Συνοδευόμενη από την υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη και τον γενικό διευθυντή του Μουσείου Ακρόπολης, καθηγητή Νικόλαο Σταμπολίδη, η Αθηνά του 5ου αι. π.Χ. θα φύγει για την Ιταλία. Το πολύτιμο άγαλμα θα μεταφερθεί στο Μουσείο Αντόνιο Σαλίνας του Παλέρμο, όπου και θα κοσμήσει την έκθεση για τέσσερα χρόνια. Με αυτό τον τρόπο η χώρα μας ανταποδίδει στο Μουσείο Σαλίνας την χειρονομία του, καθώς εκείνο κατέθεσε στο Μουσείο Ακρόπολης θραύσμα από τη ζωφόρο του Παρθενώνα.
Η υπουργός Πολιτισμού θα αναχωρήσει σήμερα για τη Ρώμη και κατόπιν θα μεταβεί στο Παλέρμο. Η κα Μενδώνη θα μετάσχει στην εκδήλωση παρουσίασης του ελληνικού γλυπτού στο Μουσείο Σαλίνας αλλά θα έχει και διάφορες επαφές με αξιωματούχους της Σικελίας και της Ιταλίας και συζητήσεις για πολιτιστικά θέματα και ιδίως για το θέμα της επιστροφής των Παρθενώνειων γλυπτών. Η μεταφορά του αγάλματος θα γίνει από τον Νίκο Σταμπολίδη.
Η Σικελία είναι η πρώτη που άνοιξε το μέγα ζήτημα της επιστροφής. Το θραύσμα από το Περιφερειακό Αρχαιολογικό Μουσείο «A. Salinas» του Παλέρμο, έχει τοποθετηθεί από τις αρχές Ιανουαρίου στον λίθο της ζωφόρου από τον οποίο είχε αποσπαστεί. Θα παραμείνει στο Μουσείο Ακρόπολης για μακρό χρονικό διάστημα. Υστερα από συστηματικές προσπάθειες της Κυβέρνησης της Σικελίας και του Συμβούλου Α. Samona για την νομική διευθέτηση βάσει του Κώδικα περί της Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ιταλικής Δημοκρατίας, το απότμημα αυτό, επιστρέφει οριστικά στην Αθήνα.
Ο Assessore της Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Σικελικής Ταυτότητας, Dr. Alberto Samonà μια για μια κίνηση έντονης συμβολικής αξίας για τον ελληνικό πολιτισμό: η Σικελία, με αυτόν τον τρόπο, γίνεται, στην πραγματικότητα, πρόδρομος στο θέμα της επιστροφής στην Ελλάδα των μαρμάρων του Παρθενώνα, συμβάλλοντας καθοριστικά στη συζήτηση που διεξάγεται εδώ και καιρό σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η βούληση της Σικελίας, στην πραγματικότητα, είναι αυτή της επ' αόριστον επιστροφής στην Ελλάδα του ευρήματος. Από την άποψη αυτή, η Περιφέρεια της Σικελίας, εκτός από την προώθηση της συμφωνίας αμοιβαίας ανάπτυξης μεταξύ των δύο μουσείων, ζήτησε από το Υπουργείο Πολιτισμού της Ιταλικής Δημοκρατίας μια διαδρομή που οδηγεί στην επιτυχή έκβαση της δυνατότητας αυτής (της επιστροφής): η διαδικασία έχει ξεκινήσει και το θέμα βρίσκεται υπό συζήτηση στο πλαίσιο της «Επιτροπής Ανάκτησης και Αποκατάστασης Πολιτιστικής Κληρονομιάς» που έχει συσταθεί στο Υπουργείο.
Σε αντάλλαγμα, δύο πολύ σημαντικά αντικείμενα από τις συλλογές του Μουσείου της Ακρόπολης θα φτάσουν στο Παλέρμο, το καθένα για μια περίοδο τεσσάρων ετών: πρόκειται για ένα σημαντικό ακέφαλο άγαλμα της Αθηνάς που χρονολογείται περί τα τέλη του 5ου αιώνα π.Χ. και έναν γεωμετρικού αμφορέα του πρώτου μισού του 8ου αιώνα π.Χ.
Το άγαλμα της Θεάς Αθηνάς, που φεύγει για τα πρώτα τέσσερα χρόνια, χρονολογείται από τον 5ο αιώνα π.Χ., και βρισκόταν στις αποθήκες του Μουσείου της Ακρόπολης, όπως σημειώνει ο Ν. Σταμπολίδης. Είναι ακέφαλο και σώζεται σε ύψος 70 εκατοστών- ενώ ολόκληρο υπολογίζεται πως θα έφτανε το 1.3μ. Εκτός από το κεφάλι λείπει και τμήμα των κάτω άκρων.
Η θεά εικονίζεται σε πεντελικό μάρμαρο, να φορά πέπλο και ζώνη και να κρατά την αιγίδα λοξά τοποθετημένη στο στήθος της, ενώ δεν έχει διασωθεί ένα σημαντικό χαρακτηριστικό της, το γοργόνειο. Το βάρος του σώματος στηρίζεται στο δεξί πόδι, ενώ στο αριστερό κρατούσε κατά πάσα πιθανότητα δόρυ. Η τεχνική και ο ρυθμός φανερώνουν πως δημιουργήθηκε το τελευταίο τέταρτο του 5ου αι. π.Χ. επηρεασμένο από τα πρότυπα των γλυπτών του Παρθενώνα.
«Είναι η πρώτη φορά που το μουσείο της Ακρόπολης στέλνει στη Σικελία, για μια μακροχρόνια έκθεση, μια πρωτότυπη μαρτυρία της ιστορίας της πόλης που έχει σημαδέψει βαθιά, με την τέχνη της, ολόκληρο τον δυτικό πολιτισμό» σημειώνει η σικελική πλευρά.
Η Αθηνά επελέγη ανάμεσα σε τρία έργα τέχνης τα οποία πρότεινε το μουσείο της Ακρόπολης. Το γεωμετρικό μουσείο που θα αποσταλεί ύστερα από τέσσερα χρόνια, είναι επίσης από τις αποθήκες μας.
Το περιφερειακό αρχαιολογικό μουσείο Salinas του Παλέρμο είναι το παλαιότερο και σημαντικότερο μουσείο στη Σικελία. Στεγάζει συλλογές τεράστιας αξίας.
Πήρε το όνομά του από τον αρχαιολόγο και συλλέκτη νομισμάτων Antonino Salinas και αφηγείται την ιστορία της δυτικής Σικελίας από την Προϊστορία έως τον Μεσαίωνα.
Το Μουσείο Salinas βρίσκεται στο αρχιτεκτονικό συγκρότημα της εκκλησίας των Ορατόρων Πατέρων της Olivella , που χρονολογείται από τον 17ο αιώνα. Το κτίριο περιλαμβάνει επίσης την εκκλησία του Sant'Ignazio και το Ρητορείο του San Filippo Neri . Δημιουργήθηκε το 1814 ως μουσείο του Πανεπιστημίου και έγινε εθνικό μουσείο το 1860.
Με την πάροδο του χρόνου το κτίριο έχει υποβληθεί σε διάφορες εργασίες εκσυγχρονισμού και αποκατάστασης για να αποκατασταθεί η αρχική του ομορφιά και άνοιξε ξανά πρόσφατα το 2016.
Από τη Γαλλία
«Ελευθερώστε τα μάρμαρα του Παρθενώνα που είναι φυλακισμένα σε μια σκοτεινή, στενή αίθουσα του Βρετανικού Μουσείου» τιτλοφορείται δημοσίευμα της γαλλικής εφημερίδας Le monde.Το κείμενο συνυπογράφουν αρχαιολόγοι και πανεπιστημιακοί από έξι ευρωπαϊκές χώρες.
Όπως επισημαίνεται, σε μια χρονική στιγμή που ολοένα και περισσότερες χώρες επιστρέφουν στο Μουσείο της Ακρόπολης τα θραύσματα του Παρθενώνα που βρίσκονται υπό την κατοχή τους, το Λονδίνο εξακολουθεί , δυστυχώς, να κωφεύει..
Σημειώνεται ειδικότερα ότι σε μια συγκινητική τελετή στις 10 Ιανουαρίου, ένα κομμάτι της ζωφόρου του Παρθενώνα, που απεικονίζει ένα πόδι της Άρτεμης, επέστρεψε στην Αθήνα από το Μουσείο Salinas του Παλέρμο. Πρόκειται για μια άκρως συμβολική χειρονομία, καθώς, κατά τη διάρκεια της τελετής, ο Έλληνας Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, χαρακτήρισε αυτή την πράξη «σημαντικό βήμα» που «ανοίγει τον δρόμο για άλλα μουσεία» ώστε να «ακολουθήσουν τον ίδιο δρόμο».
Σε μια χρονική συγκυρία όπου άλλες πρώην αποικιακές δυνάμεις, όπως η Γαλλία και το Βέλγιο, είναι έτοιμες να επιστρέψουν αφρικανικά αντικείμενα τέχνης που λεηλατήθηκαν κατά τη διάρκεια του αποικισμού, η βρετανική κυβέρνηση δείχνει να είναι «κακός μαθητής», παρατηρεί το δημοσίευμα.
Ειδικά επειδή η συστηματική άρνησή της να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις αφορά τη μοναδική περίπτωση που αντιπροσωπεύει η επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα, ο οποίος ακρωτηριάστηκε από τον Λόρδο Έλγιν δύο αιώνες νωρίτερα, με αποτέλεσμα να έχει τεμαχιστεί στα δύο.
Πριν από την κατασκευή του υπέροχου Μουσείου της Ακρόπολης, το Βρετανικό Μουσείο θα μπορούσε να υποστηρίξει ότι τα γλυπτά του Παρθενώνα θα διατηρούνταν καλύτερα μέσα σε αυτό, στο Λονδίνο, παρά στην Αθήνα.
Ωστόσο, μπορεί κανείς να διαπιστώσει σήμερα ότι από τον καθαρισμό τους με αμμωνία και χάλκινη βούρτσα προς τα τέλη της δεκαετίας του 1930, υπό την επίβλεψη των επιτρόπων του Βρετανικού Μουσείου, έχουν υποστεί ζημιές. Και τα τελευταία χρόνια, οι εικόνες παρείσφρησης νερού στην αίθουσα του Βρετανικού Μουσείου όπου φιλοξενούνται, εντείνουν την ανησυχία για την προοδευτική διάβρωση αυτών των απαράμιλλων Γλυπτών.
Υπογραμμίζεται ότι αυτή είναι η σύγκριση με την ασφάλεια που εγγυάται το Μουσείο της Ακρόπολης, σχεδιασμένο από τον B. Tschumi και συγχρηματοδοτημένο από την ΕΕ, το οποίο βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της σύγχρονης τεχνολογίας και αρχιτεκτονικής, γεγονός που επιβάλλει την επιστροφή αυτών των αυθεντικών κομματιών στον τόπο προέλευσής τους.
