Μέσα στην ίδια μέρα, περιοχές με κατοικίες στο Κίεβο βομβαρδίζονταν ανελέητα, αν και δεν αποτελούσαν στρατιωτικούς στόχους, και η Μαριούπολη είχε παντού σορούς ερειπίων. Μια έγκυος που είχε τραυματιστεί βαριά στο βομβαρδισμένο από τους Ρώσους μαιευτήριο της δεύτερης πόλης, πέθανε, αφού, πριν, είχε χάσει το μωρό της.
Στα σύνορα Ουκρανίας- Πολωνίας δοκιμάζεται σκληρά το σύστημα υποδοχής και περίθαλψης προσφύγων, αφού πάνω από 1,5 εκατ. άνθρωποι τα έχουν διασχίσει. Και η Νατάσα Μποφίλιου τραγουδά για τον Άνθρωπο, σε αντιπολεμική συναυλία στο Σύνταγμα. Σηκώνει μάλιστα και τη γροθιά της ψηλά, μη και δεν βεβαιωθούμε ότι είναι επαναστάτρια.
Την καλέσανε την αοιδό οι φοιτητικοί σύλλογοι, μαζί με άλλα, λιγότερα γνωστά ονόματα, να τραγουδήσει. «Γεια σας, αδέρφια. Είμαστε με τον άνθρωπο» είπε ανεβαίνοντας στην εξέδρα.
Ουδεμία έκπληξη. Δεν περιμέναμε τη συναυλία της Δευτέρας στο Σύνταγμα για να διαπιστώσουμε πως η Νατάσα είναι πέρα και από τους ισαποστάκηδες. Είναι και εναντίον όσων δεν παίρνουν μέρος στον πόλεμο (Ευρωπαϊκή Ένωση και ΝΑΤΟ) και εναντίον της Ουκρανίας. Εναντίον της Ρωσίας είναι; Ας δούμε τι έγραψε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
«Η θέση μου είναι ολιστική κατά του πολέμου» ξεκίνησε την ανάρτησή της στο Facebook. (Για την οικονομία της συζήτησης, ολιστική δεν σημαίνει αυτό που φαντάζεται, αλλά ας μην ασχοληθούμε με τα μαργαριτάρια της τραγουδίστριας. Δεν είναι δα και ο Μπαμπινιώτης. Η αλήθεια είναι όμως πως όταν χρησιμοποιείς λάθος λέξεις, σημαίνει πως δεν εννοείς κατά βάθος αυτό που λες, αφού δεν το γνωρίζεις, άρα δεν το πιστεύεις).
Ολοκληρωτικά, λοιπόν, (totally, για να καταλαβαινόμαστε) εναντίον του πολέμου. «Για μένα αυτό είναι το αίτημα. Καταδικάζω την άθλια εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία» συνεχίζει. «Είμαι με τους Λαούς και τους πρόσφυγες που άλλη μια φορά στην ιστορία πληρώνουν το τίμημα για τα συμφέροντα των ισχυρών. Είμαι με την αλληλεγγύη.
Δεν επιθυμώ καμία εμπλοκή της χώρας μας στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο που διαδραματίζεται μπροστά στα μάτια μας. Μου είναι αδύνατο να στρέψω το βλέμμα από την τεράστια ανθρωπιστική κρίση και θα είμαι στη θέση που πρέπει με όποιο τρόπο μπορώ». Καταλήγει καταδικάζοντας «ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, ΕΕ και Ρωσία» (έτσι, τελευταία).
Πάμε ξανά στην ερμηνεία της δήλωσης. Καταδικάζει την άθλια εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία, αλλά, γυναίκα η ίδια, δεν εξέφρασε τη θλίψη της για τον Πούτιν που βομβάρδισε το μαιευτήριο, τις πολυκατοικίες, που έστειλε παιδιά και γυναίκες στην προσφυγιά.
Όταν προσωποποιείς τα δεινά, παίρνουν σάρκα και οστά, στέκονται όρθια μπροστά στην ανθρωπότητα και ρωτάνε: τι θα κάνεις για μένα; Αλλά η Νατάσα Μποφίλιου δεν προσωποποιεί. Είναι υπέρ του Ανθρώπου, γενικά. Ας είναι και ο Πούτιν (γιατί; Δεν είναι ο Πούτιν άνθρωπος; Για κακή μας τύχη, είναι.)
Η τεράστια ανθρωπιστική κρίση, με τέτοιες τοποθετήσεις, είναι μόνο μια έκφραση. Δεν έχει θάνατο, δάκρυα, αίμα, δεν έχει σκοτωμένα παιδιά. Δεν έχει βία και καταστροφές. Δεν έχει ξεριζωμό. Και η καλλιτέχνις ξόφλησε το χρέος της με δύο τραγουδάκια στο Σύνταγμα. Θα είναι στη θέση που πρέπει με όποιο τρόπο μπορεί, λέει στη συνέχεια. Μια χαρά για βιογραφικό μοντέλας που συζητά για την παγκόσμια ειρήνη. Αλλά για τραγουδίστρια που δηλώνει πολιτικοποιημένη, πρόβλημα.
«Είμαστε με τον Άνθρωπο» κατά την αοιδό. «Ο φονιάς με το θύμα αγκαλιά» θα το έλεγε ο Σαββόπουλος. «Και με τον Χίτλερ και με τους Εβραίους» το λεν, πολύ εύστοχα, όσοι επιτιμούν σήμερα τους ναιμεναλλάδες ισαποστάκηδες. Ή, «και με τον ελληνικό και με τον τουρκικό λαό» όπως λένε τώρα οι ανιστόρητοι που τίποτα δεν διδάχτηκαν από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Όλα καλά, όλα ανθηρά (αυτό είναι του Βουτσά, αλλά έχει καταντήσει κωμωδία το όλον. Ή, μάλλον, γελοιότητα, δυστυχώς).
Ο Μανόλης Αναγνωστάκης στο περίφημο «Μιλώ» έγραφε:
«Μιλώ για τα λουλούδια που μαραθήκανε στους τάφους και τα σαπίζει η βροχή/ Για τα σπίτια που χάσκουνε δίχως παράθυρα σαν κρανία ξεδοντιασμένα/ Για τα κορίτσια που ζητιανεύουνε δείχνοντας στα στήθια τις πληγές τους/ Μιλώ για τις ξυπόλυτες μάνες που σέρνονται στα χαλάσματα/ Για τις φλεγόμενες πόλεις τα σωριασμένα κουφάρια στους δρόμους»
Αν δεν μπορείς να μιλήσεις για όλα αυτά, καλύτερα να σωπαίνεις Νατάσα μου και κάθε Νατάσα. Γιατί την ίδια μέρα που εσύ ανέξοδα δηλώνεις «με τους ανθρώπους» και κουραφέξαλα, βγαίνει η Ρωσίδα Μαρίνα Οβσιανικόβα κατά τη διάρκεια του τηλεοπτικού δελτίου του προσκείμενου στο Κρεμλίνο Pervy Kanal (1ο Κανάλι) πίσω από την τηλεπαρουσιάστρια, κρατώντας ένα πλακάτ που έγραφε «Όχι στον Πόλεμο. Μην πιστεύετε την προπαγάνδα. Εδώ, σας λένε ψέματα». Η δημοσιογράφος κινδυνεύει με ποινή κάθειρξης έως και 15 ετών. Δεν βγήκε χωρίς τίμημα να τραγουδήσει για φρου- φρου και αρώματα όπως η παγκόσμια ειρήνη από-πολιτικοποιημένη. Αυτό, μάλιστα. Είναι ακτιβισμός και επανάσταση. Τα άλλα είναι για κλάματα.
Ο άνθρωπος είναι το μόνο σωζόμενο υποείδος του Homo sapiens (άνθρωπος ο έμφρων ή ο σοφός), ο Homo sapiens sapiens. Μερικές φορές μοιάζει να έχουμε υπερτιμήσει τους εαυτούς μας ως προς το πόσο έμφρονες είμαστε. Και ανοηταίνουμε απαράδεκτα.
Ευτυχώς, πάντοτε οι αληθινοί καλλιτέχνες δίνουν την κάθαρση, τη λύτρωση:
«Υπάρχουν ακόμη άνθρωποι ζωντανοί -ζεστές ψυχές- που αντιστέκονται υπέρ βωμών και εστιών απέναντι στα παγωμένα σίδερα εντεταλμένων εισβολέων κατακτητών. Το τίμημα της ελευθερίας αμείλικτο, πόνος και θάνατος και δυσκολίες φρικτές, απελπισία, μοναξιά, ξεριζωμοί και τάφοι, δεν είναι ιδέες και θεωρίες, λόγια κι υπεκφυγές, άνεση και πρόοδος καινούργια, η ελευθερία. Είναι αρχαία επιλογή και πάντα πληρωμένη ακριβά. “…αλκήν δ' ευδόκιμον Μαραθώνιον άλσος αν είποι…” οι Θερμοπύλες στα στενά, της Σαλαμίνας τα νερά, στους αιώνες πάντα τα βουνά του όχι, “...τα θεμέλια μου στα βουνά...”.» Χρήστος Μποκόρος, ένας κορυφαίος εικαστικός, στο Facebook. Αμείλικτα αληθινός και επαναστατικός.