουν, θα πρέπει κάποτε να τελειώσει αυτό το θέατρο των ad hoc λύσεων και να θεσπιστούν οι αυτονόητοι δημοσιονομικοί μηχανισμοί που θα συμπληρώσουν την λειτουργία της νομισματικής πολιτικής, όπως συμβαίνει σε όλες τις πολιτικές ενότητες (ΗΠΑ, Καναδάς, Γερμανία, κλπ.). Θα είναι εντελώς παράλογο αυτοί που θα έχουν τα μεγαλύτερα οφέλη μακροπρόθεσμα, να αντιμετωπίζουν τα πράγματα με βραχυπρόθεσμη οπτική.
Η Ελλάδα πρέπει να βρίσκεται σταθερά στον πυρήνα των διαβουλεύσεων και να παραμείνει πιστή στην παράταξη που, πολύ σωστά, έχει επιλέξει. Η τρέχουσα κρίση θα προκαλέσει καταλυτικές επιπτώσεις τόσο στις οικονομίες όσο και στα πολιτικά συστήματα. Η χώρα μας πρέπει να βρεθεί για μια ακόμη φορά στη σωστή πλευρά της ιστορίας.
